10-тапсырма. көнерген сөздерді мағынасына қарай орналастыр. ережеге
сүйеніп дәлелде.
патша, дүрия, сауын айту, уәзір, би, аға сұлтан, болыс,
бикасап, садақ, жебе, найза, адырна, бесік құда, сауыт, ай-
барымта, патсайы, лашық, жаппа, шидем, күпі, сәукеле,
торқа, биқасап, с
, барымта, пато
саптыаяқ, кебеже.
тарихи сөздер
архаизмдер

10 тапсырма

Костылин - один из героев рассказа  л. н. толстого  «кавказский пленник», офицер, попавший в плен к татарам. внешне это грузный, толстый и неповоротливый мужчина. также как и  жилин  он отправился в отпуск, а во время кавказской войны дороги были не безопасны. у костылина на этот случай имелось ружье, но и им он не смог быстро воспользоваться. по дороге он познакомился с жилиным, после чего решено было ехать вместе, но их настигли татары. когда жилин попросил костылина стрелять, тот испугался и сбежал. в результате, жилин оказался в плену, а костылина скоро тоже нагнали, так как лошадь под ним стала, а ружье осеклось.в плену этот герой показал себя не с лучшей стороны. вместо того чтобы мобилизовать все свои силы и подумать, как выйти из сложившейся ситуации, он быстро сдался. по приказу татар он написал домой письмо с просьбой о выкупе в пять тысяч монет. жилин, в отличие от костылина, согласился написать такое письмо только c условием, что их накормят, дадут свежую одежду и снимут с них кандалы. при этом адрес на письме он указал неверный, чтобы не дошло. пока костылин ждал выкуп, жилин обдумывал план побега и делал подкоп под сараем. и даже во время побега костылин подвел товарища. по дороге он столько стонал, что ему ноги натерло, что жилин согласился нести его на себе. в результате, их заметил один татарин и оба были возвращены в аул.костылин отчаялся и второй раз бежать не согласился. он решил покорно ждать, пока за него заплатят выкуп. жилин с   динысумел все-таки бежать и, несмотря на все трудности, дошел до родных полей. оказавшись на стороне, он рассказал казакам, которые спасли его, о своих приключениях и сказал, что останется служить на кавказе. через месяц пришел выкуп за костылина и его освободили, но бедняга был измученный и еле живой.

құлыным бақытты сен болғайсың.өркенің өсіп, келешекте елің мақтан тұтатын ер- азамат бол.аллам өзіңді алдыңнан жарылқасын.біз барлығымыз саған тілекшіміз.

бөбекке тілек

сеніменен атаң - әжең нәрленді,

әр қылығың ана жүзге әр берді.

сен арқылы бесік жақтан әкеңнің

құлағына шырылдаған ән келді.

әдемі ән еді, бәрі бірге тыңдады,

қуанысты, жүрек шат боп жырлады.

сенің әнің ал анаңның талай түн

тыныштығын төрт бөлгізіп ұрлады.

анаң әр кез сені жақсы көретін,

әлдиімен саған ән сап беретін.

қаз - қаз тұрды сосын оның бөбегі

бесігінде түн ұйқысын бөлетін.

барлығы да сені көрді, сені ұқты,

өйткені олар болашаққа сеніпті.

міне, сенің шаттығыңның бірі боп

күнтізбеде туған күнің келіпті.

қуанып жүр енді соған барлығы,

жақсы сөзді айтпақ саған ал бірі.

ал онсыз да саған тілеп жақсылық

барлығының өтпеуші ме еді әр күні.

сенің үнің боп естіліп көркем үн,

таусылмасын солар айтар ертегің.

болашағың жарық, нұрлы болсын да,

ертегі боп келсін тағы ертеңің.

сенің үнің күллі әлемді қаратсын,

жолыңа әр кез жақсылықты жолатсын.

келешектің соқпағынан сәулелі

сенің сәби жаныңдай ақ таң атсын.

әрбір күнің қуанышпен түрленсін,

азаматтық күнді тойлар күн келсін.

соны тілер барлық жүрек, өйткені

сен соларға шаттық болып сіңгенсің.

сенің сәби үнің болып тағылым,

жүрегінде қалып қойған бәрінің.

ертеңіңе есік қағар әр күнде

биік болсын талабың мен танымың.