Шеберлік- қолынан өнер туындыларын немесе өзіне керек затты мейлінше әдемі, өте ыңғайлы және берік жасау. Ежелде шеберлер елге керек немесе сәндік заттарды жасайтын. Алтын қолды шеберлерден шыққан заттар өте ыңғайлы берік және әдемі болған.
Мысалы ат әбзелдері ыңғайлы, сәндік бұйымдары өте әдемі. Қолынан өте жақсы заттар туындайды. Ата бабадан дарыған бұл қасиет өте құнды. Шеберлік бәрінің қолынан келе бермейді. Шеберліктің арқасында еліміз ежелден дамып келет. Тарихи құнды заттардың бәрі осы шебердің шеберлігі. Халыққа керек зат жасап разылығын алу бұл өте үлкен мәртебе.
қашанда намысты биік қойған ұлтпыз. Қазақта «Бөріктінің намысы бір» деген ұлағатты, жақсы сөз бар. Мен соңғы уақыттары намыс мәселесі туралы ойланып, толғанып жүрмін. Неге десеңіз, қарап тұрсақ, біздің барлық өміріміз, тіршілігіміз өз алдына, ал рухани дүниеге, ұлттық құндылықтарымызға келгенде намыстың орны бөлек екен. Намыс қай жерде болсын керек. Мәселен, ғылым мен білімде, мәдениет пен өнерде, спортта, т.б. салаларда өз ұлтының намысын биік қойған адам бәсекеге қабілетті болуға талпынады. Тілге де намыс керек. Тіл – намыссыз дамымайды. Біз кейде неге өзіміздің қаракөздеріміз ана тілін құрметтемейді, үйренбейді деп өзімізге сауал қойып, ой жүгіртеміз. Себебі бұл мәселеде де намыстың жоқтығы болмай отырғаны сезіледі. Намыстың жоғары болуы отаншылдыққа бастайды. Патриоттық сезімді арттырады. Өз еліңнің, жеріңнің қадірін айрықша білуге, қастерлеуге үйретеді. Осы айтылған мәселелердің бір адамның бойынан табылуына да, меніңше, намыс ерекше әсер етеді. «Қоянды қамыс, ерді намыс өлтіреді» дегендей, бойында ұлттық намысы бар адам ол өзінің мәдениетін, тілін, дінін қастерлейді. Жақында мынадай бір оқиғаның куәсі болдым. Бір кеңсе дүкеніне кіріп едім жасы егделеу тартқан бір қазақ апай сол кеңсенің ұлты қазақ қызметкеріне ұрсып тұр екен. Сондағы сөзін тыңдап көрсем: «Ты сначала на русском нормально разговаривать научись» дейді. Сонда әлгі қызметкердің бар айыбы әлгі апайға қазақша сөйлегені ме? Сұрастырып білсем, ол апай өзіне керек затты әлгі дүкеннен таба алмай, ашуланған екен. Содан барып, өзіне қазақша жауап берген қызметкерге осындай сөздер айтқан екен. Өзі тек орысша сөйлейтін кісі көрінеді. Мен де араласып, оған мұныңыз дұрыс емес деген сыңайда пікірімді айттым. Өйткені тілдің намысы аяққа тапталып жатқанда үндемей қала алмадым. Себебі бойымда ұлттық намысым бар. Тілімді жақсы көремін, салтымды сыйлаймын. Ата-анамнан да көрген тәрбием сол. Сондықтан өмірдің күнделікті көрінісіне мән беріп, қарап жүрсең, өзіміздің қазақ азаматтарымыздың бойынан намыстың аздығын байқаймын. Бәлкім, біз өзгерген шығармыз. Заман басқа шығар. Бірақ ұлттық намысты ұмытуға, естен шығаруға болмайды ғой. Бізді ұлт еткен намысымыз емес пе?! Жастарға да айтарым сол – ұлттық намысыңды сақтай біл. Сонда ар-ұжданың да биік болады. Еліңе пайдаң тиетін жақсы азамат болып өсесің. Айдос Маратұлы Қарағанды облысы
Шеберлік шегі жоқ байлық
Шеберлік- қолынан өнер туындыларын немесе өзіне керек затты мейлінше әдемі, өте ыңғайлы және берік жасау. Ежелде шеберлер елге керек немесе сәндік заттарды жасайтын. Алтын қолды шеберлерден шыққан заттар өте ыңғайлы берік және әдемі болған.
Мысалы ат әбзелдері ыңғайлы, сәндік бұйымдары өте әдемі. Қолынан өте жақсы заттар туындайды. Ата бабадан дарыған бұл қасиет өте құнды. Шеберлік бәрінің қолынан келе бермейді. Шеберліктің арқасында еліміз ежелден дамып келет. Тарихи құнды заттардың бәрі осы шебердің шеберлігі. Халыққа керек зат жасап разылығын алу бұл өте үлкен мәртебе.
қашанда намысты биік қойған ұлтпыз. Қазақта «Бөріктінің намысы бір» деген ұлағатты, жақсы сөз бар. Мен соңғы уақыттары намыс мәселесі туралы ойланып, толғанып жүрмін. Неге десеңіз, қарап тұрсақ, біздің барлық өміріміз, тіршілігіміз өз алдына, ал рухани дүниеге, ұлттық құндылықтарымызға келгенде намыстың орны бөлек екен. Намыс қай жерде болсын керек. Мәселен, ғылым мен білімде, мәдениет пен өнерде, спортта, т.б. салаларда өз ұлтының намысын биік қойған адам бәсекеге қабілетті болуға талпынады. Тілге де намыс керек. Тіл – намыссыз дамымайды. Біз кейде неге өзіміздің қаракөздеріміз ана тілін құрметтемейді, үйренбейді деп өзімізге сауал қойып, ой жүгіртеміз. Себебі бұл мәселеде де намыстың жоқтығы болмай отырғаны сезіледі. Намыстың жоғары болуы отаншылдыққа бастайды. Патриоттық сезімді арттырады. Өз еліңнің, жеріңнің қадірін айрықша білуге, қастерлеуге үйретеді. Осы айтылған мәселелердің бір адамның бойынан табылуына да, меніңше, намыс ерекше әсер етеді. «Қоянды қамыс, ерді намыс өлтіреді» дегендей, бойында ұлттық намысы бар адам ол өзінің мәдениетін, тілін, дінін қастерлейді. Жақында мынадай бір оқиғаның куәсі болдым. Бір кеңсе дүкеніне кіріп едім жасы егделеу тартқан бір қазақ апай сол кеңсенің ұлты қазақ қызметкеріне ұрсып тұр екен. Сондағы сөзін тыңдап көрсем: «Ты сначала на русском нормально разговаривать научись» дейді. Сонда әлгі қызметкердің бар айыбы әлгі апайға қазақша сөйлегені ме? Сұрастырып білсем, ол апай өзіне керек затты әлгі дүкеннен таба алмай, ашуланған екен. Содан барып, өзіне қазақша жауап берген қызметкерге осындай сөздер айтқан екен. Өзі тек орысша сөйлейтін кісі көрінеді. Мен де араласып, оған мұныңыз дұрыс емес деген сыңайда пікірімді айттым. Өйткені тілдің намысы аяққа тапталып жатқанда үндемей қала алмадым. Себебі бойымда ұлттық намысым бар. Тілімді жақсы көремін, салтымды сыйлаймын. Ата-анамнан да көрген тәрбием сол. Сондықтан өмірдің күнделікті көрінісіне мән беріп, қарап жүрсең, өзіміздің қазақ азаматтарымыздың бойынан намыстың аздығын байқаймын. Бәлкім, біз өзгерген шығармыз. Заман басқа шығар. Бірақ ұлттық намысты ұмытуға, естен шығаруға болмайды ғой. Бізді ұлт еткен намысымыз емес пе?! Жастарға да айтарым сол – ұлттық намысыңды сақтай біл. Сонда ар-ұжданың да биік болады. Еліңе пайдаң тиетін жақсы азамат болып өсесің. Айдос Маратұлы Қарағанды облысы
9790 рет
көрсетілді
8
пікір