Бұрын Қазақстан территориясын сақ тайпалары мекендеген. Грек авторларының еңбектерінде олар «скифтер» деген атпен кездеседі. Бұл атау тарихқа көшпенділердің синонимі ретінде енген. Жазбаша дереккөздер сақтарды келесідей бөледі:
- тиграхауда сақтары (үшкір бас киімдер кигендер);
Сақтар тарихта жауынгер тайпалар ретінде танымал. Сонымен, Геродот және басқа авторлар парсылар мен сақтардың соғыстары туралы, сақтардың Ахеменидтер патшасы Кирді жеңуі туралы жазады. Оларды бағындырып үлгерген Дарий I-нің парсы әскеріндегі сақтар Мысырда, Грекияда соғысып, Термопила шайқастарында өздерін ерекше көрсетті. Сақтар тарихындағы ең жарқын парақтардың бірі ұлы бағындырушы Александр Македонскийдің шығысқа қарай жылжуын тоқтатумен байланысты. Талас, Шу, Іле жағалауларында, қырғыз және жоңғар Алатауының, Кеген мен Нарынкөлдің таулы алқаптарында сақ қорымдарының орындары табылды. Жетісудағы сақ ескерткіштерінің бірі - Алматыдан шығысқа қарай 50 км жерде орналасқан Есік қорғаны. Сақ мәдени бірлестігін жерлеу құрылымдары мен рәсімдерінен, қыш бұйымдарының түрлерінен, тұрмыстық заттардан, өнерден, идеологиядан, қару-жарақтан, ат жабдығынан және т.б. байқауға болады. Жалпы сақ немесе сақ - скиф «аң стилі» сақ тайпаларының дүниетанымының логикалық көрінісі, олардың бейнелеу өнеріндегі мифологиясы мен көшпенділер идеологиясын білдірудің ерекше белгі жүйесі ретінде қалыптасты.
Су-тіршіліктің қайнар көзі.Сусыз өмір сүру мүмкін емес.Су біздің барлық тұрмысымызға қажетті.Суды біз күнделікті тұрмысымызда жиі пайдаланамыз.Оның үстіне судың адам ағзасына пайдасы зор.Судың да сұрауы бар,яғни судыд да үнемдеп пайдаланған жөн.Сусыз тіршіліктің жоқ екені мəлім,əрине ол бізге қашанда қажетті.Адам ағзасының 75% судан тұрады.Су-түссіз,дəмсіз сұйық зат.Егер ауыз су тапшылығы болатын болса,сусыз тіршілік жоқ болса,онда адамзат өмір сүре алмас еді.Сондықтан судыңда қадірін білген жөн.
Бұрын Қазақстан территориясын сақ тайпалары мекендеген. Грек авторларының еңбектерінде олар «скифтер» деген атпен кездеседі. Бұл атау тарихқа көшпенділердің синонимі ретінде енген. Жазбаша дереккөздер сақтарды келесідей бөледі:
- тиграхауда сақтары (үшкір бас киімдер кигендер);
- хаомоварга сақтары (хаома сусынын жасайтындар);
- парадарайя сақтары (өзен арғы жағындағылар);
- аримаспа сақтары (тазқара құстарының алтынын күзететіндер)
Өткен соғыстар
Сақтар тарихта жауынгер тайпалар ретінде танымал. Сонымен, Геродот және басқа авторлар парсылар мен сақтардың соғыстары туралы, сақтардың Ахеменидтер патшасы Кирді жеңуі туралы жазады. Оларды бағындырып үлгерген Дарий I-нің парсы әскеріндегі сақтар Мысырда, Грекияда соғысып, Термопила шайқастарында өздерін ерекше көрсетті. Сақтар тарихындағы ең жарқын парақтардың бірі ұлы бағындырушы Александр Македонскийдің шығысқа қарай жылжуын тоқтатумен байланысты. Талас, Шу, Іле жағалауларында, қырғыз және жоңғар Алатауының, Кеген мен Нарынкөлдің таулы алқаптарында сақ қорымдарының орындары табылды. Жетісудағы сақ ескерткіштерінің бірі - Алматыдан шығысқа қарай 50 км жерде орналасқан Есік қорғаны. Сақ мәдени бірлестігін жерлеу құрылымдары мен рәсімдерінен, қыш бұйымдарының түрлерінен, тұрмыстық заттардан, өнерден, идеологиядан, қару-жарақтан, ат жабдығынан және т.б. байқауға болады. Жалпы сақ немесе сақ - скиф «аң стилі» сақ тайпаларының дүниетанымының логикалық көрінісі, олардың бейнелеу өнеріндегі мифологиясы мен көшпенділер идеологиясын білдірудің ерекше белгі жүйесі ретінде қалыптасты.