3-ТАРАУ Өз жобаңды іске асыр. Жобаның дайындық барысын дәптердегі
жоба күнделігінде сипаттап жаз.
Сұрақтарға жауап бер:
• Жоба орындау кезінде топта қандай қарым-қатынас орнады?
• Жобадағы топпен жұмыс жасау барысында қандай қасиеттерінді
дамыта алдың?
• Өз жобаңның көмегімен басқаларға қандай жақсылықтар жасай
алдың?
• Жобаны орындау барысында өз бойыңнан қандай өзгерістерді
байқадың?
• Жоба барысында қандай біліктіліктер мен дағдыларды игердің?
• Жоба нәтижесінде болашаққа қандай мақсаттар қойдың?
«Қызыл кітап не үшін қажет?» тақырыбына диалог.
Ахметжан: Достым, бір сұрақ қойсам, жауап бере алады ма екенсің?
Мадияр: Білмеймін, қане сұрап көр. Тексерейік.
Ахметжан: Елімізде «Қазал кітапқа» енген өсімдіктерден бір – екеуін атай аласың ба?
Мадияр: Қиын сұрақ екен. Жауап бере алмаймын. Ал сен ше білесің бе?
Ахметжан: Мен де бұрын біле қоймайтынмын. Ал қазір биология пәнінен өтетін республикалық жарысқа дайындалып жүргендіктен, оқып –жаттап жүрмін.
Мадияр: Сонда қандай өсімдіктер енгізілген екен?
Ахметжан: Жалпы «Қызыл кітапта»140 түрдің таралуы, олардың қорғау мен мәдени түрде өсірілуі жайлы мәліметтер берілген екен. Әрине, мен әлі бәрін оқып үлгерген жоқпын.
Мадияр: Сонда «Қызыл кітапқа» өсімдіктерге не үшін енгізеді екен?
Ахметжан: Түрдің бұл кітапқа енгізілуі, оған ерекше көңіл бөлу керек екендігін білдіреді, көбіне арнайы қорғау шаралары қажет, әйтпесе түрдің мүлдем жоғалып кетуі мүмкін. Қазақстан үкіметі 1978 жылдың қаңтарында Қызыл кітапты құру туралы қаулы шығарды.
Мадияр: Сонда мен дұрыс түсінсем, «Қызыл кітапқа» енгізілген өсімдік ерекше қорғауға алынады ма?
Ахметжан: Дұрыс айтасың. Мысалы кәдімгі емен, ақтұңғиық, сарағлдақ, қызғалдақ, кілегей т.б секілді өсімдіктерді жинауға тыйым салынған (тек ерекше жағдайда арнайы рұқсатпен ғана). Қызыл кітапқа енгізілген өсімдіктерді заңсыз жинаса немесе зақымдаса, әрбір данасына 360 теңге айып төлейді ) 2001 жылы 12 қыркүйектегі №1186 Қазақстан Республикасы Үкіметінің Қаулысы.
Мадияр: Мен ол жағын білмеппін, енді біліп жүретін болдым.
Қызыл кітап-қазіргі замандағы саны шектеулі жануарларды қоғауға алу үшін ойлап табылған кітап.Бұрынғы кездерде адамдар ең құнды жануарларды атып алып олардың мүйізін шетелге сатып,терісінен-тон тіктіріп,етін-азық қылған.Сол атып алынған жануарлардың кейбіреулері жойылып кетіп,кейбіреклері сирек кездесетін болған.Ал Қызыл кітап сол еліміздегі саны шектеулі,сирек кездесетін жануарларды қорғау үшін ойлап табылған.Еер,қазір кімде-кім қызыл кітаптағы жануар н/е балықтарды атып алатын болса,мемілекеттік жауапкершілікке тартылады.Ал,Бауыржан атамыз сөзінде осыны дәлелдемек болған.Қызыл кітап-жануарларға брілген сый секілді.Сондықатн жануарлар алаңсыз тіршілік етуде.