2-тапсырма. Сөйлемдерден есімшені тауып, сөйлемнің қай мүшесі екенін айтыңдар.
Есте сақтаңдар!
1. «Батыр түсiнде жау көреді, балық-
шы түсінде ау көреді» дегендей, мен
түсімде қашып келе жатқанымды көрдім
(Ғ.Мүс.). 2. Бір әйел қолтығындағы
шумақталған көп қағаздан жиылыста
отырғандарға бір-бірден беріп жатыр
(Б.М.). 3. Құлағын салмас, тіліңді алмас
көп наданнан түңілдім (Абай). 4. Бақты-
ғұл ашу үстінде не де болса барын айтып
қалмақ ниетте болатын (М.Ə.). 5. Аузы
кемсиген бір кемпір арбадан түсіп жатқан
Раушанға бажырая қарап, қабағын тыр-
жита түсіп, жанындағы отырған тарғыл
бетті әйелге бірдемені сыбырлап айтып
екеуі күңкілдеді (Б.М.).
• Есімшеде есімнің де,
етістіктің де қасиеті
бар. Оның есімге тән
қасиеті есімдерше
(мысалы, сын есімше)
түрленіп, сөйлемнің
барлық мүшесі
бола алатынынан
көрінсе, етістікке
тән қасиеті шақтық
мәнді білдіретінінен
байқалады. Есімше
үш шақты жасауға
қатысады.​

Тіл туралы диалог (мақал - мәтелдерді қатыстырып).

- Айбибі, не істеп отырсың? Өзіңмен – өзің сөйлесіп отырсың ба?

- Жоқ, Мақпал. Түрік тілінен жаңа сөздерді жаттап, қайталап отырмын.

- Сен түрік тілін де оқып жүрсің бе?

- Ия.Менің үлкен ағам қазақ – түрік лицейінде білім алады ғой, білмеген нәрселерімді сұрап, ағамнан үйренемін.

- Қандай керемет! Ал мектепте ше, ағылшын тілін де қатар оқисың ба?

- Ия. Дәл солай.

- Қиын ғой, бірнеше тілді қатарынан меңгерген... Қалай шатаспайсың?

- Ынтаң болса, ештеңе де қиын емес. Мен керісінше көп нәрсе білгім келіп, жаңа білім алуға құштармын!

- Мен саған қызыға қарап тұрмын... Өзім ағылшын тілін онша білмейтін едім.

- Мектепте жақсылып оқып алғаның абзал. Елбасымыз Нұрсұлтан Назарбаев 2007 жылғы «Жаңа әлемдегі жаңа Қазақстан» атты халыққа кезекті жолдауында үш тұғырлы тіл жобасын кезеңдеп іске асыруды ұсынған болатын. Бұл жағдайда Қазақстан бүкіл әлемге халқы үш тілді пайдаланатын мәдениетті ел ретінде танылады. Бұл тілдер: қазақ тілі – мемлекеттік тіл, орыс тілі – ұлтаралық қатынас тілі және ағылшын тілі – халықаралық бизнес пен экономика тілі.

Болашақ осы үш тілді қатар, жетік меңгерген жастарымыздың қолында болмақ. Себебі қазіргі жаһандану заманында бәсекеге барынша қабілетті жастардың болашағы жарқын болмақ. Мен өз болашағымда шет тілдерімен байланыстырамын. Халқымыздың «Өзге тілдің бәрін біл, өз тіліңді құрметте», "Жеті жұрттың тілін біл, жеті түрлі білім біл" деген мақалдары - менің ұстанымым.

- Жақсы, Айбибі. Енді саған ұқсап, шет тілін ден қойып оқитын боламын!

Үйірме жетекшісі мен оқушылар арасында диалог құрастыру.

Үйірме жетекшісі: Айымгүл, келер аптада жоспарлап қойған шаруаларың жоқ па?

Айымгүл: Әзірге, ешқандай жоспарым жоқ, апай. Бір нәрсе істеу керек пе?

Үйірме жетекшісі: Ия, солай десем де болады. Келесі аптада біздің сарайымызда ашық есік күндері өтеді. Соған әрбір үйірме өзінің оқушыларының қатысуымен түрлі іс – шаралар жүргізуі керек. Соған өзіміз кішігірім концерт ұйымдастырсақ деп ойлап отырмын.

Айымгүл: Жақсы, апай. Әрине қатысамын.

Үйірме жетекшісі: Бәрекелді, онда орындайтын күй таңдап қояйық.

Айымгүл: Маған Құрманғазы атамыздың «Балбырауын» күйі ерекше ұнайды. Концертімізді сонымен ашсақ қалай болады?

Самал: Ия, апай. Содан кейін барлығымыз жақында ғана үйренген «Шалқыма» күйін орындасақ, қалай қарайсыз?

Үйірме жетекшісі: Бәрекелді, жандарым! Міне, өздерің де концерт бағдарламасын құра алатын болыпсыңдар! Жарайсыңдар! Еңбегімнің зая кетпей жатқанына қуаныштымын!

Самал: Апай, біз бұл үйірмеде сізден көп нәрсе үйреніп жатырмыз ғой. Соны енді халыққа көрсетсек, бұл біз үшін де үлкен мақтаныш қой.

Айымгүл: Концертте өнер көрсеткеніміз сіздің арқаңызда жеткен жетістік деп білеміз!

Үйірме жетекшісі: Рахмет сендерге, жандарым! Ендеше күйлерді бір қайталап шығайық...