Кенжебек: Мұратхан, сен көшпелілер жайлы ең бірінші кім жазғанын білесің бе?
Мұратхан: Ия, Геродот көшпелі скиф тайпаларының тұрмысын мадақтап жазғанын кітаптан оқыған болатынмын.
Кенжебек: Дұрыс айтасың. Мен үй тапсырмасын оқып отырып, көшпелілік тақырыбына қызығып, қосымша мәлімет іздей бастадым.
Мұратхан: Ия, тарих қашан да қызықты мәліметтерге толы болады ғой. Сонда тағы не білдің?
Кенжебек: Көшпелілердің табиғат аясындағы өмірін басқа антик тарихшылар, философтар, орта ғасыр ойшылдары сипаттаған екен.
Мұратхан: Сонда, жалпы «көшпелілер» деген кім екен?
Кенжебек: Көшпелілер немесе көшпелі қоғам, көшпелі өркениет дегеніміз — негізгі кәсібі мал шаруашылығы болып, күнкөрісінің көзі мал өнімдерінен тұратын, белгілі бір қалыптасқан жүйемен көшіп-қонып тіршілік ететін адамдардың әлеуметтік-экономикалық, саяси қауымдастығы және өркениеті.
Мұратхан: Көшпелі халықтар, оның ішінде ғұндар мен түркілердің тарихына ерекше мән берген тарихшы Л.Н. Гумилев болды. Сол туралы естуің бар ма?
Кенжебек: Ия, Ол Еуразия көшпелілерінің бұл құрлықтың тарихында алатын орнын өте жоғары бағалады.
Мұратхан: Қазақстан жерінде көшпелі мал шаруашылығы қашан қалыптаса бастады?
Кенжебек: Археолог К. Ақышевтің пікірі бойынша, Қазақстан жерінде көшпелі мал шаруашылығының қалыптаса бастауы қола дәуірінің соңы, темір дәуірінің басына, яғни б.з.д. IX—VII ғасырларға дәл келеді. Осы кезден бастап, Орталық, Батыс Қазақстан жерінде меридиан бойымен көшу, ал Шығыс Қазақстан мен Жетісуда қыста жазықтар мен қар аз түсетін таулардың қойнауын қыстап, жазда биік таулы жайлауларға көшу қалыптасқан. Оңтүстік Қазақстан аймағында ерте заманнан-ақ көшпелі, жартылай көшпелі, отырықшы шаруашылық пен тұрмыс орын алған екен.
Берілген етістіктерді нақ осы шақ, жедел өткен шақ,ауыспалы келер шаққа айналдырып, сөйлем құрастыру.
нақ осы шақ - өндіріп жатыр; жедел өткен шақ - өндірді; ауыспалы келер шақ - болашақта өндіреді.
нақ осы шақ - тасымалдап жатыр; жедел өткен шақ - тасымалдады; ауыспалы келер шақ - болашақта тасымалдайды.
нақ осы шақ - жұмыс істеп жатыр; жедел өткен шақ - жұмыс істеді; ауыспалы келер шақ - болашақта жұмыс істейді.
нақ осы шақ - бағаланып жатыр; жедел өткен шақ - бағаланды ; ауыспалы келер шақ - болашақта бағаланады.
нақ осы шақ - таралып жатыр; жедел өткен шақ - таралды; ауыспалы келер шақ - болашақта таралады.
нақ осы шақ - қосылып жатыр; жедел өткен шақ - қосылды; ауыспалы келер шақ - болашақта қосылады.
нақ осы шақ - жеткізіп отыр; жедел өткен шақ -жеткізді; ауыспалы келер шақ - болашақта жеткізеді.
нақ осы шақ - біріктіріп отыр; жедел өткен шақ - біріктірді; ауыспалы келер шақ - болашақта біріктіреді.
нақ осы шақ -туғызып отыр; жедел өткен шақ - туғызды; ауыспалы келер шақ - болашақта туғызады.
Қаламыздағы салынып жатқан кен орны болашақта тәулігіне бірнеше тонна көмір өндіреді.
Ұлы Жібек жолы арқылы мемлекеттер арасында түрлі тауарлар тасымалданды.
Ағам Алматыдағы оқуын бітірген соң, кеден қызметінде жұмыс істейді.
Абай атамыздың қалдырып кеткен мұрасы әлі күнге дейін жоғары бағаланып жатыр.
Интернет желісі еліміздің шалғай ауылдарына да таралып жатыр.
Қазірде мектеп компьютерлерінің барлығы ғаламторға қосылды.
ҚазПошта бүгінде әлемнің түкпір - түкпірінен адамдарға жөнелтулер жеткізіп жатыр.
Атамыз бен әжеміз үлкен әулеттің басын қара шаңырақта біріктіріп отыр.
Бұл мәселе көптеген келеңсіздіктер туғызды
Объяснение: Надеюсь
Көшпелілер туралы диалог.
Кенжебек: Мұратхан, сен көшпелілер жайлы ең бірінші кім жазғанын білесің бе?
Мұратхан: Ия, Геродот көшпелі скиф тайпаларының тұрмысын мадақтап жазғанын кітаптан оқыған болатынмын.
Кенжебек: Дұрыс айтасың. Мен үй тапсырмасын оқып отырып, көшпелілік тақырыбына қызығып, қосымша мәлімет іздей бастадым.
Мұратхан: Ия, тарих қашан да қызықты мәліметтерге толы болады ғой. Сонда тағы не білдің?
Кенжебек: Көшпелілердің табиғат аясындағы өмірін басқа антик тарихшылар, философтар, орта ғасыр ойшылдары сипаттаған екен.
Мұратхан: Сонда, жалпы «көшпелілер» деген кім екен?
Кенжебек: Көшпелілер немесе көшпелі қоғам, көшпелі өркениет дегеніміз — негізгі кәсібі мал шаруашылығы болып, күнкөрісінің көзі мал өнімдерінен тұратын, белгілі бір қалыптасқан жүйемен көшіп-қонып тіршілік ететін адамдардың әлеуметтік-экономикалық, саяси қауымдастығы және өркениеті.
Мұратхан: Көшпелі халықтар, оның ішінде ғұндар мен түркілердің тарихына ерекше мән берген тарихшы Л.Н. Гумилев болды. Сол туралы естуің бар ма?
Кенжебек: Ия, Ол Еуразия көшпелілерінің бұл құрлықтың тарихында алатын орнын өте жоғары бағалады.
Мұратхан: Қазақстан жерінде көшпелі мал шаруашылығы қашан қалыптаса бастады?
Кенжебек: Археолог К. Ақышевтің пікірі бойынша, Қазақстан жерінде көшпелі мал шаруашылығының қалыптаса бастауы қола дәуірінің соңы, темір дәуірінің басына, яғни б.з.д. IX—VII ғасырларға дәл келеді. Осы кезден бастап, Орталық, Батыс Қазақстан жерінде меридиан бойымен көшу, ал Шығыс Қазақстан мен Жетісуда қыста жазықтар мен қар аз түсетін таулардың қойнауын қыстап, жазда биік таулы жайлауларға көшу қалыптасқан. Оңтүстік Қазақстан аймағында ерте заманнан-ақ көшпелі, жартылай көшпелі, отырықшы шаруашылық пен тұрмыс орын алған екен.