1.Ыңғайлас салаластың ішіндегі қайталанбай келетін жалғаулықты атаңыз. A) Да, де.
B) Және.
C) Сондықтан.
D) Бірде.
E) Болмаса
2. Баяндауыштары тұлғалас, мағыналас болатын салаластың түрін көрсетіңіз.
A) Ыңғайлас.
B) Себеп-салдар.
C) Түсіндірмелі.
D) Қарсылықты.
E) Кезектес.
3.Құрмалас сөйлемді табыңыз.
A) Ол асып та, тасып та сөйлейді.
B) Қарағым, бермен екл.
C) Ақылды қарттан нақыл шығады!
D) Сен, сірә, жексенбі күні келерсің, не дүйсенбі күні келерсің.
E) Ерлік көрсеткен ер болар.
4.Салалас құрмалас сөйлемнің неше түрге бөлінетінін көрсетіңіз.
A) 2.
B) 3.
C) 4.
D) 5.
E) 6.
5. Салалас құрмалас сөйлемді табыңыз.
А) Қонағы домбыра тартса, ол әнімен қосылды.
В) Еріншектің ертеңі таусылмас.
С) Ұлық болсаң, кішік бол.
D) Тоқтататын күш жоқ..
Е) Өзі барып соқтықпайды, бірақ соқтыққанды аямайды.
6.Бірақ, дегенмен жалғаулықтары арқылы жасалатын салалас түрін көрсетіңіз.
А) Себеп-салдар салалас.
В) Қарсылықты салалас
С) Түсіндірмелі салалас.
D) Талғаулы салалас.
Е) Кезектес салалас.
7.Қарсылықты салалас жасауға болатын қатарды көрсетіңіз.
А) Түн.Ышқынған дауыл.
В) Қасиетті мекен, күн сәулесі.
С) Ескек қолынан түсіп кетті. Оның есі шығып кетті.
D) Жау шегінді. Бауыржан оны білген жоқ.
Е) Шоқан ғылымға әбден берілді. Әскери қызметтен бас тартты.
8. Баяндауыштары тиянақты, өзара тең дәрежеде байланысатын құрмаластың түрін белгілеңіз.
A) Салалас құрмалас сөйлем.
B) Сабақтас құрмалас сөйлем.
C) Шартты бағыныңқы сабақтас.
D) Қарсылықты бағыныңқы сабақтас.
E) Аралас құрмалас сөйлем.
9. Ыңғайлас салаласты табыңыз.
A) Олар күзде босамайды, бірақ көктемде қолдары бос.
B) Жаңбыр да жауды, от та өшті.
C) Біздің сынып кең.
D) Ол бөлмеге кіріп, отыра кетті.
E) Ол жаза біледі.
10. Ыңғайластық жалғаулықты табыңыз.
A) Бұдан кейін оның тыңдауға шамасы болмады.
B) Ол білімді әрі өнерлі.
C) Ол Розаға алмұрт пен алма берді.
D) Тек кейде жаңбыр жауады.
E) Сол сияқты балалар өте көп
Ответ: C) Сондықтан.
Обоснование ответа: Жалғаулық "үнемдеу қосыңдардың кімдерге әкелуі" деген мағынасы менен пайдаланылатын бір сөз. Сондықтан, үштен артық жалғаулықты атаймыз.
2. Баяндауыштары тұлғалас, мағыналас болатын салаластың түрін көрсетіңіз.
Ответ: C) Түсіндірмелі.
Обоснование ответа: Салаластың мағынасын түсіндіру, сүзгілі салалас аталатын салалас.
3. Құрмалас сөйлемді табыңыз.
Ответ: A) Ол асып та, тасып та сөйлейді.
Обоснование ответа: Құрмалас сөйлем, өзінің қанағаттандыру әрекетінде сонымен бірге көрсететін салалас.
4. Салалас құрмалас сөйлемнің неше түрге бөлінетінін көрсетіңіз.
Ответ: D) 5.
Обоснование ответа: Бугін біртінше ара салалас сөйлемінше, салалас сөйлемде 5 құрамынан тұрады.
5. Салалас құрмалас сөйлемді табыңыз.
Ответ: C) Ұлық болсаң, кішік бол.
Обоснование ответа: Ұлықты ойлары қымбат, дарынды және маңызды салалас сөйлем.
6. Бірақ, дегенмен жалғаулықтары арқылы жасалатын салалас түрін көрсетіңіз.
Ответ: В) Қарсылықты салалас.
Обоснование ответа: Қарсылықты біреумен бір-біріне шақыру жолымен жасалатын салалас.
7. Қарсылықты салалас жасауға болатын қатарды көрсетіңіз.
Ответ: D) Жау шегінді. Бауыржан оны білген жоқ.
Обоснование ответа: Жау шегінді, біреумен бір-бірімен қарым-қатынастың жауапкершілігінсіз, ал бірінше-жасыл басқара алмаңда шотаға тексерген шегіне байланыстыр.
8. Баяндауыштары тиянақты, өзара тең дәрежеде байланысатын құрмаластың түрін белгілеңіз.
Ответ: C) Шартты бағыныңқы сабақтас.
Обоснование ответа: Шартты бағыныңқы сабақтас, өзі біреумен бір-бірімен науақтану, таңдау әрекеттері мен басқа шарттар байланысты болатын құрмаласты білдіреді.
9. Ыңғайлас салаласты табыңыз.
Ответ: A) Олар күзде босамайды, бірақ көктемде қолдары бос.
Обоснование ответа: Ыңғайлас, оның күздегі демалыс болмағанын, бірақ көктемдегі демалыс болатынын айтады.
10. Ыңғайластық жалғаулықты табыңыз.
Ответ: E) Сол сияқты балалар өте көп.
Обоснование ответа: Ыңғайластық жалғаулық, еріктікке, салаластың ең тудығына достардың әрекеттеріне, әкесінің пайдасына, досының мерекесіне байланысты сөйлемдерді айтады.