Сатушы:Қайырлы таң!Сізге қандай көмегімді тигізе аламын? Сара:Маған жасыл көйлекті көресете аласыз ба?Мен оны өткенде көрген болатынмын,оның маған сәні мен түсі қатты ұнайды. Сатушы:Үлкен сізге үлкен бола ма деп қорқып тұрмын.Мүмкін болса мен сізге басқа жасыл көйлектерді көрсетейін,олар сіге дұрыс келеді деп ойлаймын. Сара:Олар басқа стилде.Қазір киім өлшейтін жеріңізде киіп көрейін.Мүмкін ұнап қалар.Ол өте сүйкімді көйлек. Сатушы:Оның сізге ұнағанын көрп тұрмын.Сізге жақсы жарасады екен. Сара:Мен оны сатып аламын. Сатушы:Тағы бірдеңе алғыңыз келе ме? Сара:Маған жеңіл ақ жейде көрсете аласыз ба?Ол менің ұлыма керек еді.Егер жейде сәйкес келмесе ертең қайтарып әкелуіме бола ма? Сатушы:Әрине болады.Егер оған келмесе бізге әкеліп,ақшаңызды қайтарып алуыңызға болады. Сара:Жарайды. Сатушы:Сіз ақшамен төлей аласыз ба? Сара:Жоқ мен оны несие картасына алмақшы едім. сатушы:Жақсы.Рахмет.Міне сіздің киіміңіз. Сара:Сізге де рахмет,сау болыңыз. Сатушы.Сау болыңыз.
мұрат мөңкеұлының "қыз" өлеңіндегі қыз сипатын әнші-ақындар шығармашылығындағы қыз бейнесімен салыстыра талдап жазыңыз
қазақтың мұңы, зары, арманы, үміті, ардағы, аманаты, тарихы, өмірі-бәрі-бәрі қазақ қызының кірпігінде тұрғандай көрінеді. ұлт болып ұйысуда, жұрт болып жұмылуда, халық болып қайрат танытуда қазақ қызының атқарар ролі, алар орны ерекше.
міне, осы қазақ қызына арнап өлең шығармаған ақындар, сұлулығына тамсанып жырлаған жыршылар,қазақта кемде кем. соның ішінде м.мөңкеұлының «қыз» өлеңі өте ерекше. бұл өлеңді оқи отырып, ойыма «қыз жібек» жыры түседі. екі шығарманың қандай ұқсастықтары мен айырмашылықтары бар?
бір жағынан ұқсастықтарына тоқталсақ. м.мөңкеұлының өлеңіндегі қыз сипаты: ақ моншақтай әдемі, әдемілігі соншалықты, ақ жүзінің сәулесі жерге түссе сары алтындай көрінеді. ол-құрбыларының алды болған байдың қызы.
тісі- маржандай, сөзі-жағымды ,,сөйлесе, тілінен сүт шығады. келген қасынан кеткісі келметін. сол сияқты ұқсастықпен, қыз жібек бейнесінде әдемілігі соншалықты , әлемді мойындатады .көзі жанып тұрған шырақтай,мдидары-қоғалы көлдің құрағындай. бойы –ұзын, білегі-жіңішке,белі нәзік.
екінші жағынан, айырмашылықтарын да қарастыруға болады. м.мөңке ұлының «қыз»өлеңінде қазақ халқының салт-дәстүрінің бірі-қызды құтты орнына қондыру бейнеленген. автордың айтпағы, «қыз мұраты –кету»демекші, қыз өз ата-анасының дәулетіне шалықтап өскенімен ,бір күні ол да ұясынан ұшып, өз орнын табады.
ал жібек образы эпоста идеал болып суреттеледі. жібек тірі жанды менсінбейді, бұла боп өскен ерке әрі өр мінезді.сонымен қатар,онда қыз сипаты ғана емес, қыздың сезімі бейнеленген. сұлулығымен қоса, әйел екендігі көрінеді.
эссемді қортындыласам,екі шығармадағы қыз сипаты ұқсас болғанмен, олардың әрқайсысы жеке тұлға.біріншідегі қыз сипаты тұрмыс құрарға дейінгі болса, екіншідегі тұрмыстағы сипат болып табылады. қай шығарманы алсақ та,ертедегі қазақ қызының бейнесі шебер суреттелген деп ойлаймын.
Сара:Маған жасыл көйлекті көресете аласыз ба?Мен оны өткенде көрген болатынмын,оның маған сәні мен түсі қатты ұнайды.
Сатушы:Үлкен сізге үлкен бола ма деп қорқып тұрмын.Мүмкін болса мен сізге басқа жасыл көйлектерді көрсетейін,олар сіге дұрыс келеді деп ойлаймын.
Сара:Олар басқа стилде.Қазір киім өлшейтін жеріңізде киіп көрейін.Мүмкін ұнап қалар.Ол өте сүйкімді көйлек.
Сатушы:Оның сізге ұнағанын көрп тұрмын.Сізге жақсы жарасады екен.
Сара:Мен оны сатып аламын.
Сатушы:Тағы бірдеңе алғыңыз келе ме?
Сара:Маған жеңіл ақ жейде көрсете аласыз ба?Ол менің ұлыма керек еді.Егер жейде сәйкес келмесе ертең қайтарып әкелуіме бола ма?
Сатушы:Әрине болады.Егер оған келмесе бізге әкеліп,ақшаңызды қайтарып алуыңызға болады.
Сара:Жарайды.
Сатушы:Сіз ақшамен төлей аласыз ба?
Сара:Жоқ мен оны несие картасына алмақшы едім.
сатушы:Жақсы.Рахмет.Міне сіздің киіміңіз.
Сара:Сізге де рахмет,сау болыңыз.
Сатушы.Сау болыңыз.
ответ:
мұрат мөңкеұлының "қыз" өлеңіндегі қыз сипатын әнші-ақындар шығармашылығындағы қыз бейнесімен салыстыра талдап жазыңыз
қазақтың мұңы, зары, арманы, үміті, ардағы, аманаты, тарихы, өмірі-бәрі-бәрі қазақ қызының кірпігінде тұрғандай көрінеді. ұлт болып ұйысуда, жұрт болып жұмылуда, халық болып қайрат танытуда қазақ қызының атқарар ролі, алар орны ерекше.
міне, осы қазақ қызына арнап өлең шығармаған ақындар, сұлулығына тамсанып жырлаған жыршылар,қазақта кемде кем. соның ішінде м.мөңкеұлының «қыз» өлеңі өте ерекше. бұл өлеңді оқи отырып, ойыма «қыз жібек» жыры түседі. екі шығарманың қандай ұқсастықтары мен айырмашылықтары бар?
бір жағынан ұқсастықтарына тоқталсақ. м.мөңкеұлының өлеңіндегі қыз сипаты: ақ моншақтай әдемі, әдемілігі соншалықты, ақ жүзінің сәулесі жерге түссе сары алтындай көрінеді. ол-құрбыларының алды болған байдың қызы.
тісі- маржандай, сөзі-жағымды ,,сөйлесе, тілінен сүт шығады. келген қасынан кеткісі келметін. сол сияқты ұқсастықпен, қыз жібек бейнесінде әдемілігі соншалықты , әлемді мойындатады .көзі жанып тұрған шырақтай,мдидары-қоғалы көлдің құрағындай. бойы –ұзын, білегі-жіңішке,белі нәзік.
екінші жағынан, айырмашылықтарын да қарастыруға болады. м.мөңке ұлының «қыз»өлеңінде қазақ халқының салт-дәстүрінің бірі-қызды құтты орнына қондыру бейнеленген. автордың айтпағы, «қыз мұраты –кету»демекші, қыз өз ата-анасының дәулетіне шалықтап өскенімен ,бір күні ол да ұясынан ұшып, өз орнын табады.
ал жібек образы эпоста идеал болып суреттеледі. жібек тірі жанды менсінбейді, бұла боп өскен ерке әрі өр мінезді.сонымен қатар,онда қыз сипаты ғана емес, қыздың сезімі бейнеленген. сұлулығымен қоса, әйел екендігі көрінеді.
эссемді қортындыласам,екі шығармадағы қыз сипаты ұқсас болғанмен, олардың әрқайсысы жеке тұлға.біріншідегі қыз сипаты тұрмыс құрарға дейінгі болса, екіншідегі тұрмыстағы сипат болып табылады. қай шығарманы алсақ та,ертедегі қазақ қызының бейнесі шебер суреттелген деп ойлаймын.