12-тапсырма. Өлеңде көтерілген мәселені анықта. Өз болжамыңды дәйек- теп айт.
Заманда басқан аяқ кейін кеткен,
Жасымай Алашына қызмет еткен.
Болса да қалың тұман, қараңғы түн,
Туатын бақ жұлдызына көзі жеткен.
Түймеге жарқылдаған алданбаған,
Басқадай бір басы үшін жалданбаған.
«Қайткенде Алаш көркейер» деген ойдан,
Басқа ойды өмірінде малданбаған.
(С. Торайғыров)
91
КАЗАХСКИЙ
Әлемде климаттың өзгеруі қоршаған ортаны ластаудан туып жатыр. Өндіріс ошақтары
(қоршаған ортаны ластауда, #lahaндық нылынудың әсерінен Жердегі aya райы өзгеріп, қатты
дауылдар, күшті су тасқындары, құрғақшылық болып жатыр. ғалымдар болашақта мұчдай
апаттар жиі болуы мүмкін екенін ескертеді.
Ғалымдардың болжауынша, су тасқынынан, әсіресе Онтүстін -Шығыс Азия елдері қатты
зардап шегу мүмкін. Ол - Бангкок, Шанхай, Гуанчжоу. Хошимин жане Янган қалалары.
Бүгінде Қытай, Солтүстік Корея мен Оңтүстік Кореяда су тасқыны көбеюде.
Ғалымдар климаттың өзгерун ормандардың оталуымен де байланыстырады. Қазір
әлемде ағаштары көптеп оталуда. Өндіріс үшін Намаз талдары оталып жатыр. Ормандардың.
оталуы құрғақшылық тудыруда. 2005 жылы құрғақшылықтан өзендер неeyin, орманның 30
пайызы қураған. Бұл - соңғы 60 жылдағы ең улкен апаттың бірі. ғалымдар кұрғаңшылықты
Атлант мұхиты суының температурасы мен байланыстырады. Мұхит суының қызуы Жер безіндегі
ылғалға әсер етеді екен.
Жауын аз болғандықтан, жердің құнарлы қабаты желмен ұшып кетеді. Одан нейін құм
мен топырақтан дауыл болады. 2003 жылы Еуропада жазу өте ыстың болған. Ғалымдар оны
Сирек нездесетін құбылыс ретінде бағалаған. Мұндай құбылыс 200 нылда бір рет болады екен,
Алайда ғалымдар болашақта жазда екі есе ыстық болуы мүмнін ененін айтады. 2040 жылы
әрбір енінші жаз осылай ыстық болады екен.
Полян ғалымдары өмұздықтардың азаюы мен су температурасының көтерілуі aya
айналымын өзгерткен» деген болам айтады. Зор куаты бар су ауаны жылытып, ол жоғары
көтеріледі. Қалыпты жағдайда солтүстік теңіздер мұз құрсанып, оған жол бермейтін.
Болашақта адамзатты не нүтіл тұрғаны белгісіз. Сондықтан табиғатпен санасу керек.
A. Турапбойұлынан «Егемен Қазақстан»1706 / 10000
РУССКИЙ
Изменение климата в мире происходит от загрязнения окружающей среды. Очаги производства
(при загрязнении окружающей среды ,под влиянием # лахаунского затопления изменялась погода на Земле, сильная
идет буря, сильные наводнения, засуха. в будущем ученые мұчдай
авария предупреждает, что может быть частым.
По прогнозам ученых, из-за наводнения, особенно на юге-страны Восточной Азии сильны
может быть поражения. Он-Бангкок, Шанхай, Гуанчжоу. Город Хошимин и Янган.
На сегодняшний день в Китае, Северной Корее и Южной Корее повышаются паводки.
Ученые связывают изменение климата с ликвидацией лесов. Сейчас
в мире растет большое количество деревьев. Для производства совершаются молитвы. Леса.
засуха вызывает засуху. В 2005 году из-за засухи реки пересыпались 30 рек.
процент сухостоя. Это одна из самых масштабных аварий за последние 60 лет. ученые кұрғаңшылықты
Атлантический океан связывает температуру и температуру воды. Температура океанской воды в железах Земли
это влияет на влажность.
Из-за небольших осадков, плодородный слой Земли летает ветром. Из нее нейлон песок
у меня будет ураган с почвы. В 2003 году в Европе было очень много книг. Ученые
Ценит как редкое явление. Это явление происходит один раз в 200 Нил,
Однако ученые говорят, что в будущем летом может быть вдвое жарко. В 2040 году
так будет жарко каждое второе лето.
Полянские ученые уменьшение мороженого и повышение температуры воды aya
- я думаю, что это не так. Вода с огромной мощностью нагревает воздух, он выше
поднимается. В нормальном состоянии северные моря обрушилась льда и не допускали ее.
Не известно, что в будущем человечество или нет. Поэтому нужно пересчитывать с природой.
A. Турапбойұлынан «Казахстанская Правда»
Сегіз қырлы бір сырлы дарын.
Жан-жақты өнер иесі, сегіз қырлы бір сырлы дарын, романшы, драматург, ақын, аудармашы, зерттеуші Жүсіпбек Аймауытов 1889 жылы (кей деректерде 1890 жылы) қазіргі Павлодар облысы, Баянауыл ауданы, Қызылтау атырабында туған. Әкесі Аймауыт кедей болғанымен, арғы аталары Дәндебай мен Қуан текті, дәулетті, атақ-абырой біткен, ел арасындағы білікті кісілер.
Жас күнінен Жүсіпбек бірге туған бауырлары Ахмет, Жақыпбек секілді арабша хат тану, оқу үстіне, ағаш шеберлігі, темір ұсталығы өнерін қатар үйренеді. Он бес-он алты жасында өзі ұмтылып, үй ішінің рұқсатынсыз Павлодарға қашып барып, орысша-қазақша екі сыныпты мектепке түседі, бір жағынан бала оқытып, қаражат таба жүріп, оқуын 1914 жылы бітіреді де, Семейдегі оқытушылар семинариясына түседі, оны 1918 жылы аяқтайды. Қазақстан Кеңестерінің құрылтайына делегат, Оқу коммисариатының коллегия мүшесі болу, «Қазақ тілі» газетін өңдеу, «Ақ жол» газетінде істеу, Шымкенттегі педагогикалық техникумының директорлығы – міне мұның бәрі Жүсіпбек Аймауытовтың жаңа өмірді орнықтыру жолындағы күрес жолын, өмір белестерін көрсетеді. 1929 жылы басталған зобалаң кезінде қармаққа ілінген Жүсіпбек Аймауытов 1931 жылы атылған.
Астан-кестең ауыр, бірақ ерекше қуатты да қызық, әлеуметтік төңкерістер, ұлы өзгерістер заманында өмір сүрген Жүсіпбек Аймауытов өзінің осы қысқа ғұмырында артына аса бай, бағалы әдеби, ғылыми мұра қалдырып үлгірді.
Ол, В. Шекспир, В. Гюго, Г. Мопассан , А.С.Пушкин, Н.В. Гоголь, Л.Н.Толстой шығармаларын, бірқатар ғылыми еңбектерді аударды, педагогика, психология, методика, тәрбие туралы зерттеулер тудырды; әдеби, эстетика, сын саласына араласты: сан қилы проблемалық мақалалар жазды. Сол сияқты «Күнікейдің жазығы», «Ақбілек» романдары, сан алуан пьесалары – күрделі таланттың қазақ әдебиеті тарихындағы өлмейтін орны бар шығармалар.