2- тапсырма. берілген мәтін бойынша тапсырмаларды орындаңдар. выполните задания по тексту. а) мәтінді оқып, қою әріппен жазылған сөздердің мағынасын анықтаңдар б) асты сызылған сөздердің синонимдерін жазыңдар. ілияс жансүгіров «күй» поэмасын 1929 жылы жазды. бұл — ақынның өнер тақырыбындағы алғашқы поэмасы. поэманың сюжеті бар. поэманың сюжеті халық арасындағы «бозінген» аңызына негізделген. поэманың кейіпкері — қобызшы молықбай шал. поэмада ақын қобызшы молықбай шалдың айтқаны ретінде аңызды әңгімелеп береді. баяғыда сыр өзенінің бойында «бағлан» деген бай болыпты. оның маңғаз боз інгені болады. бір күні боз інген боталайды. ұрылар ботаны ұрлап, боз інгенді керуенге сатып жібереді. боз інген ботасын іздеп, зарлайды. молықбай қобызшы күй арқылы боз інгеннің зарын шебер жеткізеді. ақын молықбай шалдың өнері арқылы халықтың өнерін көрсетеді. халық арасындағы ғажайып өнерді жырлайды. өнердің құдіретін, эстетикалық күшін танытуды мақсат еткен. ілияс жансүгіровтің поэманы жазудағы негізгі қағидасы — өнердің құдіретін көркем сөзбен жеткізу болды. ақын сол мақсатына жеткен.
Кітап - біздің досымыз. Онсыз адамның өсуін де мүмкін дей алмаймын. Көпшілік адам жас қосылған сайын өседі дейді. Алайда, менің ойымша, адамды жас ұлғайған сайын емес, ақыл ұлғайған сайын өседі. Ал ақылдың ұлғаймағы үшін біліммен сусындау қажет.
Мен бала күнімнен кітапқа құмартып өстім. Кітап оқи отырып ондағы әлемге саяхаттап, таным-түсінігіңді арттырасың. Тіпті, көркем әдебиетті оқи отырып, адам тануды үйренесің. Бәрінен бұрын, кітап адамшылыққа үйретеді. Ақылыңа ақыл қосар кітаптың руханиятыңды гүлдендіріп, көкірегіңе нұр шашатыны анық.
Айналаңа қарап отырсаң. кітпа оқитын жандар мен кітап оқымайтындардың арасында жер мен көктей айырмашылық бардай көрінеді. Кітапқа құмар жан кез-келген тақырыпта еркін сөйлесіп, танымыңды арттырып, көкейіңе білім сәулесін түсіретіндей. Онымен емен-жарқын сөйлесе отырып қаншама мағұлмат алып, құнды пікірлермен бөлісіп, ой алмасасың. Жақсы кітап адамды тек жақсылыққа баулып, дүниеге көзқарасын кеңейтеді. Сондықтан оны адамның жанашыры, жақын досы деуге болады
Тұйық етістік-беру. Шартты райлы-ішсе, жесе, келсе. Қалау райлы-жасамағайсыңдар.
Орылмаған-есімше, жетіліп-көсемше, төгілген-есімше, келген-есімше, көріп-көсемше, бұға-көсем, жақындай-көсемше, ойнап-көсем,ырсылдап, пысылдап, күрсініп, аспай-саспай, қисайып, беріп-көсем, болғанымен, оралған, отырған-есімше. Мықшиып, күйіп, сандалып, қайтіп-көсемше, жүрген-есімше, білдірмек-есімше, бармақ-есім.тұрып-көсем, жатып-көсем, соғысып-көсем, өлмейді-көсем, жүріп-көсем, өткен-есімше,жетеді-көсем,бүйтіп-көсем, алып-көсем,шоқырақтатып-көсем,салақтап-көсем, бара-көсем