Зат есімдердің көптік жалғауы – Множественное число существительных.Множественное число существительных в казахском языке образуется при окончаний -лар/-лер, -дар/-дер, -тар/-тер.
Астанаға саяхат«Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті күні» мемлекеттік мерекесіне орай , 23 қараша күні Қорғалжын аудандық білім бөлімінің ұйымдастыруымен аудан көлеміндегі 12 мектептен 80 оқушы Астанаға саяхатқа барды.«Көшбасшы арманы, бүгінгі саяхат Елорда» ұранымен ұйымдастырылған саяхаттың басты мақсаты жас ұрпаққа ұлтжандылық , елін сүйетін нағыз париоттарды тәрбиелеу болатын.Балаларды саяхатқа Көкшетау қаласынан арнайы келген «Круиз» туристік фирмасының 80 орындық үлкен автобусы апарды.Қорғалжыннан автобус жүйткіп , бас қаламыз Астанаға жол тартты. Автобуста балаларға бар жағдай жасалған. Балаларға арнайы кинолар мен әсем әуендер қойылды.Астанаға кірген беттен автобустағы жолбасшылар Вероника мен Галина оқушыларды қаладағы әсем ғимараттармен таныстыра бастады.Ең алдымен балаларды Астананың жаңа символы «Хан Шатыр» ғимаратының үшінші қабатындағы «Космодром» ойын алаңына апарып, балалар бір сағат бойы өздері қалаған ойындарын ойнады.Автобус әсем қаламыздың сол жағалауымен жүре отырып, еліміздегі ең үлкен мешіт Хазірет Сұлтанға жол тартты. Мешіттің алдында балаларды Айжан апай күтіп алып, балаларды мешіттің сыртқы құрылысымен таныстыра бастады. Қазақы ою-өрнектермен безендіріліп, араби архитектуралық келбетін сақтаған қазақ халқының рухани байлығы мен ұлылығын айшықтайтын ең үлкен мешіт екенін айтып өтті.Сиымдылығы да біршама, бір жолда 10 мың адам мінажат жасауға болады екенін айтты. Келесі аялдама «Назарбаев орталығы» музейі болды. Музей қызметкерлері балаларды қарсы алып, музейдің ішіндегі «Алтын адам» , сақ дәуіріндегі әйелдер киімі, ер адам киімі ,ыдыс-аяқтар және Көкбөрі байрағы т.б. экспонаттарды тамашалады.Келесі аялдама «Думан» ойын-сауық орталығы. Мұнда балалар «Джунгли» үңгіріне кіріп, үлкен маймыл Гари, динозабр , үңгірдің қызыл көзді патшасын , өрмекшілер мен түрлі жәндіктерді тамашалады.Тіпті балалар билейтін бақамен көңіл көтеріп билеп те алды.Міне, Астанадағы қызықты бір күн осылай өте шықты.Кеш болды. Автобус Қорғалжын тас жолына шығып, балалар өздерінің Астанаға саяхат барысында алған әсерлерімен ой бөлісті.Барлық баланың көңіл-күйі өте жақсы. Астанаға жасаған саяхат бізге ұнады. Біз үшін қамқор болған Елбасымызға рахмет. Ұлтына қамқор болған Елбасы аман болсын деген игі тілектерін білдірді. «Менің Президентім –Елімнің тірегі, халқымның жанашыры»,-ендеше бар жақсылық сіздер үшін құрметті балалар.
Заттың атын білдіріп Кім? Не? сұрақтарына жауап береді. Зат есім түрлері: құрамына қарай:
Дара (простое – один корень)Мысалы: дала, бас, қалам.Күрделі (сложное – несколько корней)Мысалы: мекенжай, балабақша.тұлғасына қарай:
Негізгі (непроизводное – нет суффикса)Мысалы: мектеп, мысық.Туынды (производное – есть суффикс)Мысалы: әнші, аспаз.мағынасына қарай:
Жалпы (нарицательное)Мысалы: теледидар, үстел.Жалқы (собственное)Мысалы: Алматы, Татьяна, Қазақстан.Деректі (конкретное)Мысалы: үй, өзен, сиыр.Дерексіз (абстрактное)Мысалы: ақыл, ой, күн.Жанды (одушевленное)Мысалы: оқушы, мұғалім, адам.Жансыз (неодушевленное)Мысалы: кілем, тақта, қарындаш.Зат есімдердің көптік жалғауы – Множественное число существительных.Множественное число существительных в казахском языке образуется при окончаний -лар/-лер, -дар/-дер, -тар/-тер.
Мысалы: бала-лар, кітап-тар, дерек-тер.