1-тапсырма. Сұрақтарға жауап бер. 1. Алаш қайраткерлерінің тіл туралы айтқан қандай сөзін білесің? 2. Ахмет Байтұрсынұлының қазақ тілін дамытуда қандай еңбегі бар? 3. Халел Досмұхамедұлының тіл туралы тұжырымы қандай заңмен байла- нысты болды?
Кеше жапалақтап қар жауды.Бүгін таң сәріде тысқа шықсам,айнала мамық қарға оранған.Ал алтын күннің сәулесінен қар беті одан әрі жылтырай түскен.Қыстай тоздырамын деген шанамды сарайдан зорға дегенде шығарып алдым.Атам биік жерге жинап қойыпты.Қалың киімдерімді қар қазір ғана еріп кететіндей асығыс киіп алдым да далаға шанамды сүйреп шықтым.Мұз айдынының маңындағы алаңда мен секілді балалар аққала тұрғызып,асыр салып ойнап жүр.Мен де бос тұрмай төмпешіктен төмен қарай сырғи түстім.Байқаусызда көрші балалардың аққаласын түйіп кеттім.Олар маған жалт қарады.Мен олардан кешірім сұрадым да жаңадан аққала салып беруді жөн көрдім.Қыстың осы бір әдемі әрі қызықты күнінде күннің қалай батып бара жатқанын да байқамаппын.Анам алыстан дауыстап шақырды.Мен өзгелермен қоштасып,үйге қарай астымдағы күтірлеген қарға қызығып кете бардым.Үйге келіп жылындым да,терезедегі аяз салып кеткен әсем қырауларға тамсана қарадым.Қысқы табиғат маған осындай ғажаптағымен ұнайтын.Әрі маған биылғы қыс өте керемет өтетіндей көрінді.
Махаббат (сүйіспеншілік) – тіршіліктің негізгі тірегі. Жалпы, менің ойымша, сүйіспеншілік – жақындарымызға, қоршаған ортамызға, бір сөзбен айтқанда, барша әлемге махаббатпен қарау. Сүйіспеншілік ұғымының аясы өте кең. Айналамыздағы келеңсіз жағдайлар мен кедергілерді жеңуге көмектесетін де осы сүйіспеншілік. Бар жан дүниесі, жүрегі сүйіспеншілікке толы жан ешқашан жамандық ойламайды, себебі ол бақытты жан, оның рухы кемелдік көгінде қырандай қалықтап, мәңгіліктің жасыл жайлауына қанат қағады. Мұндай көңілі көктем, жайсаң жандар осы бақытымен барша әлеммен бөліскісі келіп, алып – ұшып тұрады. Осындай асыл жандар тек жақсылық ойлап, игі істермен айналысып, айналасына мейірімін төгіп, көңіл нұрымен шуақтандырып тұрады. Жүрегі сүйіспеншілікке толы жандар жанымызды жылытып, өмірімізге сән береді.
Сүйіспеншілікті адам алғаш шыр етіп дүниеге келген сәтінен бастап сезіп-көре бастайды. Мейірімін төккен ата-анасының ыстық құшағында олардың аялы алақанын сезіне жүріп, өмірге төселеді. Есейе келе толағай сүйіспеншілікті айналасынан көру-көрмеуі екіталай. Әйтсе де, адам өмір бойы сүйіспеншілікті іздеп, дауыл алдындағы шағаладай шарқ ұрып өтері анық. Ендеше, сүйіспеншілікті өмірлік ұстанымызға айналдырып, барлығымыз бақытты болайық!
Мен ұнататын қысқы табиғат.
Кеше жапалақтап қар жауды.Бүгін таң сәріде тысқа шықсам,айнала мамық қарға оранған.Ал алтын күннің сәулесінен қар беті одан әрі жылтырай түскен.Қыстай тоздырамын деген шанамды сарайдан зорға дегенде шығарып алдым.Атам биік жерге жинап қойыпты.Қалың киімдерімді қар қазір ғана еріп кететіндей асығыс киіп алдым да далаға шанамды сүйреп шықтым.Мұз айдынының маңындағы алаңда мен секілді балалар аққала тұрғызып,асыр салып ойнап жүр.Мен де бос тұрмай төмпешіктен төмен қарай сырғи түстім.Байқаусызда көрші балалардың аққаласын түйіп кеттім.Олар маған жалт қарады.Мен олардан кешірім сұрадым да жаңадан аққала салып беруді жөн көрдім.Қыстың осы бір әдемі әрі қызықты күнінде күннің қалай батып бара жатқанын да байқамаппын.Анам алыстан дауыстап шақырды.Мен өзгелермен қоштасып,үйге қарай астымдағы күтірлеген қарға қызығып кете бардым.Үйге келіп жылындым да,терезедегі аяз салып кеткен әсем қырауларға тамсана қарадым.Қысқы табиғат маған осындай ғажаптағымен ұнайтын.Әрі маған биылғы қыс өте керемет өтетіндей көрінді.
Махаббатсыз өмір бос...
Махаббат (сүйіспеншілік) – тіршіліктің негізгі тірегі. Жалпы, менің ойымша, сүйіспеншілік – жақындарымызға, қоршаған ортамызға, бір сөзбен айтқанда, барша әлемге махаббатпен қарау. Сүйіспеншілік ұғымының аясы өте кең. Айналамыздағы келеңсіз жағдайлар мен кедергілерді жеңуге көмектесетін де осы сүйіспеншілік. Бар жан дүниесі, жүрегі сүйіспеншілікке толы жан ешқашан жамандық ойламайды, себебі ол бақытты жан, оның рухы кемелдік көгінде қырандай қалықтап, мәңгіліктің жасыл жайлауына қанат қағады. Мұндай көңілі көктем, жайсаң жандар осы бақытымен барша әлеммен бөліскісі келіп, алып – ұшып тұрады. Осындай асыл жандар тек жақсылық ойлап, игі істермен айналысып, айналасына мейірімін төгіп, көңіл нұрымен шуақтандырып тұрады. Жүрегі сүйіспеншілікке толы жандар жанымызды жылытып, өмірімізге сән береді.
Сүйіспеншілікті адам алғаш шыр етіп дүниеге келген сәтінен бастап сезіп-көре бастайды. Мейірімін төккен ата-анасының ыстық құшағында олардың аялы алақанын сезіне жүріп, өмірге төселеді. Есейе келе толағай сүйіспеншілікті айналасынан көру-көрмеуі екіталай. Әйтсе де, адам өмір бойы сүйіспеншілікті іздеп, дауыл алдындағы шағаладай шарқ ұрып өтері анық. Ендеше, сүйіспеншілікті өмірлік ұстанымызға айналдырып, барлығымыз бақытты болайық!