2 вариант 1. “Биік” сөзінің тура мағынада қолданғанын белгілеңіз. A) Биік сезім.- B) Биік тау.+ C) Биік ой. D) Биік тұлға.- E) Биік сөз.5 2. Антоним бола алмайтын сөзді табыңыз. A) Қара.- B) Ірі.- C) Сары.- D) Осал.- E) Қас.+ 3. Ашық дауысты дыбысты табыңыз. A) А, Ә. B) Ы, І. C) Ұ, У. D) Ү, Й. E) Ы, У. 4. Ашық дауыстылардан құралған сөзді көрсетіңіз. A) Бейсенәлі. B) Әлдеқашан. C) Кінәрат. D) Ойыншық. E) Күйзеліс. 5. Қысаң дауыстылары бар сөзді көрсетіңіз. A) Әділет. B) Жауырын. C) Ғылыми. D) Төсек. E) Іңкәр. 6. Қысаң дауысты дыбыстарды көрсетіңіз. A) Ү, У, Е. B) А, Ә, И. C) Э, Е, Ү. D) Ы, Ұ, И. E) Ә, Ү, Ы. 7. Әріптің анықтамасын көрсетіңіз. A) Үннен ғана тұратын дыбыстар. B) Дыбыстық жақты зерттейтін. C) Дыбыстың жазудағы таңбасы. D) Алиф пен би атауларының бірігуі. E) Кедергісіз шығатын дыбыстар. 8. Әліпбидегі әріптердің түрін анықтаңыз. A) Жазба, ашық түрі. B) Жазба, баспа түрі. C) Ашық, тұйық түрі. D) Баспа, ұяң түрі. E) Қатаң, ұяң түрі. 9. “Ә” әрпінің емлесіне байланысты сөздің дұрысын көрсетіңіз. A) Күман. B) Күмән. C) Күмен. D) Күмөн. E) Құман. 10. Дауысты дыбыстарды белгілеңіз. A) Б, Ж, С, Р. B) Х, А, Ч, Е. C) Ц, Щ, Ө, У. D) А, Ә, О, У. E) Б, В, Г, Ғ. 11. “Ұ” дыбысы қай сөзде жазылатынын көрсетіңіз. A) С...мке. B) ...стаған. C) Жая...лап. D) Т...сін. E) Т...скен. 12. Жіңішке дауысты дыбыстарды көрсетіңіз. A) Ы, І, Ә. B) О, Ұ, Ү. C) Ө, Е, І. D) Ұ, Ү, Ы. E) А, Е, Ы. 13. “Б” дыбысының қандай екенін анықтаңыз. A) Ұяң дауыссыз дыбыс. B) Қатаң дауыссыз дыбыс. C) Ашық дауысты дыбыс. D) Қысаң дауысты дыбыс. E) Еріндік дауысты дыбыс. 14. Бірыңғай ұяң дауыссыз қатысқан сөзді көрсетіңіз. A) Ешбір. B) Қап-қалың. C) Дағды. D) Сыңғырлату. E) Етікші. 15. Ұяң дауыссыз дыбыстарды көрсетіңіз. A) Г, Ғ, Й, З. B) Д, З, Ж, Л. C) Б, Д, З, Ж. D) Ж, Б, В, М. E) Ғ, Һ, Н, Ң. 16. Қай сөзде “П” дыбысы жазылатынын көрсетіңіз. A) Та...у. B) Ке...у. C) Қағы...-соғу. D) До...ы. E) Тара...ы. 17. Үнді дауыссыз дыбыстар қатысқан сөзді көрсетіңіз. A) Әлдилету. B) Әйел. C) Әлдебір. D) Әмірші. E) Әнеугүні. 18. Түбір сөзді көрсетіңіз. A) Маңдай-ша, ана. B) Әке, әсемпаз. C) Бала, дос. D) Білім, ілім. E) Өнерпаз, білгіш. 19. Бірыңғай түбір сөздері бар қатарды көрсетіңіз. A) Кітап, тасымал, аулы. B) Дана, даналық, ауылға. C) Отанды, өміршең, айшықты. D) Ыдыс, әңгіме, терезе. E) Балажан, әкесі, кенші. 20. Буынға бөлінбейтін сөздер қатарын анықтаңыз. A) ХБЖ, қала. B) Бақыт, нан. C) Сақ, қалам. D) БҰҰ, 50см. E) Күн, қағаз.
Жалпы, Қазақ елі Еуропа мен Азияның кіндігі, жүрегі десе де болады. Осы ұлан-ғайыр кең алқапты – Алтай мен Атырауға дейінгі жалғасқан,ұшқан құстың қанаты талатын бай даланы ата-бабаларымыз бізге мирас етіп қалдырып кетті. Өз алдына дербес мемлекет болып қалыптасқан, тарихы сонау сақ, ғұн, түркілерден бері жалғасып келе жатқан Қазақ елінің Тәу етер Тәуелсіздікке қол жеткізгеніне биыл 25 жыл. Осы аралықта, тіпті, оған дейінгі кезеңдерде еліміз қым-қуыт тірлікті бастан кешті. Өз басым Тәуелсіздіктің ең бір жетістігі – Тәңір бізге сыйға берген басшы – Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев деп білемін. Нұрсұлтан атаның көреген саясатының арқасында әлем Қазақ елін таныды. Ұшы-қиыры жоқ жерін картадан көрді. Қандай да бір саясат жолында мемлекетімізбен санасатындай жағдайға жетті. Табиғи қазба байлықтарымызды игеру нәтижесінде бізбен экономикалық сыйластыққа мүдделі болды. Ата-бабамыз аңсаған тура, әділдік жолын, көршімен тату болу ниетін құптаған Елбасының сындарлы саясатының жемісі
Менің Отаным Қазақстан. Қазақ елі – бай ел Сын есім
Практикалық (семинарлық) сабақтың жоспары:
1. Грамматикалық тақырыптарға мысалдарды мәтіндерден табу;
2. Тапсырмаларды орындау;
3. Мәтіндерден жаңа сөздерді сөздікпен аударту;
4. Өтілген тақырыптар бойынша студенттерге сұрақтар қою.
МЕНІҢ ОТАНЫМ ҚАЗАҚСТАН
Қазақстан – Еуропа мен Азияның орталығында орналасқан егеменді, ірі ел. Қазақ елі 1991 жылы 16 желтоқсанда өзін тәуелсіз мемлекет деп жариялады. Мемлекеттік тәуелсіздік–ұлттық қауіпсіздіктің және қазақстандықтардың рухани әл-ауқатының, өз күшіне, еркіне, қуатына сеніп, бар мақсаттарын жүзеге асыруының, Қазақстандағы ұлттық келісім мен тыныштықтың кепілі. Қазақстанда 17 миллион халық тұрады, мұның ішінде 100-ден астам ұлт өкілдері бар. Біздің Отанымыз – көп ұлтты мемлекет. Бейбітшілік пен достастықта, татулықта бірлесе отырып, қызметтің әр түрлі саласында қазақтар мен орыстар, татарлар мен немістер, украиндер мен кәрістер т.б. ұлттар еңбек етіп жатыр.
Мемлекеттік тіл - қазақ тілі. Қазақстан Республикасы - демократиялық және біртұтас мемлекет болып табылады. Ел тұрғындары негізінен ислам және христиан дінін ұстанады. Басты қаламыз - Астана. Мемлекет басшысы - Президент. Заң шығарушы жоғарғы өкілді органы - Сенат (39 депутат) пен Мәжілістен (77депутат) тұратын Парламент. Атқарушы билік органы -Үкімет. Ұлттық ақша-теңге. Қазақстан Республикасының ұлттық ақшасы пайдалануға 1993 жылдың қарашасында енгізілді.
Қазақстан жаңа мыңжылдыққа тек дербес қана емес, сонымен қатар қуатты мемлекет ретінде аяқ басты. Ел тәуелсіздік мемлекет ретінде дамыған жылдары құқықтық және азаматтық қоғам құру жолында елеулі табыстарға жетті. Елде бейбітшілік пен келісімге, тұрақтылық пен дамуға қол жеткізілді Әлемнің 120-дан астам мемлекеттері ресми түрде таныған Қазақстан Республикасы БҰҰ, ТМД, ЮНЕСКО, ЕҚЫУ т.б. да 64 халықаралық ұйымдарға мүше. Қазақстан - ядролық қарудан бас тартқан ең алғашқы мемлекет.
Қазақстанда 14 облыс, 87 қала (оның екеуі республикалық дәрежеде), 159 аудан, 195 аудандық деңгейдегі елді мекен, 2150 ауылдық әкімшілік округ бар. Республиканың мәдени өмірі сан салалы. Елде 52 театр (оның екеуі опера және балет театры, 15-і қазақ, 14-і орыс, ұйғыр, корей және неміс драма театры, жетеуі қуыршақ театры), 15 филормония, 64 музей, 10 мыңнан астам кітапхана (оның 3066-сы мемлекеттік), 2227 мәдени-сауық мекемелері, 271 кинотеатр, 24 концерттік мекемелер бар.
Қазақстанда мемлекеттік марапаттар: жоғарғы деңгейдегі белгілері «Алтын қыран» ордені, «Халық қаһарманы» атағы, «Отан», «Даңқ», «Айбын», «Парасат», «Достық», «Құрмет» ордендері, Ерлігі үшін, Жауынгерлік ерлігі үшін, Ерен еңбегі үшін, Шапағат медальдары болып танылады.
Тапсырмалар:
1. Мәтінді бөлімдерге бөліп оқып, аударыңыз.
2. Мәтіндегі жаңа сөздермен сөздік жұмысын жасаңыз.
3. Мына сөз тіркестерімен жазбаша сөйлемдер құрастырыңыз: Мемлекеттік тәуелсіздік, ұлттық қауіпсіздік, біртұтас мемлекет, елеулі табыстар, халықаралық ұйымдар, жаңа мыңжылдық, елді мекен, қазақстандықтардың әл-ауқаты, мемлекеттік марапаттар.
4. Мәтіннен туынды сын есімдерді теріп жазып, жұрнақтарын көрсетіңіз.
5. Мына сұрақтарға жауап беріп, өзіңізді тексеріңіз, досыңызбен сұхбаттасыңыз.
Қазақстан қандай ел?
Қазақстан тәуелсіздігін қашан алды?
Мемлекеттік тәуелсіздік дегенімізді қалай түсінесіз?
Қазақстан қандай ұйымдарға мүше болып табылады?
Қазақстан тәуелсіздік жылдары қандай жетіс тіктерге жетті?
Елімізде қандай мемлекеттік марапаттар бар?
6. Жағдаяттық тапсырма. Басқа мемлекеттен қонаққа келген досыңызға Қазақстан туралы мағлұмат беріп, жетістіктерін айтыңыз