$2. Қазақстандағы экотуризм
1. Мәтінді оқыңдар. Тапсырмаларды орындаңдар.
1. Мәтінге лайық тақырып қойыңдар.
2. Мәтінді баяндаушы кейіпкер туралы ақпарат дайындаңдар. Бұл
кейіпкер кім болуы мүмкін? Ол қандай қызмет атқарады?
3. Мәтіндегі сөйлемдерді перифразалау арқылы 3 сұрақ құрасты-
рыңдар.
Відповідь:
Пояснення:
Бауыржан Жақыптың өлеңі арқылы Тәуелсіздіктің бізге оңай келмегендігін,тәуелсіздік жолында талай ақын,ғұлама ғалымдарымыздың тер төккенін көзсіз түсінуге болады.Шынымен де Тәуелсіздік бізге қанмен,термен келген тылсым күш.Осы 11әріптен тұратын Тәуелсіздік үшін біз қаншама жыл тер төктік,талай рет сүрініп,талай рет қайта тұрдық.Осы табандылығымыздың арқасында егеменді тәуелсіз ел болдық.Қазіргі таңда терезесі тең,бейбітшіл заманда өмір сүріп жатырмыз.Оның барлығы тәуелсіздіктің арқасы.
Дауысты дыбыстар — дыбыстау мүшелерінің бірыңғай толық қатысуынан, фонациялық ауаның кедергісіз, еркін және баяу шығуынан жасалатын дыбыстар. Дауысты дыбыстарфонациялық ауаның көмейде керіліп тұрған дауыс шымылдығына соқтығуынан пайда болған дірілден жасалады. Дауысты дыбыстардыңбасты қасиеті сөз ішінде буын жасап, дауыссыз дыбыстармен тіркесе алатындығында. Қазіргі қазақ тілінің дауыстылар жүйесі 9 дыбыстан құралған: а, о, е, ы, і, о, ө, ұ, ү. Дауысты дыбыстар айтылғанда жақтың, еріннің, тілдіңқатысу дәрежесіне қарай: ашық — қысаң, еріндік — езулік, жуан — жіңішке болып бөлінеді.[1]
Дифтоңдар — екі немесе үш дыбысты біріктіретін: и, у, ю, я
Мысалы: ми [мый], миіз [мійіз], мия [мыйа], тиым [тыйым], тию [тійіу], тию [тыйыу], жиын [жыйын], жиен [жійен], шипа [шыйпа], шие[шійе], сүю [сүйіу], сия [сыйа], би [бій], бидай [быйдай], зиян [зыйан], ию [ійіу], у [ұу], су [сұу] сурет [сүурет] .
Жуан дауыстылар — тілдің кейін жиырылуы арқылы жасалатын дауыстылар: а, о, (у), ұ, ыЖіңішке дауыстылар — тілдің ілгері созылуы арқылы жасалатын дауыстылар: ә, е, (и), ө, ү, іАшық дауыстылар — тілдің таңдайға қарай төмендеп барып көтерілуі арқылы жасалатын дауыстылар, оларды айтқанда жақ кең ашылып, иек төмендейді. Қазақ тіліндегі ашықдауыстылар: а, ә, е, о, ө.Қысаң дауыстылар — жақтың кең ашылмай, тілдің таңдайға қарай жоғары көтерілуі арқылы жасалатын дауыстылар. Қазақ тіліндегі қысаңдауыстылар: ы, і, (и), (у), ү.Еріндік дауыстылар — айтылуда еріннің алға қарай сүйірленуі арқылы жасалатын дауысты дыбыстар: о, ө, ұ, ү, (у). Бұлар орыс тіліндегі әдебиеттерде "Лабиализованные гласные" деп те айтылады.Езулік дауыстылар — айтылуда еріннің кейін тартылып, езудің жиырылуы арқылы жасалатын дауысты дыбыстар: а, ә, е, э, ы, і, (и). Орыс тіліндегі әдебиеттерде "Нелабиализованные гласные" терминімен де беріледі.