1. Жетісу өңіріндегі үйсіндердің хронологиялық шеңбері: А) б.з.д. ІІІ-б.з.д ІІ ғ.ғ. В) б.з.д. ІІ-б.з.І ғ.ғ. С) б.з.д. III ғ.-б.з. IV ғ. Д) б.з.ІІ-ІІІ ғ.ғ. Е) б.з.д. ІІ-І ғ.ғ.
2. Үйсін мәдениеті ескерткіштерінің негізінен шоғырланған өңірі:
А) батыс Қазақстан В) шығыс Қазақстан С) Сарыарқа Д) Алатау Е) Жетісу
3. Үйсін тайпаларының мекендеген жері:
А) батыс Қазақстан В) шығыс Қазақстан С) Сарыарқа Д) Алатау Е) Жетісу
4. Үйсін атауының қытай жазбаларында кездесе бастауы б.з.б. қай ғасырына жатады?
А) V ғ. В) VI ғ. С) IV ғ. Д) II ғ. Е) I ғ.
5. Үйсіндер туралы "ат жақты, аққұбаша, сары шашты" деп жазған:
А) Грек тарихшылары В) Парсы деректері С) Қытай жазбалары Д) Орыс жылнамалары Е) Рим тарихшылары
6. Үйсіндер астанасы ретінде аталатын кала:
А) Битянь В) Қызыл аңғар С) Суяб Д) Сығанақ Е) Рим
7. Үйсіндердің астанасы Чигучен қай жерде орналасқан?
А) Арал маңы В) Еділ маңы С) ЬІстықкөл жағасында Д) Сырдария жағасы Е) Жетісу
8. Үйсін тайпалары қай тілде сөйледі?
А) араб В) ежелгі түрік С) қытай Д) грек Е) парсы
9. Үйсіндердің шығу тегі туралы мәлімет қалдырған тарихшы:
А) Геродот В) Тацит С) Сыма Цянь Д) Арриан Е) Плиний
10. Үйсіндер саяси және сауда қарым-қатынас жасаған ел:
А) Иран В) Сирия С) Үндістан Д) Қытай Е) Русь
Наурыз мейрамы — ежелгі заманнан қалыптасқан жыл бастау мейрамы. Қазіргі күнтізбе бойынша (наурыздың 22) күн мен түннің теңесуі кезіне келеді.Көне парсы тілінде нава=жаңа + рәзаңһ=күн, «жаңа күн» мағынасында, қазіргі парсы тілінде де сол мағынамен қалған (но=жаңа + роуз=күн; мағынасы «жаңа күн»), яғни «жаңа жылды» (күн өсуін белгілеуі) білдіреді.
Наурыз – көне мейрам. Наурыз мерекесін тойлау дәстүрі дүние жүзі халықтарының көпшілігінің тұрмыс-салтында бағзы замандардан орын алған. Бұл мейрамды ежелгі гректер “патрих”, бирмалықтар “су мейрамы”, тәжіктер “гүл гардон”, “бәйшешек”, “гүлнаурыз”, хорезмдіктер “наусарджи”, татарлар “нардуган”, буряттар “сагаан сара”, соғдылықтар “наусарыз”, армяндар “навасарди”, чуваштар “норис ояхе” деп түрліше атаған. Әбу Райхан Бируни, Омар һайям, т.б. еңбектерінде шығыс халықтарының Наурызды қалай тойлағандығы туралы мәліметтер мол. Мысалы, парсы тілдес халықтар Наурызды бірнеше күн тойлаған. Олар бұл күндерде әр жерге үлкен от жағып, отқа май құяды; жаңа өнген жеті дәнге қарап болашақты болжайды; жеті ақ кесемен дәстүрлі ұлттық көже “сумалак” ұсынады; ескі киімдерін тастайды; ескірген шыны аяқты сындырады; бір-біріне гүл сыйлап, үйлерінің қабырғасына дөңгелек ою – “күн символын” салады; үйдегі тіреу ағашқа гүл іледі; түрлі жарыстар (жамбы ату, т.б.) ұйымдастырады.
Қазақстанда Наурыз мейрамы үш күн: 21-23 наурыз аралығында аталып өтіледі (2010 жылдан бастап). Жалпы, Наурыз парсы, кавказ және түрік халықтарының арасында көктем мейрамы және жаңа жылдың басталуы ретінде тойланады. Ол Иранда 21 наурызда, Орталық Азия елдерінде және Әзірбайжанда, мемлекеттік мереке ретінде Тәжікстанда және Қазақстанда - 22 наурызда, Өзбекстан мен Түркияда 21 наурыз күні аталып өтіледі.
Семей ядролық полигоны, Семей сынақ алаңы – КСРО Қорғаныс министрлігі мен Атом өнеркәсібі министрлігінің бұйрығымен құрылған, ядролық жарылыстар жүргізілген сынақ аймағы. Полигон бұрынғы Семей облысы, Абыралы ауданы, сонымен қатар Павлодар және Қарағанды облыстарының біраз жерін қамтыды.
Семей ядролық полигонындағы жергілікті тұрғындарды медициналық тексеруден өткізгенде тұқым қуалайтын ауруға шалдығуына байланысты адамдарды, әсіресе, жасөспірімдердің арасында ерте қайтыс болу жиі кездесетіні анықталған. Сондай-ақ қатерлі ісік, сүйек тіндерінің аурулары, иммунды жүйелер мен қан құрамының бұзылуына байланысты ауруға шалдыққандар көп. 1991 жылы 29 тамызда Қазақстан Республикасының Президенті Н. Ә. Назарбаев Семей ядролық полигонын жабу туралы Жарлыққа қол қойды.