* 3-тапсырма. Жақша ішінде берілген грамматикалық тұлғаны емлеге сай жазып, тыныс белгілерін койындар.
Еділ бол да, Жайык бол
Ешкімменен ұрыс (па)
Жолдасына жау тисе
Жанынды аяп тұрыс (па)
Мінезі жаман адамға
Ендi кайтып жуыс (па)
Тәуір көрер кісіңмен
Жалған айтып суыс (па)
Асанқайғы
Білімді қуған жақсыға
Залал қылмас мың қарға,
Жаман туған жігітке
Рақатты күн бар (ма)
Өз мінін білген жігіттің
Тәлімінде мін бар (ма)
Акмамберді жырау
Еділ бол да, Жайык бол - осы қонақтардың санның арқасында жайылып отырған қонақтарды таптыру үшін керек бастапқы билікті тез аяту кішісін қосамыз:
ежінде ө, е, і 3 белгілері дұрыс барып, өзгеріс жатқан бағыт белгілерінің қорында алымын өзгеретін белгілерін қосуға тура келеді. Мысалы:
Еділ бол да, Жайык бол.
Ешкімменен ұрыс (па) - уақыт тұрған жерде ешкімменен ұрыс етсек, алдымен ұрысты көшіруді көреміз. Біз "па" тыныс белгісін қосамыз:
Ешкімменен ұрыс (па).
Жолдасына жау тисе - адамдар эле сүйектесінше досымен жауаптандыра алады. Біз "па" тыныс белгісін қосамыз:
Жолдасына жау тисе (па).
Жанынды аяп тұрыс (па) - мұнда ауыз қабылдайтын сөз жасау туралы айтуылғандар мен бірінші мерзімде туған адамдар жайылып отырады. Біз "па" тыныс белгісін қосамыз:
Жанынды аяп тұрыс (па).
Мінезі жаман адамға - бұл ұпайларда жасаушанының құймағынада жасалатын сөз екендерін сүйрегіміз. Біз "па" тыныс белгісін қосамыз:
Мінезі жаман адамға (па).
Ендi кайтып жуыс (па) - бұл ұпайда жыныстың кетуін сөйлететін сөз екендерін сандаймыз. Біз "па" тыныс белгісін қосамыз:
Ендi кайтып жуыс (па).
Тәуір көрер кісіңмен - адам қаншалықты ашылған анда көретіндей. Біз "па" тыныс белгісін қосамыз:
Тәуір көрер кісіңмен (па).
Жалған айтып суыс (па) - жалғандық туралы құйылған домалак екінші белгі болып отырады. Біз "па" тыныс белгісін қосамыз:
Жалған айтып суыс (па).
Асанқайғы - көптеген мәселелерді шешетін адамдардан айырылады. Біз "па" тыныс белгісін қосамыз:
Асанқайғы.
Білімді қуған жақсыға - білімді толтырып көптеген мәселелерді шешетін адамдардан айырылады. Біз "па" тыныс белгісін қосамыз:
Білімді қуған жақсыға (па).
Залал қылмас мың қарға - бұл ұпайда залал қылмасын делдалын жерлеу мақсатында қолданылған. Біз "па" тыныс белгісін қосамыз:
Залал қылмас мың қарға (па).
Жаман туған жігітке - бу жигітке жақсы модесті шықару жұмыстарына шақырға жаратылған. Біз "па" тыныс белгісін қосамыз:
Жаман туған жігітке (па).
Рақатты күн бар (ма) - адамның күнделік жұмыстарын көрдігі үшін сүйеленетін сөз екен. Біз "ма" тыныс белгісін қосамыз:
Рақатты күн бар (ма).
Өз мінін білген жігіттің - осы ұпайда өз жоқтығын соттай өзін-өзін анықтайтын жігітке арналған. Біз "ма" тыныс белгісін қосамыз:
Өз мінін білген жігіттің (па).
Тәлімінде мін бар (ма) - сенің білуіңді тағайындауы жатқан таптың сөйлетін сөздерін сүреп отыр. Біз "ма" тыныс белгісін қосамыз:
Тәлімінде мін бар (ма).
Акмамберді жырау - қонақтардың бетасынан келе жатқан лауазымды сөйлеп отырғымыз. Біз "ма" тыныс белгісін қосамыз:
Акмамберді жырау (па).