1-тапсырма. Оқылым мәтіні мен Абай Құнанбаевтың «Күз»өлеңін салыстырып, ортақ ойды жазыңдар
Оқылым мәтіні Абай Құнанбаев «Күз»өлеңі
Күзгі күн еді. Күнұзаққа екпіндетіп соққан долы жел кешке қарай басылып, әлем жүзі құлаққа ұрған танадай мүлгуде.Дала көңілсіз.Сарғайған шөп, мал тұяғымен қырқылып, тақырланған жер. Қызықты жаздың құлпырған жері жоғалған секілді. Мына кішкене шалшық су бұдан екі-үш ай бұрын шалғыны балбырап жатқан көгал еді. Енді шалғынның әр жерінде бір түбірі ғана қалыпты. Бұл түріне қарап, мына жерде көгорай шалғын болды деп кім айтады?!
Б.Майлин
Сұр бұлт түсі суық қаптайды аспан,
Күз болып, дымқыл тұман жерді басқан.
Білмеймін тойғаны ма, тоңғаны ма,
Жылқы ойнап, бие қашқан, тай жарысқан.
Жасыл шөп, бәйшешек жоқ бұрынғыдай,
Жастар күлмес, жүгірмес бала шулай.
Қайыршы шал-кемпірдей түсі кетіп,
Жапырағынан айырылған ағаш,қурай...
Қаз, тырна қатарланып қайтса бермен,
Астында ақ шомшы жүр, ол бір керуен.
Қай ауылды көрсең де жабырқаңқы,
Күлкі-ойын көрінбейді, сейіл-серуен...
Объяснение:
Ы.Алтынсарин нақыл сөзібалаға берілген тәрбие ата анасын,туыстарын ,жолдасын силаудан үйретуден басталады деген
2адамгершілік ке тәрбиелеу еңбек пен ата ана үлгісі
3көп соилеген мылжың шын сөзді аз айтады
4дүниеге келмей бақ келсең өлмей бақ Ы.Алтынсарин
қоркыт ата накыл сөзқара есек жүргендеумен тұлпар болмас.инабатты болса әйел көрікті,сүйікті болса ағайын көрікті дүниеге келмей бақ келсең өлмей баққызы анадан үйренбей өнеге алмас,ұл атадан үйренбей сапар шекпес ұл ақылды хош көрмес-ата үлгісін көрмесе,қыз жарытып ас бермес-ана үлгісін көрмесе бұлар Ы.Алтынсарин Қорқыт тың нақыл сөздері бұл накыл сөздерді адам түзелу максатында аиткан екен кесте кұр десе осыларды Коркыт Алтынсарин деп екіге бөледе кортындыга бұларды адам түзелу үшін аиткан де әр сөздің мағынасы барАта қоныс
Ата қоныс дегеніміз - атадан балаға мирас болып қалып отырған, кіндік қанымыз тамған киелі аймақ. Халқымыз "Ұлтарақтай болса да, ата қоныс жер қымбат" деп бекерден бекер айтпаған.
Әрбір адамға туған жері, туып өскен өлкесі, Отаны қымбат. Бауыржан Момышұлы атамыз кезінде "Отан үшін отқа түс, күймейсің" деп, жастарды отансүйгіштікке тәрбиелеген.
Туған жер, Атамекенді өлең-жырға қосқан ақын-жазушылар қаншама! Отан оттан да ыстық қой. Ата қоныс жерден жырақта жүрсең, туған жерің қашан да жүрегіңде болады, елге жеткенше асығып, шіркін, көк жайлауым-ай, асқар Алатауым-ай деп аңсамайтын адам жоқ шығар.
Туған жерді ешнәрсеге де айырбастауға болмайды, осы ретте дана халқымыздың "Өзге елде сұлтан болғанша, өз еліңде ұлтан бол" деген нақыл сөздері өте орынды айтылған. Себебі, туған жердей жер болмас, туған елдей ел болмас!
Сондықтан менің ойымша, қазірден бастап Елбасымыз айтқандай балалардың, жастардың санасында "қазақстандық патриотизм" яғни отансүйгіштік қасиетті қалыптастырып, бойларына сіңіруіміз керек. Сонда ғана саналы ұрпақ тәрбиелеп, материалдық – рухани игілігімізді, сана – сезім мен төл мәдениетімізді қалыптастыра аламыз. Осындай тәрбие алып өскен ұрпақ келешекте Атамекен атын асқақтатып, Еліне барынша қызмет етіп, өз іздерін қалдыра алады.