10-тапсырма. Жануарлар туралы берілген қызықты мәліметтерді пайда ланып, олардың біреуі туралы көрген кинофильм, оқыған кітаптарыннан
үзінді келтіре отырып, кестенің екінші бағанын толықтырып айт. Сөйлем
мүшелеріне талдап, астын сыз.
Піл – төрт тізесі бар жалғыз жануар.
Өркешінің қисықтығына қарамас-
тан, түйенің омыртқасы түзу келеді.
Дельфиндер бір көзін ашып ұйық-
тайды.
Түйеқұстың жұмыртқасын суда пісі-
руге 40 минут уақыт кетеді.
Ақ аюлар сағатына 40 шақырым
жылдамдықпен жүгіре алады.
кейбір түрлері 120-150 жыл өмір сүреді. Табиғатта 110-ға жуық түрі бар.
Будандастыру арқылы теректің тез өсетін көп түрлері алынған. Тез өсетін қасиетіне
байланысты көгалдандыруда кеңінен қолданылады. Аналық терек мамыр-маусым
айларында мамық шығарып, жер-көкті ластайды, әрі терек мамығына аллергиясы
бар адамдарға қиындық туғызады. Сондықтан көгалдандыруда мамық
шығармайтын аталық теректерді пайдаланған жөн. Ерте көктемде жапырағы
шықпай тұрып, сырға секілді ақ гүл жарады. Жапырағы — жұмыртқа пішіндес,
жиектері аратісті. Терек (лат. Pópulus) – тал тұқымдасына жататын жапырақ тастайтын ағаштар. Қазақстанның барлық аймағында кездеседі. Өзен жайылмасында, далалық жерлерде, тау
етегінде, бұта арасында өсетін 15 түрі (ақ терек, қара терек мырза терек, т.б.) бар. Бұтақ
шоғыры пирамида пішіндес. Жапырағы жалпақ, сағақты келген, ромбыға не қандауырға
ұқсайды. Гүлі қос үйлі, гүл сырғасы (ұзындығы 3 – 15 см), салбырап ілініп тұрады, онда
аталығы не аналығы ғана болады, жел арқылы тозаңданады. Негізінен, жапырағы
шыққанша гүлдейді. Тұқымынан және атпа тамырынан, шыбығынан көбейтіледі.
Тамыры терең, тарихы кенен Ақтөбе. Азаматтық соғыс кезінде Ақтөбе Торғай өңірі революциялық күштерінің орталығы болды. Қала ақтар мен большевиктердің қолына өтті. Бұл туралы тұрғындардың бірі білсе, бірі білмейді. Бүгін "Анаға тағзым" орталығында "Тарихы терең, өндірісті, өнерлі Ақтөбем" атты кітап көрмесінде Ақтөбе тарихы туралы деректер айтылды. Өткеннен сыр шертер суреттер қойылды.
Қаланың ескі бөлігінде 19-ғасырдан сыр шертетін ғимараттар бар. Мәселен, Шаһерезада мейрамханасы мен облыстық тері-венерология диспансері осыдан 150 жыл бұрын орыс-қырғыз училищесі болған. Мұнда қазақтың алғашқы дәрігер қызы Аққағаз Досжанова білім алды.
Қаланың ескі бөлігіне бай-болыстар қоныстанған. Облыстық шығырмашылық үйі ғимараты саудагерлер үйі болыпты. Бұл деректерді Махмут Тәжібаевтың "Ақтөбе облысының тарихы" атты кітабынан оқуға болады. Мәлімет көп, өлкетанушылардың жазбаша еңбектері де аз емес. Алайда қала тарихын жинақтаған оқулықтар аз,-дейді кітапхана қызметкерлері.
Ақтөбеде екі ғасырға жуық уақыт бұрын тұрғызылған ғимараттардың сақталғандары да бар. Оның бірі - облыстық халлық шығармашылық үйі мен №11 мектеп. Бұрын православ хиристиандарының шіркеуі болған саман үй сырылып, жаңа құрылыс салынған. Қазір ол жерде Т.Ахтанов атындағы облыстық драма театры тұр.
Объяснение: