19. Сұрақтарға жауап бер. 1) Қандай ел жалтақ болады? 2) Басшыға не парыз? 3) Ынтымағы жоқ ел неден айырылады? 4) Қағанның міндетіне не жатады? 5) Батыл ердің дұшпаны қандай болады?.

1822 жылы Кіші жүзге байланысты Орынбор генерал-губернаторы П.Эссен даярлатқан осындай ережені Азиялық комитет 1824 жылы қабылдады. Бұл құжат бойынша да хандық билік жойылды. Кіші жүздің соңғы ханы Шерғазы Орынборға шақыртылып, 150 сомдық айлықпен сондағы шекаралық комиссияға қызметке қалдырылды.Кіші жүз үшке бөлінді: батыс бөлік — байұлы рулары, орта бөлік — жетіру және әлімұлы бұтағының аз бөлігі; шығыс бөлік — әлімұлы бұтағы, сондай-ақ қыпшақ және арғын тайпалары араласқан бөлік. Әр бөліктің басында патша үкіметі тағайындаған басқарушы сұлтан тұрды. Оның басқарушы аппараты төрағадан, сондай-ақ ықпалды қазақтардан белгіленген кеңесші және заседательдерден құралды. Атқарған міндеті тұрғысынан алғанда, бұлардың бәрі де Орынбор шекаралық комиссиясы шенеуніктеріне теңгерілді. Әрбір басқарушы-сұлтан кеңсесінің жанында офицер басқарған қазақ әскери бөлімі орналасты. Кіші жүздегі ауыл старшынынан бастап басқарушы-сұлтанға дейінгі барлық қызметтегілерді шекаралық комиссияның ұсынысы бойынша Орынбор генерал-губернаторы тағайындады. Сайлау жүйесі болған емес. Патша үкіметі 1822 және 1824 жылдардағы реформалық шараларды өмірге бірден енгізе алған жоқ. Орта жүзде сыртқы округтерді құру 1838 жылы аяқталды. Кіші жүзде басқарушы-сұлтан билігі алғашында тек шекаралық ауылдарға ғана таралды, ал одан шалғай жатқан елге біртіндеп, орыс билігінің нығаюымен бірге жетті. Қазақ халкы сырттан таңылған жаңа билік жүйесіне қарсылық көрсетіп бақты.[1]

Қара найзағай, ұзақ тұмсық, асыл тастар сияқты қарғалар, әшекейлер бар. Қарақұрттың көрінісі рука тәрізді, бірақ ол тығыз физикамен ерекшеленеді. Қарағайдың құйрығы қысқышы бар, қара қарақұйрықтың жүні қара түстен гөрі көбірек жасыл немесе жасыл шағылыстырады. Тұмсығы, лапы мен аяғы да қара. Қара аққулар кәдімгі қарағайдан (48-52 см немесе ұзындығы 18 тен 21 дюйм) және сұр қараңғы қара шелектен айырмашылығы бар, бірақ олар көбінесе шатыстырылады. Тұмсық үлкен, сондықтан ол қысқа көрінеді, сонымен қатар, ересектердің раушанында ноздрлар ашық, ал қара қараның нұрлары кез-келген жастағы қылшық тәрізді қауырсындармен жабылады.
Перевод:
У вороны черные перья , длинный клюв.Говорят, то что вороны любят драгоценности,украшения. Внешний вид вороны схож с грачом, но отличается более плотным телосложением. Хвост вороны имеет клиновидную форму.Оперение чёрной вороны чёрное с зелёными или фиолетовыми отблесками, гораздо зеленее, чем блеск грача. Клюв, лапы и стопы тоже чёрные. Черные вороны отличаются от обыкновенного ворона размером (48—52 см или от 18 до 21 дюймов в длину) и от серой воронысвоим черным оперением, но их часто путают с грачом. Клюв крупнее, поэтому выглядит короче, кроме того у взрослых грачей ноздри голые, тогда как ноздри чёрной вороны покрыты щетинковидными перьями в любом возрасте.