3-тапсырма. Мәтінді оқындар. Негізгі және қосымша ойды анықтандар. Күзгі күн еді. Күнұзаққа екпіндетіп соққан долы жел кешке қарай басылып, әлем жүзі құлаққа ұрған танадай мүлгуде. Дала көңілсіз. Сарғайған шөп, мал тұяғымен қырқылып, тақырланған жер. Қызықты жаздың құлпырған жері жоғалған секілді. Мына кішкене шалшық су бұдан екі-үш ай бұрын шалғыны балбырап жатқан көгал еді. Енді шалғынның әр жер
Можно в течении 15 мин даю 20б

Қызыл кітап-бұл Қазақстандағы сирек кездесетін,жоғалып бара жатқан жануарларды,аңдарды,құстарды,өсімдіктерді тізімге алатын кітап.Қызыл кітап-қызыл.Яғни, бұл дегеніміз,табиғатқа қауіп төніп тұр деген.Жануарлардың,өсімдіктердің жер бетінен жоғалуы.Қызыл кітаптың ерекшелігі адамдардың назарын аудару арқылы,табиғат бөлшектеріне көмек беру.Қазақстандағы қызыл кітапқа енген жануарлар:барыс,ақбөкен,арқар,қарақұйрық және т.б.
Мен жойылып бара жатқан,саны аз және сирек кездесетін жануарлардың одан әрі құрып кетпеуіне адамдардың көмектескенін қалаймын

Қызыл кітап- Қазақстандағы өсетін және өмір сүретін сирек кездесетін жануарлар, құстар, өсімдіктер және саңырауқұлақтардың тізімі.

Қызыл кітаптың түсі қызыл! Ол түс табиғаттың қауіпті жағдайда қалып бара жатқанын білдіреді! Қазақстан жерінен сирек қалған жануар, құс және өсімдіктер жоғалып бара жатыр. Кітапқа кызыл түстің берілгені бекер емес. Бұл түс өз жарықтығы және жарқындығымен адамдардың осы кітаптағы аталған тіршілік иелерінің жағдайына назарларын аударып, оларға көмектесуге шақырады.

Қызыл кітапқа Қазақстанда сиреп бара жатқан барыс, арқар, ақбокен секілді жануарлар енген. Мен а ң осы кітаптағы жанураларға көмектесіп, олардың жойылмауына үлесін қосканын қалаймын.