2-тапсырма: Мәтіннен есімдіктерді теріп жазып, мағыналық түрінСу – тіршілік көзі
Су — тіршілік көзі, табиғатта ең көп таралған зат. Су Жер шарының 3/4 бөлігін
алады. Тіршілік құбылыстарының бәрі судың қатысуымен жүреді, табиғаттағы барлық
тіршілік атаулының құрамына су кіреді. Тірі ағзалардың 60-70 %-ы, ал өсімдіктердің 90 %
-ы судан тұрады. Су — тамақ рационының маңызды құрамдас бөлігі. Сусыз тіршілік жоқ.
Адам шөлдегеннен гөрі аштыққа шыдамды келеді екен. Зат алмасудың барлық процестері
судың қатысуымен атқарылады. Тамақты сіңіру, қанға нәрлі заттардың жетуі сұйық ортада
өтеді. Зат алмасудың зиянды өнімі организмнен су арқылы шығарылады. Организмде
судың жеткіліксіз болуы шөлдеуге әкеліп соқтырады да, судың артық болуы жүрек-қан
тамыр жүйесінің жұмысын қиындатады.
Өте мұздай суық су ішу де зиянды. Көп мөлшерде өте мұздай суық су ішкенде
асқорыту жүйесінде шұғыл бұзылыстар пайда болуы мүмкін екенін есте сақтаған жөн.
Дарігерлер конькимен сырғанау тіпті ауырып жатқан балаға да көмектесе алады дейді.
Сондықтан да мен өскенде конькимен сырғанап, жетістіктерге жеткім келеді.
Домбыра - халық даналығы. Ол халқымыздың өмір тәжірибесі мен табиғат, адам, әлем туралы білімдерін, ескі діни наным-сенімдері мен философиялық көзқарасын бейнелеп, оларды атадан-балаға, ұрпақтан-ұрпаққа жалғастырып отырды. Домбыра - көшпелі елдің көнекөз шежіресі, көпті көрген қарияның көкірек күйі. Ол халықтың тарихи тағдырымен тамырлас. Тарихтың хатқа түспеген талай беттерін паш етіп, халқымыздың тарихнамасына айналады. Ғалымдар осыдан кемінде 2 мың жыл бұрынғы бейнелердегі қос шекті аспаптың қазақ домбырасыме ұқсастығын айта келіп, оның Қазақстан жеріндегі байырғы көшпелілер арасында ең көп тараған аспапты бірі болғандығын дәлелдейді. Домбыра дәстүрінің дамуы ХІХ ғасырда шарықтау шыңына жетті. Мәдениетіміздің дәстүрінде көптеген кәсіби күйші-композиторлар қалыптасып, күйшілік дәстүр көптеген мектептерге бөлінді. Бұл күйші-композиторлар өзіндік стильдік ерекшелігімен, қағыс техникасымен, музыкалық тілімен, орындау шеберлігімен оқшауланып, өнерімізде жарқын із қалдырды. Домбыра - әр дәуірде мәдениетімізде дарынды тұлғалардың дүниеге келуіне мүмкүндік туғызды. Сондықтан, домбыра да қазақтың жеті кереметі қатарында.