2-тапсырма. Сөйлемдердегі жалқы есімдерді теріп жазып, емлесін түсіндіріңдер. Оларға дыбыстық талдау жасаңдар.
1. Г.И мен В.Р.Розеннің «Келешекте Сібір ескі жазу-
ларының өз Шампольоні (ескі грек жазуының оқылу кілтін тапкан
ғалым) болуы мүмкін» және оның күні бүгінге дейін құпия болып
келген жазулардың сыры ашылмай, ХХ ғасырға өтеді дегенге
сенбеймін» деген қағидалары жүзеге асты (Н.Б.). 2. Білге қаған Түркі
мемлекетінің күш-қуатын нығайтуда көп жұмыс атқарды (Қ.Ө.).
3. Түркі тайпалары туралы құнды деректерді өсіресе Батыс Еуропадағы
Византия материалдарынан көбірек кездестіруге болады (М.Ж.).
Флюгер (голл. vleugel - қанат) - желдің бағыты мен жылдамдығын анықтайтын аспап. Желдің бағытын Флюгердің вертикаль осіне желдің әсерінен еркін қозғалып тұратындай етіп орнатылған флюгарка көрсетеді. Флюгарканың қарсы салмақтық ұшы әр уақытта желге қарсы орнатылады және бағыты өзінен төменірек орнатылған румбалар өрнегі арқылы анықталады. Флюгердің жоғарғы бөлігінде желдің жылдамдығын көрсететін арнаулы шкала бойымен вертикаль бағытта, желдің жылдамдығына сай еркін қозғалып тұратын металл тақта орнатылған. Флюгер ашық жерге, 8-10 м биіктікке орнатылады.
Қазақ зиялыларының шығармашылық мұрасын айқындайды
Шығармалар
Шығарманың негізгі идеясы
«Қазағым».
Қазағым, таянды ғой қылта мойын,
Жер, мал кетіп, бос қалды біздің қойын.
Қарашы өзіңе өзің көз жүгіртіп,
Жара бұдан былай күлкі-ойын.
Жетті енді қам жер мезгіл, жатпа бекер,
Ойламау келешекті түпке жетер.
Надандық қоршап алған тұс-тұс жақтан,
Жан қорқып, дене тітіреп, есің кетер.
Тасталық болыстыққа таласуды,
Таласып, жаман кезбен қарасуды.
Мың-мыңның төгілуі жетер енді,
Ізделік аққан бұлақ - қара суды.
Бар жерді күннен-күнге алып жатыр,
Хохолдар алып қала салып жатыр
/Мағжан Жұмабаев/
«Адасқан өмір».
Ұғынбаймын ешкімнен бар деп жаза.
Қастық деген не нәрсе: көрінген дос;
Қайғы деген не нәрсе: көңілім қош.
Алдау, күндеу, айла не — мен білмеймін,
Жүрегімде түкпір жоқ сүюден бос.
Мен білмеймін жалыну, жағынуды,
«Ресім», «ұлтық», «құдай» деп табынуды.
/Сұлтанмахмұт Торайғыров/