2. Берілген мәтін бойынша тапсырмаларды орындаңдар. 1. Мәтіндегі тірек сөздерді теріп жазыңдар.
2. Мәтіндегі негізгі ойды жазыңдар.
3. Мәтінге тақырып қойыңдар.
4. Мәтін мазмұнын нақтылайтын қорытындыны тандаңдар.
5. Мәтіндегі маңызды сөйлемді жазыңдар.
Бір патша ең жақсы әрі көркем сөз айтқан адамға 400 динар берем деп жарлық шығарыпты. Келесі күні нөкер- лерімен сапарға шығады. Жолда зәйтүн ағашының көшетін отырғызып жатқан тоқсандағы қарияны жолықтырады. Қа- рияны аяп кетсе керек, оның жанына аялдайды. Патша оған: Мына көшетіңіз жеміс бергенше, жоқ дегенде, жиырма жыл керек. Төріңізден көріңіз жақын қалғанда жемісін көрмейтін іске неге арам тер болып жатсыз?» - дейді. Сонда қария: » «Бұрынғылар еккен ағаштың жемісін біз теріп жеген бола- тынбыз, енді біз еккен ағаштан кейінгілер жемей ме?!» - дей- ді. Патша: «Неткен әдемі сөз!» - дейді де, қарияға 400 динар бергізеді.
Балаға ат қою
Қазақта бала туғаннан кейін ел ішіндегі аса құрметті қария(ға) немесе бала(ның) атасына, әжесі(не) немересінің атын қойғызады. Ат қоюдың өзінен бүкіл бір халықтың ұлттық ерекшелігі, ой-арманы, түсінігі ап-айқын көрініп тұрады. Мысалы, ерте заман(да) балаларға көз тию(ден) немесе жын-шайтан(нан) сақтасын деген оймен Итбай, Күшікбай, Жаманбай деген оғаш есім қоятын болған.
Адамға ат қоюдың себептері алуан түрлі тілек-мақсаттар(на) байланысты да болып келеді. Бала бай, дәулетті болсын деген мақсатпен Байбол, Дәулет, Алтынбек, Алтынбай; күшті де батыл болсын деп Арыстан, Батырбек, Қаһарман, Ербатыр; сұлу да көрікті болсын деп Айсұлу, Әсем, Ботагөз, Ажар; ақылды да тапқыр болсын деп Ақылбек, Ақылбай, Есбол сияқты есімдер. таңдап қойған.
Көптеген есімдер халық(тың) әдет-ғұрпына, күн, жыл аттарына да байланысты болып келген. Мысалы, Наурызбай, Жұмабай, Бейсенбай; балалары қайтыс бола берген отбасылар жаңа туған сәби Тоқтар, Тұрсын, Тоқтасын деген есімдер қойған.
Желтоқсан жұлдызы. Қар көптен жауып, нағыз қыс болды. Күн әбден қысқарған. Күннің көзі көрінсе де жылынбайды. Өзенді, көлді мұз қаптап, жұрт үстімен жүре бастады. Қалың қардан шөптің басы көрінбейді. Қыс күні аяз күшті болып, үскірік борандар да аз емес.
Орман қарайған, ішінде қүстарды көре алмайсың, қоян күндіз жасырынып, түнде ғана жүгіріп жас ағаштарды кеміріп жүр. Иелері жылы қораға шөп салып бағып-қақса да, қысты күні үй хайуандарына да бапсыз.
Адамның өзі де суықтан қорғанып үй салып, жылы киім киіп, үйлеріне от жағып, дәйім жұмыстарынан қала алмайды. Қыстыгүні жылқышыларға бек қиын: қандай суық борандарда күні-түні далада жүргені, қасқырдан бір қорқып, бораннан екі қорқып, бейшараларда тіпті рақат жоқ. Жалтаң аяз көбінің беттерін қарыған. Шилі бет байғұстар желге де қарсы қарай алмайды.
так?