10 – тапсырма. Жай сөйлемдерден құрмалас сөйлем жасаңыз. 1. Дәрілік өсімдіктердің әртүрлі химиялық құрамдарын белсенді биологиялық заттар деп атайды. Олардың өсімдікте пайда болуы жылдың әр мезгілінде әртүрлі келеді.
2. Кептірілген кәдімгі шикізат матадан тігілген дорбаға, қағаз қораптарға салынады. Улы және ащы дәрілік өсімдік шикізаттары аузы жақсы жабылатын шыны және темір банкілерінде сақталуы керек.
3. Жапырақ қанық жасыл, ешқандай ауруға шалдықпаған, құрт-құмырсқадан аман болуы керек. Оларды тек қолмен ғана жинайды.
4. Гүл мен гүл шоғырын тек гүлдеу сәтінде ғана қолмен жинайды. Онда биологиялық белсенді заттар осы кезде көп болады және өзінің түсін жоймайды, гүл сағағымен бірге алынады.
5. Бүршік оның бөрте бастаған кезінде жинайды. Гүл мен гүл шоғырын тек гүлдеу сәтінде ғана қолмен жинайды.
6. Дәрілік өсімдіктерді жер бетіндегі барлық бөлігін жел, жаңбыр жоқ кезде жинау керек. Бұл мезетте ауа тынық, таза болуы қажет нужно составить на все курмалас сойлем
Ата – бабамыз ана құрсағыннан бастап, бала дүниеге келгенше тәрбие жұмысын үзбей жүргізіп отырған. Алғашқы кезеңде тәрбие ойын – сауық түрінде жүргізілген. Бала жеті жасқа жеткенше бетінен қақпай, еркін, еркелетіп өсіреді. Зекімейді, жасқамайды, баланы ұрмайды. «Баланы басынан ұрма бағы таяды, арқасынан ұрма әруағы қашады» деп айту тәрбиенің негізі болып табылады. Әрбір отбасы ұрпақ тәрбиесіне үлкен мән беріп, ұлттық тәрбиені қалыптастыратын ата, әже, әке, мектептері арқылы халықтың салт – дәстүрлері, әдет – ғұрыптарына, ата кәсібіне балаларды үздіксіз тәрбиелеу арқылы қол жеткізіп отырған. Ақтамбердінің «Балаларыма өсиет» деп аталатын толғауы соңғы туындыларының бірі болса керек. Жырау балаларын тірліктегі татулықа,бірлікке үйретті. Жас ұрпақтың бір жағадан бас, бір жеңнен қол шығаруы елді мақсатына жеткізерін ескертеді. Халықты жаудан қорғап,болшақтағы ұрпақтты ойлап,олар татулық,бірлікпен болсын деп айтқан.
Объяснение:
Ақтамберді Сарыұлы 93 жыл өмір сүрген, яғни 1675–1768 жж. дəуір кешкен. Ол күреске ерте араласқан жауынгер-жырау санатына жатады. Тұрмыстың қыр-сырын, отбасы, елдік, ерлік, жер мəселелерін жырларында жақсы бейнелеген. 1738–1752 жж. қазақ-қалмақтың қанды қақтығыстарының барлығына дерлік қатысқан. «Ақтабан шұбырынды» оқиғасының зұлмат қан кешуін бастан өткерген. Ес білгеннен бастап 70 жыл бойы ат үстінен түспей, елі мен жерін қорғаған қас батыр, айтулы шешен, қабырғалы би, атақты жырау. Қазақ жауынгерлерінің азаттық, құлдық жөніндегі түсініктері, болашаққа деген сенімі, адалдық-жауыздық, қиянат, əділетсіздік хақындағы таным-түсініктері Ақтамберді талғамынан өтіп жыр-толғауға айналған. Əлі де қолға түспеген толғаулары ел аузында сақталуы ықтимал. Қазіргі қолда бары 300 жолдан аспайды