)))
1-тапсырма. Оқулықтан (Қазақ тілі. 6-сынып. «Арман-ПВ» ба ж.170-бет) «Конгресс кітапханасы» мәтінін оқып, суреттегі адамдардың Конгресс кітапханасына сіңірген еңбегі туралы жазыңдар.
2-тапсырма. «Конгресс кітапханасы» мәтінінде көтерілген мәселені анықтауға бағытталған нақтылау сұрақтарын құрастырыңдар.
текст в скрепке.
"Аққудың айырылуы"
«Аққудың айырылуы» поэмасы шын мәнінде кімнің болса да көркемдік талғамына жауап беретіндей деңгейде дүниеге келді. «Аққудың айырылуын» лирикалық поэма дейміз, себебі мұнда бір мезеттік сәт қана суреттеледі.
Сәкен ақынның бұл поэмасы - қазақ сөз өнеріндегі өзіндік көркемдік ерекшелігі бар поэмалардың бірі. Мәңгілік махаббатты жырлайтын поэма табиғаттағы сұлулықты, табиғаттың төл перезенттері болған аққуларды қорғау, адалдықты жырлау, жауыздыққа қарсы тұруды ту еткен. Аққу - киелі құс. Аққу құс - сұлулықтың, тазалықтың куәсі. Аққу құс - шын ғашықтықтың, адал махаббаттың белгісі. Поэмада аққудың махаббаты арқылы адал махаббат мен пәк сезім жырланады. Табиғаттың сұлулығымен қауышқан қос ғашықтың көңілді, алаңсыз, бақытты күндері ұзаққа бармайды. Оны «Сұр мерген» аңшы келіп атып алады. Поэмада жауыздықтың символы ретінде аңшының қатігездігі суреттелсе, сол жауыздыққа шендестіріле аққудың махаббатқа адалдығы суреттеледі.
Поэмадағы басты идея: Табиғатты қорғау керек; cұлулықты бағалай білу керек; өмірде қатыгездіктің болуы; аққу құс мәңгілік махаббат иесі; екі аққудың аянышты тағдыры.
Поэмадағы оқиға автордың өмірден шаршап, таза табиғат, мөлдір көл жағасына келіп демалып, көркем көрініске тамсана қарап, демалып жатуынан басталады. Сосын қос аққудың кездесуі мен олардың бақытты өмірі жайлы жырланады. Ғашық жұптың махаббат биі де ақын қаламынан тыс қалмайды. Осындай бақытты сәтте сұрмерген жұп аққудың бірін атады. Жұбынан айырылған аққу шарқ ұрып мергенге "мені де ат" дегендей сыңай білдіреді. Сосын мергеннің алдына, жерге өзін ұрып мерт болған аққу осы әрекеті арқылы оқырманға адал махаббаттың күшін, сезімнің күшін білдіргісі келеді. Жалпы, бұл туынды - Сәкен ақынның ақындық қарымын танытқан поэма, қазақ өлеңіндегі көркемдік деңгейі жоғары, кісіге рухани ләззат бағыштай алатын шоқтықты шығарма.
Аққулар-құстар. Бір дос, әдетте, тастамайды. Ұжымның әлсіз немесе оңай ауырған мүшелерін күтуде.
Ал басқа сынаға келу үшін іс қиынға түседі – жұқа және зерттелмеген көші-қон инстинктіне қарай, аққу басқа құстармен ұшады, егер олар өзінің туған клинасының бағытын толық қайталаған жағдайда ғана.
Аққу-құстар моногам, өмір бойы буды таңдайды. Алайда Красноярский қорығында қара Аққулар бір жұмбақ лақтырды. Балапандардың екі анасы болды. Орнитологтар, Аққулар тек жұптармен өмір сүреді, ал бұл трио. Мүмкін, еркек таңдау болмады. Ол екі ұрғашысы бар бір вольерде тұрды және оның аққу адалдығы туралы түсініктері өзгерді.
Лебеди – птицы стайные. Одного товарища, как правило, не бросают. Ослабленных или легко заболевших членов коллектива ждут.
А вот с тем, чтобы прибиться к другому клину, дела обстоят сложнее – повинуясь тонкому и почти не изученному миграционному инстинкту, лебедь полетит с другими птицами только в том случае, если они полностью повторят маршрут его родного клина.
Лебеди – птицы моногамные, выбирают себе пару на всю жизнь. Однако в Красноярском заповеднике Черные лебеди подкинули одну загадку. У птенцов почему-то оказалось две мамы. Орнитологи в замешательстве, лебеди живут исключительно парами, а тут такое трио. Скорее всего, у самца просто не было выбора. Он жил в одном вольере с двумя самками и его представления о лебединой верности изменились.