1. Ыдыс-аяқты жууда химиялық сусабынның орнына құрғақ қышаны пайдалануға болады. Ол майды оңай кетіріп, сумен тез шайылады.
2. Кез келген ыдысты қайта жылтыратуда ас содасы таптырмас құрал.
3. Қыша мен ас содасын 1:3 пропорцияда араластырып, басында тесіктері бар бос құтыға салса, ыдыс жуатан жаңа эко-құрал ойлап табуға балады.
4. Қатып қалған дақтар мен тат басқан ыдыстар лимонның көмегімен оңай тазаланады.
5. Ыдыстың түбіндегі қаспақты кетіруге сірке суы көмектеседі. Ол үшін сірке суын 1:2 пропорцияда сумен араластырып, ыдыстың ішіне құйып, қақпақпен жауып қайнатыңыз.
Бөлмелер
1. Сірке суы тек ас үйде емес, сонымен қатар тұрғын бөлмелерді да тазартуға көмектеседі. Мысалы сірке суын 1:3 пропорцияда сумен араластырып, аяқ астындағы кілемнің дақтарын кетіруге болады.
2. Терезенің әйнектерін жылтыратуға кәдімді картоп көмектеседі. Картопты екіге бөліп, сол бөліктермен әйнектерді сүртіп, артынан құрғақ сүлгімен тағы бір рет сүртіп шығу керек.
3. Егер әйнектер қатты кір болмаса, оларды жай таза судың көмегімен жуып, газет немесе басқа да қағаздың көрегімен сүртуге болады. Қағаздың орнына суды жақсы сіңдіретін шүберекті алса да болады.
Жуынатын бөлме
1. Сірке суы жуынатын бөлменің кафелдерін де тамаша тазалайды. Тек артынша есікті ашып, жақсылап бөлмені желдетеп алсаңыз болды.
2. Дәретхананы тазалауда да сірке суын пайдаланған абзал. Ол тек тазалап қоймай, зиян микробтарды да өлтіреді.
3. Лимон немесе грейпфрутты екіге бөліп, әр бөлікті тұзға малып, жуынатын раковинаны тазалауға болады.
• Қожа — Шығарманың басты кейіпкері. Шын аты Қожаберген. Бір сыныпта екі Қожа болғандықтан, шатастырмас үшін оны "Қара Қожа" деп атайды. Кейде келемеждеп, «Қара Қожа» деудің орнына «Қара Көже» дейді. Шашы қайратты. Бойы - орта бойлы, әжесі "әкең тәрізді сұңғақ боласың" дейді. Мектепте дәрігер өлшегенде жүз отыз тоғыз сантиметр шыққан. Жасы он екіде. Бесінші сыныпты бітірген. Арманы: оқу бітіріп, университетке түсу. Жазушы болу.
• Жанар — Қожамен бірге оқиды. Қожаның ойынша "кластағы ең бір ақылды қыз. Сұлу." Дауысы әдемі, ән салады. Басына үкілі тақия киіп, мың бұралып «Қамажайға» билейді. Өнерлі қыз. Сыныптағы бірінші үздік оқушы.
• Сұлтан — ол Қожаның жан досы. Бойы ұзынша арық келген жігіт. Қожадан екі-үш жас үлкен. Әкесі Сүгір жылқы бағады. Бірақ ол біраз жыл бұрын оқуды тастап кеткен және жаман қылықтарға әуес.
• Қаратай — көрші колхоздағы комбайншы. Қаратайдың әйелі дүние салған. Ол Қожаның анасына үйленбекші. Қожа оны жек көреді.
• Жантас — Ол Қожамен бір сыныпта оқиды. Жантас пен Қожа бір бірін ұнатпайды. Себебі Жантас Қожаны үнемі «Қара көже» деп мазақтайды және екеуі де Жанарды ұнатқандықтан үнемі сөзге келіп қалады. Сол себепті өз сыбағасын алады.
• Майқанова — Қазақ тілі пәнінің мұғалімі (Майқанова Сәбира). Қожа оқитын сыныптың жетекшісі. Ол адамгершілігі мол әрі ақылды ұстаз.
• Әжесі — Қожаны қанаттыға қақтырмай, тұмсықтыға шоқтырмай қызғыштай қорғап өсіреді. Өзінің ерке немересін еш жамандыққа қимайтын жанашыр жан.
• Анасы — Қожаның анасының аты — Миллат. Ол ақылды, тәрбиелі адам. Ауылдың үлкен-кішісінің бәрі бірдей алдынан қия басып өтпей, хан көтеріп, құрметтеп тұрады. Екі бірдей сайлауда қатарынан аудандық советке депутат етіп сайланған.
• Сәйбек қарт — Мектеп күзетшісі. Ол Қожаның әкесі Қадырдың досы, әкесі туралы көп білетін әрі Қожаға ақыл айтқан кісі.
• Оспанов — зоология пәнінің мұғалімі. Қожаның жақсы көретін мұғалімдерінің бірі. Ол Қожаның әкесінің көзі тірі кезіндегі жан досы болған.
• Жақанов — Қожаның сыныптасы.
• А.Михайловна — Толық аты: Анфиса Михайловна. Орыс тілі пәнінің мұғалімі. Қожаның айтуынша, "мұғалімдердің ішіндегі алтын адам".
• Сүттібайдың Қожасы — Қожаның сыныптасы. Сүттібайдың үлкен баласы. Бір сыныпта екі Қожа болғандықтан, шатастырмас үшін оны өңіне қарап "Сары Қожа" деп атайды.
1. Ыдыс-аяқты жууда химиялық сусабынның орнына құрғақ қышаны пайдалануға болады. Ол майды оңай кетіріп, сумен тез шайылады.
2. Кез келген ыдысты қайта жылтыратуда ас содасы таптырмас құрал.
3. Қыша мен ас содасын 1:3 пропорцияда араластырып, басында тесіктері бар бос құтыға салса, ыдыс жуатан жаңа эко-құрал ойлап табуға балады.
4. Қатып қалған дақтар мен тат басқан ыдыстар лимонның көмегімен оңай тазаланады.
5. Ыдыстың түбіндегі қаспақты кетіруге сірке суы көмектеседі. Ол үшін сірке суын 1:2 пропорцияда сумен араластырып, ыдыстың ішіне құйып, қақпақпен жауып қайнатыңыз.
Бөлмелер
1. Сірке суы тек ас үйде емес, сонымен қатар тұрғын бөлмелерді да тазартуға көмектеседі. Мысалы сірке суын 1:3 пропорцияда сумен араластырып, аяқ астындағы кілемнің дақтарын кетіруге болады.
2. Терезенің әйнектерін жылтыратуға кәдімді картоп көмектеседі. Картопты екіге бөліп, сол бөліктермен әйнектерді сүртіп, артынан құрғақ сүлгімен тағы бір рет сүртіп шығу керек.
3. Егер әйнектер қатты кір болмаса, оларды жай таза судың көмегімен жуып, газет немесе басқа да қағаздың көрегімен сүртуге болады. Қағаздың орнына суды жақсы сіңдіретін шүберекті алса да болады.
Жуынатын бөлме
1. Сірке суы жуынатын бөлменің кафелдерін де тамаша тазалайды. Тек артынша есікті ашып, жақсылап бөлмені желдетеп алсаңыз болды.
2. Дәретхананы тазалауда да сірке суын пайдаланған абзал. Ол тек тазалап қоймай, зиян микробтарды да өлтіреді.
3. Лимон немесе грейпфрутты екіге бөліп, әр бөлікті тұзға малып, жуынатын раковинаны тазалауға болады.
Бердібек Соқпакбаевтың «Менің атым Қожа»атты шығармасының кейіпкерлері
• Қожа — Шығарманың басты кейіпкері. Шын аты Қожаберген. Бір сыныпта екі Қожа болғандықтан, шатастырмас үшін оны "Қара Қожа" деп атайды. Кейде келемеждеп, «Қара Қожа» деудің орнына «Қара Көже» дейді. Шашы қайратты. Бойы - орта бойлы, әжесі "әкең тәрізді сұңғақ боласың" дейді. Мектепте дәрігер өлшегенде жүз отыз тоғыз сантиметр шыққан. Жасы он екіде. Бесінші сыныпты бітірген. Арманы: оқу бітіріп, университетке түсу. Жазушы болу.
• Жанар — Қожамен бірге оқиды. Қожаның ойынша "кластағы ең бір ақылды қыз. Сұлу." Дауысы әдемі, ән салады. Басына үкілі тақия киіп, мың бұралып «Қамажайға» билейді. Өнерлі қыз. Сыныптағы бірінші үздік оқушы.
• Сұлтан — ол Қожаның жан досы. Бойы ұзынша арық келген жігіт. Қожадан екі-үш жас үлкен. Әкесі Сүгір жылқы бағады. Бірақ ол біраз жыл бұрын оқуды тастап кеткен және жаман қылықтарға әуес.
• Қаратай — көрші колхоздағы комбайншы. Қаратайдың әйелі дүние салған. Ол Қожаның анасына үйленбекші. Қожа оны жек көреді.
• Жантас — Ол Қожамен бір сыныпта оқиды. Жантас пен Қожа бір бірін ұнатпайды. Себебі Жантас Қожаны үнемі «Қара көже» деп мазақтайды және екеуі де Жанарды ұнатқандықтан үнемі сөзге келіп қалады. Сол себепті өз сыбағасын алады.
• Майқанова — Қазақ тілі пәнінің мұғалімі (Майқанова Сәбира). Қожа оқитын сыныптың жетекшісі. Ол адамгершілігі мол әрі ақылды ұстаз.
• Әжесі — Қожаны қанаттыға қақтырмай, тұмсықтыға шоқтырмай қызғыштай қорғап өсіреді. Өзінің ерке немересін еш жамандыққа қимайтын жанашыр жан.
• Анасы — Қожаның анасының аты — Миллат. Ол ақылды, тәрбиелі адам. Ауылдың үлкен-кішісінің бәрі бірдей алдынан қия басып өтпей, хан көтеріп, құрметтеп тұрады. Екі бірдей сайлауда қатарынан аудандық советке депутат етіп сайланған.
• Сәйбек қарт — Мектеп күзетшісі. Ол Қожаның әкесі Қадырдың досы, әкесі туралы көп білетін әрі Қожаға ақыл айтқан кісі.
• Оспанов — зоология пәнінің мұғалімі. Қожаның жақсы көретін мұғалімдерінің бірі. Ол Қожаның әкесінің көзі тірі кезіндегі жан досы болған.
• Жақанов — Қожаның сыныптасы.
• А.Михайловна — Толық аты: Анфиса Михайловна. Орыс тілі пәнінің мұғалімі. Қожаның айтуынша, "мұғалімдердің ішіндегі алтын адам".
• Сүттібайдың Қожасы — Қожаның сыныптасы. Сүттібайдың үлкен баласы. Бір сыныпта екі Қожа болғандықтан, шатастырмас үшін оны өңіне қарап "Сары Қожа" деп атайды.