17. Мәтінді оқып, тәуелдік жалғаулы зат есімдерді тап. Акула
Акула ешқашан тоймайды, аузына не түссе, соны жұта
береді. Оның асқазаны өте мықты. Жұтқанының бәрін қо-
рытып үлгермесе де, өзіне ешқандай зиян келмейді. Бір
акуланың асқазанынан неше түрлі заттар табылған. Мыса-
лы, акуланың ішінен пошта жәшігі, бірнеше консерві бан-
кісі, алтын теңге мен қымбат әшекейлер, көзілдірік, қол
сағат, кастрөл, шеге, аттың тағасы шыққан.
• Мәтіндегі қарамен жазылған сөздерді үш жақта тәуелдеп жаз.
• Тәуелдік жалғауы жалғанғанда қай сөздің соңғы дыбысы өзгерді?
Себебін түсіндір.
Көп санды алып қызыл жұлдыздардың өзегі термоядролық реакцияға түсіп ыдырамаған гелий атомдарынан құралады. Олардың энергиясын гелий қабатының сыртындағы өртенген сутегі қабаты қамдайды. Сондықтан олар алып қызыл жұлдызының РГБ тармақ жұлдызын құрайды. Дегенмен, өзегі көміртегі қатарлы ауыр атомдардан құралған алып қызыл жұлдыздар да болады, олар АГБ жұлдыздары есептеледі. Жұлдыз атмосферасындағы көміртегі мөлшері біршама көбірек АГБ жұлдыздарының спектрлік түрі ЦН -нен ЦР түріне дейін болады.
Объяснение:
малимет
Ауыз әдебиетінің бағы заманнан ескірмей ұрпақтан–ұрпаққа ауысып отырған күрделі де мол бір саласы — батырлар жыры. Бұл жырларды жыршы–жыраулар ғасырлар бойы қобызға немесе домбырыға қосып, белгілі бір әнмен айтып, ауыздан-ауызға таратып келген. Қазақ батырлар жырындағы басты қаһарман елін сүйген батыр, ал оның басты мақсат-мұраты — халқын, Отанын басқыншы жаудан қорғау. Батырлар жырының көпшілігінде халықтың түбегейлі мұң-мүдесі көкселеді. Батырдың халыққа қамқоршы болу арманы, сол жолдағы іс-әрекеті жырлануы арқылы оның өз-үй ішіне, өз руына деген сүйіспеншілігі, де айқындалады. Батырлар жырларынан ерте замандағы баласы жоқ қарттың, бастаушысы жоқ елдің басқадан жәбір-жапа көретіні де танылады. Басқыншылардан қорғайтын батыр жайлы жырлар ел қиялында осындай зарығу, торығу тұсында туады. Мұндай батырды халық қартайған ата-ананың амандығы үшін қажет деп біліп, оның көршілес рулармен де күш біріктіруін көздейді. "Алпамыс батыр”, "Қобыланды батыр”, "Ер Тарғын”, "Қамбар батыр” сықылды қазақ батырлар жырларында қалмақ, моңғол басқыншыларының шабуылы баяндалып, қазақ батырларының сол күрестегі ерлігі жырланады. Олардың отаншылдығы мен адалдығы, уәдеге беріктігі зұлымдық пен қиянатқа қарсы қойылады.
Қазақтың батырлар жырының қайсы-сын алсақ та бәрінде де ел бірлігі мен Отан қорғау мәселесі бірінші кезекте тұрады. Батырлардың ойы мен арманы, ел мұны халық тағдырымен ұштасып жатыр.