В
Все
М
Математика
О
ОБЖ
У
Українська мова
Х
Химия
Д
Другие предметы
Н
Немецкий язык
Б
Беларуская мова
М
Музыка
Э
Экономика
Ф
Физика
Б
Биология
О
Окружающий мир
У
Українська література
Р
Русский язык
Ф
Французский язык
П
Психология
О
Обществознание
А
Алгебра
М
МХК
Г
География
И
Информатика
П
Право
А
Английский язык
Г
Геометрия
Қ
Қазақ тiлi
Л
Литература
И
История
pueser
pueser
16.06.2021 00:48 •  Қазақ тiлi

16. Басыңқы сыңары етістіктен болған сөз тіркесін көрсетіңіз. А). Қиын есеп

В) Белгілі кісі.

С) Жақсы оқиды.
D) Түрлі бұйымдар.

Е)Суыққа шыдамады

17. Қайсысы сөз тіркесіне қатысты емес?
А) басыңқы сөз

В) бағыныңқы сөз

С) есімді тіркес
D) қосарлы айқындауыш

Е) етістікті тіркес

18. Тұрақты сөз тіркесін табыңыз.
А) Мұзға отырғызып кету.

В) Ғұмырнама.

С) Дарқан дала.

D) Кедей – кепшік.

Е) Самал жел.

19. Еркін сөз тіркесін табыңыз.
А) Жер серігі.

В) Жүрегінің түгі бар.

С) Жүрегі тас төбесіне шығу.
D) Жүрек жұтқан.

Е) Тас жүрек.

20. Сөз тіркесі болу үшін керекті объектіні белгілеңіз.
А) буын

В) сөйлем

С) дыбыс

D) сөз мүшесі

Е) сөз

21. «Үш қиян» шығармасындағы идеяны анықтаңыз.

А) Өмір мен өлімнің ақиқаттылығын айту

В) Білімді игермеген елдің өркендемейтінін, қазақ жерін көркейтпейтінін ашып айту

С) Халыққа жайлы жер, шұрайлы қоныс, қой үстіне бозторғай жұмыртқалаған заман іздеу

D) Өмір мен өлімді, жастық пен кәрілікті жырлау, туған жердің сұлулығын паш ету

Е) Шұрайлы қоныстарды тартып алған отарлау саясатының халық тұрмысына әсерін жырлау

22. Берілген өлең жолдары Мұрат ақынның қай өлеңінен алынған?

Бұл қоныс – жеті жұрттан қалған қоныс,

Ноғайдың көшіп талақ салған қоныс.

Қазтуған, Асан Қайғы, Орақ, Мамай,

Біз түгілі осыларды да алған қоныс.

А) Үш қиян

В) Сарыарқа

С) Әттең, қапы дүние-ай

D) Қазтуған

Е) Жастарға

23. Ш. Құдайбердіұлының «Еңлік-Кебек» дастанында оқиға неден басталды?

А) Кебектің Нысан абызға бал аштыруы

В) Кебектің аңда жүріп Еңлікпен кездесуі

С) Еңліктің Кебекке бар сырын ақтаруы

D) Матай аулында Кебектің өзін таныстыруы

Е) Еңлік пен Кебектің «Ақсүйек» ойынында танысуы

24. «Еңлік-Кебек» шығармасындағы оқиға немен аяқталды?

А) Екі жастың елден қашуымен

В) Жастарды өлтіру шешімімен

С) Еңлік пен Кебектің өлімімен

D) Ақынның түйінді ойымен

Е) Жастардың бас қосуымен

25. Шәкәрім «Жастарға» өлеңіндегі «Өшпес өмір, таусылмас мал берерлік, Бір білімді данышпан жан табалық» деген жолдарда кімді меңзеді?

А) ағартушы Ыбырайды

В) орыс ақындарын

С) кемеңгер Абайды

D) ел жақсыларын

Е) өзін

Мәтін

Өткен ғасырдың елуінші жылдарының аяғында әлемге әйгілі «Байқоңыр» ғарыш айлағы бой көтерді. Жердің ең алғашқы серігі, тұңғыш ғарышкер де осы «Байқоңырдан» ғарышқа жол тартты. Адамзат қасиетті Жер-анамызды кеңістіктен көргелі бері өткен жылдар ішінде көптеген жетістіктерге жетті. А Айғақонып, оның бетінде көптеген зерттеу жұмысын жүргізді.

1991жылы 2 қазанда қазақ ғарышкерлігінде жаңа парақ ашылды. Сынақшы –ұшқыш Тоқтар Әубәкіровтен кейін ел мақтанышына айналған Талғат Мұсабаев болды. Қазақстанның үшінші ғарышкері –Айдын Айымбетов.

26. Асты сызылған сөз қай жұмбақтың жауабы бола алады?

А) Бір тілім болып туады,

Күннен күнге толады,

Дөп-дөңгелек болады.

В) Көк жиекті көмкеріп,

Шатыр қойдым кең керіп.

С) Басшысы жалғыз,

Сақшысы сансыз.

D) Үй үстінде ұсақ тас,

Алайын десем, табылмас.

Е) Бір түкті кілем, бір түксіз кілем

27. Сынақшы-ұшқыш ретінде ұшырылған қазақ ғарышкері кім?

А) Тоқтар Әубәкіров

В) Талғат Мұсабаев

С) Айдын Айымбетов

D) Талғат Бегелдинов

Е) Баубек Бұлқышев

28. Берілген мәтінен етістікті тіркесті тап

А) а

В) сынақшы-ұшқыш

С) әлемге әйгілі

D) ғарышқа жол тартты

Е) ғарыш айлағы

29. Мәтіннен матаса байланысқан сөз тіркесін тап

А) Оның бетінде

В)Айға қонып

С) Жаңа парақ

D) Үшінші ғарышкер

E) Ел мақтанышы

30. Мәтінге сай тақырыпты таңда

А) Ғарышқа жол

В)Құс жолы

С) Ғарышкерлер

D) Ғарыш айлағы

Е) Айға сапар​

Показать ответ
Ответ:
LiliLayd
LiliLayd
30.10.2022 05:31
Нефтяная отрасль казахстана — одна из основных отраслей казахстана. первая казахская нефть добыта в ноябре 1899 года на месторождении карашунгул, в атырауской области. добыча нефти в казахстане в 1992 году составила 25,8 млн тонн, а в 2012 году составила 80 млн тонн. [1] казахстан является одной из нефтедобывающих стран мира. нефть в казахстане начали добывать ещё в конце xix века, намного раньше чем в иране, кувейте, мексике, норвегии, саудовской аравии. первыми высокую вероятность нахождения в этом регионе промышленных запасов нефти отметили российские военные, путешественники и ученые. сведения о нефтеносности казахской земли встречаются, например, в записках а. бековича-­черкасского, направленного по указу петра i из астрахани в хиву. эта экспедиция в 1717 году пересекла территорию атырауской области и собрала общие и гидрогеологические данные об этой местности, включая сведения о нефти. урало-эмбинский район в течение xviii и первой половины xix веков посетили исследователи: и. лепихин (1771), п. рычков (1772), п. паллас (1775), с. гмелин (1783) и другие. в своих записках они гидрографические и топографические сведения, а также краткие геологические данные о полезных ископаемых. во второй половине xix века уже началось и геологическое исследование, ученые описали уже известные месторождения и дали характеристику природно-климатическим особенностям района.
0,0(0 оценок)
Ответ:
BlackTaiger
BlackTaiger
05.11.2021 12:26
Адәрумені сарғыш не қызыл   түсті тағамдарда кездеседі. олар - сәбіз, қауын, қызанақ, қ майы, сиыр бауыры, жұмысртқа, сары май, ірімшік, рауғаш, қаймақ, т.б. құрамында а дәрумені бар   тағамдарды күн түспейтін қараңғы жерде сақтайды. оларды ыстық сумен жумайды. а дәрумені көздің көру процесіне қатысады. бұл дәруменнің өсіп-өну және зат алмасу үшін маңызы өте зор. соңғы деректерге қарағанда ағзаға бір тәулікте бұл дәруменнен 1,5 мг керек екен. в1 дәрумені ашытқы, бауыр, сәбіз, сүт, саңырауқұлақ құрамында көп кездеседі. күнделікті тағамда бұл дәрумен жеткіліксіз болса, көбінесе жүйке жүйесі зақымданады, сондықтан тәулігіне 2-3 мг в1 дәрумені қажет.  в2 дәрумені ашытқы, бауыр, жұмыртқа, сүт, ірімшік, қара нан, ет, қ, көкөністерде кездеседі. бұл дәрумен әр жасушаның өсіп-жетілуіне әсер етеді. ол жетіспесе жүдеп, шаршап, ерні, өкшесі жарылып, көздің көруі нашарлап, жарыққа қарай алмай көзі жасаурайды. терінің сыртқы қабаты түлегіш келеді. салқын кезде және ыстықта ағзасына оның қажеттілігі одан сайын арта түседі.   оның күнделікті мөлшерінің 2,5-3 мг болғаны абзал. дәрумендердің в тобына бұл аталғандардан басқа в6, в12 түрлері де жатады. олардың да өзіндік әсерлері бар. в6 жетіспесе, қан азайып, тамаққа тәбеті шаппай, ашуланшақ, ұйқышыл,  кейде  бет, мойын терісі қабынып, кейде қояншық ауруына тап болады. бұл дәрумен жануарлар мен өсімдіктерде өте көп. әсіресе, ашытқы, бидай, бауыр, ет, бүйрек, жұмыртқа, күріш жармасында кездеседі. ересек оны күніне 1,5-2 мл шамасында керек етеді. в12 дәруменінің қ рөлі өте зор. оның зат алмасуына, жүйке жүйесіне, қанның құрамына үлкен әсері бар. бұл дәрумен екіқабат әйелдерге және жемсау (зоб) ауруына шалдыққан ға өте пайдалы. көбінде піскен ет, бауыр, бүйрек, жұмыртқа, сүттің құрамында көп болады. с дәрумені итмұрын, қарақат, пияз, қызанақ, картоп, капуста, алма, апельсин, бүлдірген, қарбыз, сәбіз, қияр, жүзім, алмұрт, асқабақ құрамында болады. тағамда с дәрумені жеткіліксіз болса, қырқұлақ ауруына шалдығады. қырқұлақ дегеніміз тіс түбінің, қызыл иектің зақымдалуы. сол сияқты қырқұлаққа шалдыққанда жүйке жүйесі нашарлайды.  с дәрумені суда ериді. сондықтан тамақ құнының жоғалмай, дәруменнің азаймауы үшін дастарханға қояр алдында әзірлеу керек.  с дәрумені итмұрында аса көп. соған орай күзде көп жинап алып қысқа сақтауға болады. суға езіп, тұнбасын ішеді. негізінде ға тәулігіне 50-100 мг мөлшерінде с дәрумені қажет. д дәрумені екіқабат әйелдерге өте пайдалы. ол жұмыртқа, сары май, қаймақ, сүт, саңырауқұлақ, қ майы құрамына енеді. д дәрумені кальций мен фосфордың алмасуын реттеуге қажет. оның ерекше қасиеті сыртқы ортада өзгере қоймайды. сондықтан тағамды қандай түрмен даярласа да, ол дәруменді байыптандырмайды. осы аталған дәрумендермен қоса е, к, рр, р деген дәрумендер де ағзаға үлкен әсер етеді. е дәрумені жыныс бездерінің қызметін жақсартады. күнделікті пайдаланған тағамдардың ішінде өсімдік майында көп болады. к дәрумені күнделікті пайдаланатын барлық тағамдарда кездеседі. олар тіпті ішектегі кейбір бактериялардың әсерімен жаңадан пайда болып отырады. сондықтан бұл дәруменнің жетіспеуі бойға тараған кейбір аурудың салдарынан деп түсіну керек. к дәруменінің қанды ұйытудағы маңызы зор. ғалымдардың ұйғаруынша, тәулігіне ға 0,2-0,3 мг к дәрумені қажет. рр дәруменінің ағзада жетіспеуі пеллагра деген дертке ұшыратады. оның негізгі белгілері іш өту, тері қабынуы, т.б. рр зат алмасуға қажетті ферменттердің құрамына кіреді. ағзасының бұл дәруменге деген қажеттілігі күніне 15-30 мг. ол бауырда, ашытқыда, қозықұйрықта көп кездеседі. бұл дәрумен қарын сөлін өндіруге, ұйқы безінің жұмысына, бауыр қызметіне, қызыл қан түйіршіктерінің түзілуіне, сүт қышқылының алмасуына тікелей әсер етеді.  р дәрумені (биофлавоноидтар) аскорбин қышқылына ұқсас. сондықтан ол с дәрумені бар тағамдардың құрамында жиі кездеседі. оның қ қасиеті - ұсақ қан тамырларының нәзіктігін және өткізгіштігін азайту. р дәрумені шайдың құрамында көп. сондықтан қазақ келіншектерінің арасында бұл дәруменнің жетіспеуі өте сирек кездеседі. оларда қан тамыры ауруы да жиі болмайды. өйткені ол ұсақ қан тамырларын бекітіп, серпімділігін арттырады. шайдың маңызын осыдан көруге болады
0,0(0 оценок)
Популярные вопросы: Қазақ тiлi
Полный доступ
Позволит учиться лучше и быстрее. Неограниченный доступ к базе и ответам от экспертов и ai-bota Оформи подписку
logo
Начни делиться знаниями
Вход Регистрация
Что ты хочешь узнать?
Спроси ai-бота