В
Все
М
Математика
О
ОБЖ
У
Українська мова
Х
Химия
Д
Другие предметы
Н
Немецкий язык
Б
Беларуская мова
М
Музыка
Э
Экономика
Ф
Физика
Б
Биология
О
Окружающий мир
У
Українська література
Р
Русский язык
Ф
Французский язык
П
Психология
О
Обществознание
А
Алгебра
М
МХК
Г
География
И
Информатика
П
Право
А
Английский язык
Г
Геометрия
Қ
Қазақ тiлi
Л
Литература
И
История
evgeniiantonov
evgeniiantonov
27.09.2022 09:38 •  Қазақ тiлi

3) Күрделі атауларды мысалдарымен дұрыс сәйкестендір. 1. тіркесті жалқы есімдер
а) Қаратау, Жетісай, Нұртөре

2. біріккен жалқы есімдер
б) Халық Қаһарманы, Ақсақ Темір

3. қысқарған жалқы есімдер
в) Гайд-парк, Рио-де-Жанейро

4. қосарланған жалқы есімдер
г) ҚазТАГ, ҚазМУ

5. қосалқы анықтауыштары бар ұйым атауы
д) Мемлекеттік Опера және Балет театры

А)1-б, 2-а, 3-г, 4-в, 5-д
B) 1-а 2-б 3-в 4-г, 5-д
C) 1-г 2-в 3-а 5-б, 4-д
D) 5-в 2-г 3-а 4-б, 1-д
E) 1-д 2-а 3-б 4-в 5-г​

Показать ответ
Ответ:
nargiz999
nargiz999
20.09.2020 23:37
Өмір, Ех Өмір шірін ғажап тіршілік қой! Бірде күлесің, бірде сүрінесің, құлайсың, шаттанасың, түсініксіз бір күйге енесің, кейде бақыттан басың айналады, ұрысасың, татуласасың, ренжисің. Өмір бізге берілген құдды бір сынақ секілді, аяғыңды кішкене шалт бассаң өмірің құрдымға кетеді, сол себепті әр қадам, әр парақты байыппен, нақты шешім қабылдап басу керек. Кейде барлығы аяқ астынан болып қалады, күліп отырып жылап жібересің, жылап отырып, күліп жібересің.Адал болып өмір сүрсең тағы болмайды, өйткені «қасқырдың аузы жесе де қан жемесе де қан» демекші кінәсізден кінәсіз өтірікші болып шыға келесің. Қазіргі заманда біреуге жақсылық жасасаң, ол өзіңе соны жамандықпен қайтаратын болды.Нақтырақ айтқанда
Біз бақытты болу үшін, әрқашан күліп жүру үшін, ана, әке, ата, әже атану  үшін жаралған жандармыз. Бұның бәрі Алланың және өздеріңіздің қолдарыңызда!
0,0(0 оценок)
Ответ:
asyazakharchenko3011
asyazakharchenko3011
24.01.2020 00:20

Екі, я одан да көп түбірден бірігіп, тұтас бір ұғымды білдіретін күрделі сөздер біріккен сөздер деп аталады. Мысалы, белбеу, ба з, ашудас, өнеркәсіп, тоқсан деген сөздер екі сөзден құралып (бел және бау, баспа жәнесөз, ашу немесе ащы және тас (кейінді ыкпал заңы бойынша т дыбысы д-га айналып, тас сөзі дас болған), өнер және кәсіп, тогыз -тоқс және он-ан), бір ұгымның ғана атауы болып тұр.

Қазак тілінде біріккен сөз екі түрлі болады. Бірінде құрамына енген түбірлердің тұлгалары сақталып отырады. Мысалы: түйеқұс (түйе+құс), бұзаубас(бұзау+бас),басмақала (бас+мақала), т. б. Екіншісінде құрамына енген түбірлердіңтұлғалары сақталмай, кейбір дыбыстың өзгерістерге ұшырайды. Мысалы: биыл (бұл және жыл: бірінші сөздегі л дыбысы түсіп қалган екінші сездің басындагы ж дыбысы и-ға айналған), жаздыгүні (жаздың және күні: бірінші сөздегі соңғы ң дыбысы түсіп калған, екінші сөздің басындағы к дыбысы ілгерінді ықпал заңы бойынша г-ге айналган), түрегелді (тұражөне келді: бірінші сөздегі дауысты дыбыстар екінші сездің әсерінен жіңішкеріп ү ү-ге, а е-ге айналған, екінші сөздің басындагы к дыбысы г-ге айналған). Бұлар ғылым тілінде кіріккен сөздер деп аталады.

Біріккен сөздерге көбіне мынадай атаулар жатады:

1) аң, құс, жәндік, өсімдік атаулары: қосаяқ, тас-бақа, егеуқұйрық, жолбарыс, көкқұтан,текесақал, ала-бота, аққу, итмұрын, саңырауқұлақ, бәптерек, бәйшешек, т. б.;

2) географиялық атаулар (жер, су, планета аттары): Жетіқарақшы, Темірқазық, Ақбозат,Көкбозат, Сарысу, Қызылорда, Әулиеата, Алакөл, т. б.;

кісі аттары: Орынбасар,Сейілбек,Мұхаметжан,Ерасыл, Аманжол,Есенәлі,
Бейсенбай, т. б.;

дене мүшелері (анатомиялық атаулар): асқазан, тоқішек, ұлтабар, мойыномыртқа,сегізкөз, тазқарын, т. б.;

5)ауру атаулары: алаөкпе, көкжөтел,қарасан, т. б.;

ойын атаулары: алтыбақан, ақсүйек, балтамтап, доптаяқ, орынсатпақ, т. б.;

ән, күй, өлең аттары: Сарыжайлау, Сарыарқа, Қароторгай, Кісенашқан,т. б.;

8)қоғамдық өмірге,күнделікті тұрмысқа байланысты әр түрлі атаулар:ба з,қолбасшы, кәсіпорын, шекара, еңбеккүн, отагасы, ақсақал

9)мезгілге байланысты

атаулар:биыл,бүгін,қыстыгүні,жазгытұрым,күздігүні,т. б.;

10) белгісіздік,болымсыздык мәндегі атаулар: ешкім,ештпеңе қайсыбіреу,әлдекім,әрқайсысы, ешқашан,кейбір, әрбіреу,әлдеқашан, т. б.

0,0(0 оценок)
Популярные вопросы: Қазақ тiлi
Полный доступ
Позволит учиться лучше и быстрее. Неограниченный доступ к базе и ответам от экспертов и ai-bota Оформи подписку
logo
Начни делиться знаниями
Вход Регистрация
Что ты хочешь узнать?
Спроси ai-бота