3. Берілген сөздер арқылы өлеңде көтерілген әлеуметтік-қоғамдық мәселені 2-3 сөйлеммен түсіндіріңіз.
Бодандық, бұғау, кісен, құлдық.
өлең:
Алып қорғанның құлағанын көрдім,
Небары алты жасымда,
Алып тұлғалар жылағанын көрдім,
Бастарын сүйеп ғасырға.
Алып таулардың шайқалғанын көрдім,
Алты жасымда соны ұқтым:
Алып сөздерді айта алғанын көрдім,
Ат төбеліндей халықтың.
Алып кітаптар торыққанын көрдім,
Сол сәтте-ақ одан безінгем,
Алып ойлардың қорыққанын көрдім,
Ең бір нәзік сезімнен.
Алып сағаттар тоқтағанын көрдім,
Өлшенді уақыт жаңадан,
Алып жүректер ақталарын көрдім,
Алты-ақ жасар баладан.
Алып құрлықтар теңселгенін көрдім,
Темір бұғаулар тозғасын,
Алып заңдардың кемсеңдеуін көрдім –
Империяның көз жасын!
ответ : Бұл өлең шумақтарында : «Қараңғы қазақ көгіне өрмелеп шығып күн болам...» - қараңғы сөз надан сөзімен сәйкес келеді. Себебі ол кезде ел - жұртты надандық , білімсіздік және еріншектік билеген уақыт болды. Ал Торайғыров болса осы надандықтың түбіне жетемін деген мақсатпен жазған.
Білімсіз ел , сауатсыз ел , еріншек ел - қараңғы ел. Өзімізді қараңғылықтан сақтайық. Себебі біздің еліміздің жарық қылымын деп талай ұлы тұлғалар өз өмірін қараңғылықта өткізуге тұра келді. Бірақ олардың қараңғылығы надандықты білдірмеді
Ақын барша қазақ балаларының оқып ,білім алғанын қалады. Сол қиын қыстау заманада қазақ балаларын оқытпай жұмысқа салды, мал баққызды.
Ақынның қараңғы деп айтып отырғаны қара халықтың ішінен “мен қазақпын” деп айтатын адамдар аз да кем болды. Айтқысы келседе Кеңес үкіметі қарапайым халықты басып, не болмаса көзін құртып отырды. Білімді жастар аз еді, халық аш, тек тыныштықты қалап , қазақ халқы Кеңес үкіметінің қол астында тыныш қана, қатаң талаптарына көніп отыра берді. Осы өмірді қаранғылық демей, не дейміз? Осы өмірді бастан кешіп, қиындықты көрген , әрі оқыған ақын , “ неге көкке шықпасқа, неге азаттық алмасқа” деп өлең жолдары арқылы жеткізді. Ақын азат өмірге тірнектеп, өрмелеп жететінімізге сенді, және Алаш партиясымен азаттыққа біраз үлесін қосты.
Сол күрестің соңы ауруы қатты асқынып не бәрі 27 жеті жасында қайтыс болды.