1. Жіктеу есімдігін табыңыз. А) Бұлар
В) Қайдан? С) Ешкім
Д) Олар Е) Кейбіреу
2. Күрделі есімдіктер қатарын табыңыз.
А) Күллі, барша, тегіс
В) Өзім, өзді-өзі, өздеріңіз
С) Қашаннан? Қайсысы? Неңіз?
Д) Әркім, қайсібір, ешқашан
Е) Мынау, осыңыз, сонымен
3. Көбінесе тәуелденіп және септеліп қолданылатын есімдік түрін көрсетіңіз.
А) Сұрау есімдігі
В) Жалпылау есімдігі
С) Белгісіздік есімдігі
Д) Болымсыздық есімдігі
Е) Өздік есімдігі
4. Тәуелденген тұлғадағы сілтеу есімдігін табыңыз.
А) Кіміңіз? Несі?
В) Бұнысы, мынауымыз
С) Соның, анаған
Д) Өздерің, өзіңіз
Е) Барлығынан, бәріңіз
5. Болымсыздық есімдігін көрсетіңіз.
А) Бірнеше
В) Саған С) Дәнеңе
Д) Әлдекім Е) түгел
6. Есімдік сөйлемде қандай жағдайда анықтауыш болады.
А) Зат есімнің орнына қолданылса.
В) Сын есім мен сан есімнің орнына қолданылса.
С) Мезгіл, мекен мағынасын білдірсе
Д) Сөйлем соңында келсе.
Е) Үстеу сөздердің орнына қолданылса
7. Сын есімнің орнына жұмсалатын белгісіздік есімдігін табыңыз.
А) қайсыбір
В) әлдекім С) біреу
Д) әлдеқайда Е) кімде-кім
8. Тұлғасы өзгеріп септелген есімдікті көрсетіңіз.
А) Осынау
В) Оған С) Әрне
Д) Кейбіреулер Е) Ештеңе
9. Асты сызылған есімдік сөйлемде қандай қызмет атқарып тұр?
Сендер нешеусіңдер?
А) Бастауыш
В) Баяндауыш
С) Толықтауыш
Д) Анықтауыш
Е) Пысықтауыш
10. Бастауыш қызметіндегі есімдікті табыңыз.
А) Әркімді заман сүйремек. В) Өзіңде бармен көзге ұрып,
Артылам деме өзгеден.
С) Жаңа жолдың басшысы – ол. Д) Мен жазбаймын өлеңді ермек үшін.
Е) Сенен аяр түгі жоқ.
Бүгін сыйлас көрініп
11. Есімдік сөйлемде қандай қызмет атқарып тұр?
«Сіз» деген - әдеп, «біз» – деген көмек.
А) Анықтауыш
В) Толықтауыш С) Бастауыш
Д) Пысықтауыш Е) Баяндауыш
12. Жалпылау есімдігі қатысқан сөзді табыңыз.
А) Ешкімге тіл қатушы болма.
В) Саған тай сатып әперем
С) Өзің үлкен, қылығың бала-шаға.
Д) Еріншектік - күллі дүниедегі өнердің дұшпаны
Е) Әрбір жинақылықтың түбі – кеніш.
13. Ілік септік тұлғасындағы сұрау есімдігін табыңыз.
А) кіміңіз?
В) қайсысының? С) кімсіздер?
Д) неңіз? Е) нешеуінің?
14. Бірге жазылатын есімдікті
А) әр адам
В) әр уақытта С) әр түрлі
Д) әр қалай Е) әр кезде
15. Емілеге сай жазылған есімдіктің қатарын көрсетіңіз. табыңыз.
А) Еш уақытта, еш қашан
В) Әлде кім, әр адам С) Әркім, ешқашанда
Д) Кей ағаң, кей біреу Е) Бүтін, еш теңе
16. Дара есімдікті табыңыз.
А) Олар ертең сабаққа бармайды
В) Марат өз-өзіне сөз берді. С) Ертең ешкім ешқайда бармайды.
Д) Әрдайым сабақ оқыды. Е) Әлде неше рет қайталанды
17. Бөлек жазылатын есімдікті табыңыз.
А) әрқилы
В) әрқашан С) кейбіреу
Д) қайсыбір Е) ешқайда
18. Пысықтауыш қызметінде жұмсалмайтын қосымшасыз есімдік түрін көрсетіңіз.
А) жіктеу есімдігі
В) болымсыздық есімдігі. С) сілтеу есімдігі
Д) белгісіздік есімдігі Е) жалпылау есімдігі
19. Есімдік сөйлемде қандай қызмет атқарып тұр.
Батырлар есімі ешқашан ұмтылмайды.
А) толықтауыш
В) баяндауыш С) пысықтауыш
Д) бастауыш Е) анықтауыш
20. Анықтауыш қызметіндегі есімдікті табыңыз.
А) Жылы мен суықтың бәрін көрді.
В) Кім қайратты?!
С) Темір, сенбісің?
Д) Өзге елде сұлтан болғанша, өз еліңде ұлтан бол.
Е) Маған ешқашан сенбе
21. Қай қатар есімдіктің мағыналық түріне жатпайды?
А) әркім, кейбіреу, әлденеше
В) олар, мен, біз С) кім, қашан, неше
Д) біреу, ешбір, қайсыбір Е) бәрі, түгел, барша
22. Болымсыздық есімдігін табыңыз.
А) дәнеме
В) бірдеме С) кімде-кім
Д) әлдекім Е) біреу
23. Дұрыс септелген есімдікті табыңыз.
А) менге
В) сенмен С) сода
Д) бұдан Е) сенің
24. Толықтауыш қызметіндегі есімдік қайсы?
Ол бізбен үнемі ақылдасады, кеңеседі.
А) ол
В) бізбен С) үнемі
Д) ақылдасады Е) кеңеседі
25. Тұрлаусыз мүшелер қызметін атқарып тұрған есімдіктің қай түрі?
А) Оған ешкімнің дауы жоқ.
В) Бітетін біздің жерге егін қандай! С) Бәріміз осында.
Д) Әкем әлдекіммен сөйлесті. Е) Барлық кек бірге қайнап тұр.
26. Анықтауыш қызметінде тұрған есімдіктің қай түрі?
Өз елім - өлең төсегім,
А) жалпылау В) сілтеу С) сұрау
Д) белгісіздік Е) өздік
27. Қате тәуелденген есімдікті табыңыз.
А) менің мынауым В) сенің бұның
С) сіздің осыңыз Д) оның мұнысы Е) біздің олымыз
28. Төрт түрлі жалғау жалғанған өздік есімдігін табыңыз.
А) өздері
В) өздеріңіздің С) өзіңнен
Д) өздеріменен Е) өздерімізденсіңдер
29. Пысықтауыш қызметіндегі есімдікті табыңыз.
А) Олар жиналысқа түгел қатысты.
В) Мұны ертеңге қалдыруға болмайды. С) Оның ағасы ешкімге тиіспейді.
Д) Бұладың ойы іске аспады. Е) Барлық есті кісілер ертеңін ойлауға тиіс.
30. Есімдік басқаша қалай аталады?
А) есім сөз
В) орынбасар сөз табы С) көмекші есім
Д) жалпы есім Е) есімше
Қазақ тілі кең байтақ жерді алып жатқан халыққа тиесілі. Қазан төңкерісіне дейін орыс ғалымдары И.И.Ильминский , В.В.Радлов, П.М.Мелиоранский және басқалары да қазақ тілін зерттеуге үлкен қызығушылық танытты.Абай Құнанбаев пен Ыбырай Алтынсарин қазақ тілінің қалыптасуы мен дамуына орасан зор үлес қосты.
Қазан төңкерісінен кейін республикада қазақ тілінің дамуына үлкен мағына берілді. Танымал қазақ ғалымдары А.Байтұрсынов,Х.Жұбанов,Н.Сауранбаев, С.Кеңесбаев және басқалары қазақ тілінің негізін салушылар.
Туған жер – әр адам үшін қастерлі де қасиетті ұғым. Туған жерге, туған елге деген махаббат әр адамды алға жетелеп отырады. Кешегі өткен заманда ата – бабаларымыз мынау байтақ жеріміз үшін аянбай күресіп, тер төккен. Білектің күші, найзаның ұшымен жерімізге көз алартқан жаулардың әрдайым бетін қайтарып, тойтарыс беріп отырған. Одан бері де қилы замандар орын алса да, өз туған жеріне деген халқымыздың дүркін – дүркін көштері әр заманда да орын алып келеді. “Айшылық алыс жерлерден” ат арытып келгендегі басты себеп, ол – туған жерге деген мәңгілік сағыныш. «Әркімнің туған жері – Мысыр шаһары» деп бекер айтылмаса керек. Әйгілі Бейбарыс баһадүр туған жерін сағынғанда, туған ұлысы – Дәшті-Қыпшақ даласынан алдырған бір түйір жусанды иіскеп, сағынышын басқан екен. Алыстан ата – жұртын аңсап келіп жатқан ағайындардың легі бұл күнде де жалғасын табуда. «Сақалын сипап дау шешкен» Орта жүздің биі, Қаз дауысты Қазыбек бабамыз: «Алтын ұяң – Отан қымбат... Туып өскен елің қымбат, кіндік кескен жерің қымбат», - деп туған жердің қасиетін ерекше бағалап кеткен. Әр адам үшін өзінің туған жері ыстық. Әр адам үшін өз туған жерінен асқан жер жоқ.