2-тапсырма. Сөйлемдерден болымсыз етістікті тауып жазыңдар. Сөз құрамына қарай талдаңдар.
1. Уақыт озып ұзарған сайын олар Таулы Алтайдың жеріне
де жақындап қалғандарын жақсы түсініп отыр (С.М.). 2. Көштің
алдында бес-алты кісі Мәдібектер мен біз келеміз (С.Сейф.).
Кіріктірілген оқу бағдарламасы қазақ тілі пәніне түбегейлі өзгерістер алып келді, мұғалімнің алдында тұрған міндеттерінің өзгеруіне ықпал етті. Мұғалім оқулықта берілген нұсқау бойынша білім беруші рөлін өзгертіп, сын тұрғысынан ойлай алатын оқушыны тәрбиелейтін фасилитаторға, нұсқаушыға айналды. Кіріктірілген оқу бағдарламасы бойынша мұғалім оқушыға оқулықта ұсынылған материалды емес, әдеби шығармаларға қоса, мақалалар, электронды хаттар, блогтар, статистикалар, кесте, график, хабарландыру, шолу, жарнама, нұсқаулық, меню, этикеткаларды мәтін ретінде ұсынып, оқыта алады. Бұл өз кезегінде мұғалімге шығармашылыққа кең құлаш жаюға мүмкіндік бере тұрғанмен, сонымен қатар үлкен жауапкершілік артуда. Мақалалар, электронды хаттар, блогтар, статистикалар, кесте, график, хабарландыру, шолу, жарнама, нұсқаулық, меню, этикеткалар мәтін болатын болса, «оларды қалай таңдаймыз, қандай параметрлермен өлшейміз, мәтінді сыныпқа әкелмес бұрын нені ескереміз, қандай белгілеріне қараймыз?» деген сауалдар көп туындайды.
Тучи мрачно окутали весь небосвод — Это осень в дождях и туманах ползет, И застывшую землю, от стужи дрожа, Кобылица напрасно копытом скребет.
Нет уж больше травы на степей, Смеха больше не слышно и гама детей, А деревья, иссохшие, как старики, Тянут к небу безлистые руки ветвей.
Уж дымится с овечьими шкурами чан — Износилась одежда, весь в дырках чапан, Чинят женщины юрту, заплаты кладут, И старухи свой ткацкий наладили стан.
Журавли в теплый край вереницей летят, Голодают верблюды и грустно глядят, Приуныли аулы — куда ни пойдешь, Не услышишь веселого смеха ребят.
Старики над остывшей поникли золой, Молча слушают ветер, холодный и злой, Рыщут по степи, ищут в норах мышей — Дома косточки им не дадут ни одной.
И уже ни травинки вокруг не найти, Пылью ветер заносит дороги в степи. Будь ты проклят, обычай глухой старины, Что мешает нам в юртах огонь развести