3-тапсырма. Мәтінді оқыңдар. Мәтіндегі негізгі және жанама ақпараттарды анықтаңдар. Қарлығаш, дəуіт, жылан Бір қарлығаш жардың қуысына ұя салып, өмір сүріпті. Канаты Қатаған балапандары анасы азық әкелуге кеткенде шыдамсыздана күтумен болады екен. Бір күні балапандарды жемекке қарлығаштың уясына жауыз жылан өрмелеп шығып бара жатады. Мұны көрген қарлығаш аспан мен жерді шарлап, шыр-шыр етіп, балапандарына Көкектен көмек сұрай барса: Бүркіт қонаққа шақырып еді, соған барғалы жатырмын, дейді. Одан шығып, қарғаға барса: Үйленгелі жатқанымда мазамды алма, - дейді. Қарлығаштың амалы таусылып, шырылдап ұшып келе жатады. Бір кезде дәуітті релі Дәуіт қарлығаштың шыр-шыр еткен дауысын естіп: арашашы іздейді. уақытым жоқ, -

Бұрынғы заманда Ай мен Күн деген екі ағайынды болыпты. Екеуі де елін найзаларының ұшымен, білегінің күшімен қорғап жүрген батырлар болыпты. Екі ағайынды, бір елді басқарып отырған ханның ұлдары болыпты .

Ай үйдің кенжесі болғандықтан ата-аналарының сүйікті баласы болады.

Сол себептен де екі батырдың әкесі оларға өз хандығың бөліп беретін кезде, жердің көп бөлігін кіші ұлына береді екен, Алайда Айға бұл жердің көлемі жеткіліксіз болады. Әрдайым өз қалағанын алып үйренген, Ай Күнің жерін өзіне тартып алуға шешім жасайды . Айдың жанындағы кеңешілері оның шешімін қанша өзгерткілері келгенімен, Ай өз айтқанынан қайтпайды.

Солайша, ол өз ағасы Күнге қарсы шығып, оны шайқасқа шақырады , Екі тәулік бойы

шайқасқан Ай мен Күн қатты шаршайды ,Соңында Айға күтпеген жерден Күн келіп бетін қылышпен ұрып жібереді. Сол уақыттан бастап Ай тек түн уақытында ғана шығып отыратын болды, әрі бетіндегі үлкен тыртықты тығу мақсатында жарты бетін ғана көрсететін болды. Ал Күн қалған тәулік уақытында шығады.

-Сәлем Нұрлыайым.

-Сәлем.

-Ал сен Ай мен Күн туралы ертегіні білесің бе?

-Әрине!Біз оны 3 сыныпта өткен болатынбыз.

-Ал сен одан не түсіндің?

-Ол ертегіде Ай мен Күн деген әпкелі-сіңілілер болыпты.Күн сондай ақжарқын,сүйкімді,сұлу,әлемге нұрын шашады екен.Ал ай болса Күн секілді емес.Ол түнде ғана шығады.Себебі ол өзін ұсқынсыз деп санады.Сол себепті түнде оны ешкім көрмейді деп тек түнде ғана шығады екен.Мен бұл ертегіде Ай мен Күн екі түрлі болған.Ай өзін ешкімнің көимегенін қалады.Бұл өзін біреуге көрсетуге қорқан ретінде есептеледі.Мен Күн секілді ашық жарқын,барлығына нұрын шашатын адам болам.

-Керемет! Онда мен де ашықжарқын болуға тырысамын.

Объяснение: