2-тапсырма. Өлеңнің құрылымдық жүйесіне және көріктеу құралдарына талдау жасаңдар. Адам деген //не көрмейді //түсінде, а 11
Жатыр екем //бүгін //қабір ішінде. а 11
Дағыстанның //кең аңғары, //күн ыстық, б 11
Көкірегімде //орнаған //бір тыныштық. б 12
Төрт тармақты, үш
бунақты, 11–12 буын-
ды, егіз ұйқас. Кең –
Эпитет.
Сәлем
- сәлем! Бүгін саябақта бізбен бірге велосипедпен жүрмексің бе?
«Мен оны қалаймын, бірақ істей алмаймын!» Менің әпкем ауырып қалды. Қазір дәріханаға дәрі-дәрмек алуға асығамын. Содан кейін мен ата-анам жұмыстан оралғанша оған қамқор боламын.
- Өте өкінішті! Ал қарындас ше?
- Шамасы, ол суық тиді. Оның қызуы және бас ауруы бар. Осыдан кейін көңіл-күй нашарлады, содан кейін ол үнемі тәкаппар болды.
- Бұл өте жағымсыз сезім. Сіз ауырған кезде бүкіл әлем жағымды емес.
- Айтпа. Бізге денсаулықты әрдайым бағалап, өзімізді күту керек екендігі таңқаларлық емес. Ол ауырғанша кім тыңдайды!
- Иә, өкінішке орай, біз көбінесе денсаулығымыз туралы ойламаймыз. Дені сау болған кезде ол солай болуы керек, және әрқашан солай болады.
- Сондықтан мен бұл туралы ойладым. Менің әпкем үнемі үйде жүретін. Суыққа шыдамайды. Ол жаттығулар жасағысы келмейді, ол да қатаяды. Сауықтыру жаттығуларымен айналысу керек және оны өзіңізге бекіту керек болады. Содан кейін олар қаншалықты әлсіреді, көшеде сәл суық болды, жай суық.
- Дұрыс. Әрі қарай есірткіге отыру керек - бұл денсаулық па? Таза ауада жиі жүру керек - бұл пайдалы. Сондықтан, егер сіз әлі бос болсаңыз, саябаққа серуендеуге келіңіз. Біз шамамен бес сағатқа барамыз.
- Мен тырысамын
Сырдария — Орталық Азиядағы өзен. Ол кейде көне грек тіліндегі ὁ Ιαξάρτης деген аты бойынша Яксарт деп аталады. Өзеннің грекше аты көне парсы тіліндегі Yakhsha Arta («Үлкен маржан») деген сөз тіркесінен бастау алады, бұл өзеннің суының түсінен пайда болған. Ортағасырлық мұсылман жазбаларында өзен жұмақтағы төрт өзеннің бірінің атымен «Сейхун» (سيحون) деп аталған. Әмудария өзені болса «Жейхун» деп аталған, бұл жұмақтағы төрт өзеннің тағы бірінің аты. Қазақстанда жергілікті тұрғындар оны күнделікті тілде «Дария» деп атайды.
Парсы тілінен келген Сырдария атауы ежелден бері қолданылып келеді. Батыс елдеріндегілер болса 20-шы ғасырға дейін бұл өзенді Яксарт атауымен атап келді. Ескендір Зұлқарнайынның жаулап алған жерлерінің солтүстік шекарасы Сырдария өзені арқылы өтті. Грек тарихшыларының айтуы бойынша, Ескендір б.з.д 329 жылы Александрия Эсхата («Ең алыстағы Александрия») деген қаланың негізін қалаған. Ол қала қазір Худжанд деп аталады.
Объяснение:
Әмудария – Орталық Азиядағы ең ірі және суы мол өзен. Пяндж және Вахш өзендерінің қосылған жерінен Әмудария (ежелгі атаулары Әму, Оксус, Балх, Жәйхун) деп аталады. Ұзындығы 1415 км (Пяндж өзенінің бастауынан есептегенде 2540 км), алабының ауданы 309 мың км².
Әмудария Гиндукуш тауының (Ауғанстан және Пәкістан жеріндегі тау) солтүстік беткейінен бастау алады. Негізгі салалары: Гунт, Бартанг, Язгулем, Ванч, Қызылсу, Кафирниган, Сурхандария, Құндыз, Шерабад. Жазыққа шыққаннан кейін 1100 км бойы Тұран ойпатының шөлді аймағын басып ағады. Бұл бөлігінде өзенге бір де бір сала қосылмайды. Арал теңізіне құяр жерінде тарамданып (Талдық, Қазақдария, т.б.) кетеді де зор ауқымды атырау (7000 км²) құрайды.