3-тоқсан Бөлім:Балалар мен үлкендер 1. Оқылатын шығарма
тақырыбы М.Жұмабаев «Батыр Баян»

7.2.3.1 Шығармадағы көркемдегіш құралдардың (символ, синекдоха, қайталау түрлері: эпифора, анафора, аллитерация, ассонанс, риторикалық сұрақ) қолданысын талдау

Білім алушы
• Шығармадағы көркемдегіш құралдарды анықтайды
• Көркемдегіш құралдардың қолданылу ерекшелігін талдайды

Жоғары деңгей дағдылары

1-тапсырма:
Көркемдегіш құралдарды сәйкестендіріңіз.
Осылай іштен күйген батыр Баян,
Баянның батырлығы алашқа аян.
Баянның інісі бар он бес жаста –
Бөрінің бөлтірігі – бала Ноян. Эпифора
Балқаш қой, бұл айдыны, сылдыр қаққан, Балқаштың бетін мәңгі меруерт жапқан. Ассонанс
Адасқан аққу құстай мен бір пақыр.
Арқаның аруы боп жүрсем-дағы,
Алыста туған, өскен жерім жатыр. Анафора
Жас Ноян қызды көріп от боп кетті,
Көздері қызыл жалын шоқ боп кетті... Риторикалық сұрау
Жорыққа қу қалмаққа жүрдім неге?
Тобына көк бөрідей кірдім неге? Синекдоха
Қалың қол ортасында Батыр Баян
Баянның батырлығы алашқа аян.
Екі көз екі қызыл шоқ боп кеткен
Аузынан көбік болып бұрқырап қан. Эпитет

Торғын ет, шапақтай бет, тісі меруерт,
Сұм сұлу анадайдан «ағатайлап». Аллитерация

Дескриптор Білім алушы
- көркемдегіш құралдарды ажыратады;
- ұяшықтарды дұрыс сәйкестендіреді.

2. Оқылатын шығарма
тақырыбы М.Әуезов «Көксерек»

Оқу мақсаты 7.2.1.1 Шығармадағы эпизодтар мен бейнелерді салғастыру

Бағалау критерийі

Ойлау дағдыларының
деңгейі Білім алушы
• Шығарма эпизодтарын талдайды
• Кейіпкерлер бейнесін салыстырады

Қолдану

2-тапсырма:
Шығарма эпизодтары мен Көксерек бейнесін салыстырып, талдаңыз.

Көксерек бастаған қасқырлардың ат-шаналы жалғыз жолаушыны қамаған сәті Түйелі адаммен қақтығыста жараланған Көксеректің әрекеті мен бейнесі

Эпизодтарды қолданып, нағыз көкжалға айналған Көксерек бейнесін талдаңыз.

Дескриптор
Білім алушы
- эпизодтарды салыстырады;
- шығарма эпизодтарын қолдана отырып талдайды;
- берілген эпизодтардағы Көксеректің әрекетін таниды;
- сипаттаулардағы бейнені салыстырады.

Бағалау критерийі Тапсырма Дескриптор
Білім алушы
• Шығармадағы көркемдегіш құралдарды анықтайды
1-тапсырма - көркемдегіш құралдарды ажыратады;
- ұяшықтарды дұрыс сәйкестендіреді.
3

3
- эпизодтарды салыстырады;
- шығарма эпизодтарын қолдана отырып талдайды;
- берілген эпизодтардағы Көксеректің әрекетін таниды;
- сипаттаулардағы бейнені салыстырады. 1

1

1

1
Барлығы: 10​

Жиырма бірінші ғасыр -дамыған қазіргі заман, білім мен озық ойдың ұштасып жатқан уақыты.Адамның біліміне байланысты техника да күрделене түспек.Түрлі роботтар мен машиналар адамның ой жемісі.Бәрі де қол жетімді, егер ақшаң жетсе.Дегенмен әр нәрсенің оң мен солы болады емеспе. Текникада тура сол сияқты, пайдасы мен зияны да бар.Пайдасын айтар болсақ, бір жерге асығып тұрсаң-көлігің астыңда , қыздырасың да тарта бересің, қыр асып,шөл басып.Біреуге қоңырау шалғың келсе, смартфоның қолында.Тіпт әлемнің түкпір-түкпірімен сөйлесуге болады.Өткен ғасырдағыдай, бір үйге бір телефон ,(мүмкін бір ауылға шығар) барлық адам кезектеспейді.Техниканың жетілгені соншалық,адамның орнын робот басты.Ғарышқа зымыран ұшырып,дүкенді бір көзді "камерамен" басқарып,телефон арқылы жұмыс істеп,жақыныңмен бейнехабарлама(видеозванок)арқылы сөйлесе аласың. , Міне техниканың көмегі.Ал зияны қаншама.Бастарын көтермей телефонға телміргендер,жанындағы жайсаңдарды ұмытып кетіп жатады.Енді бірі- телефонға та шұқшыйғаннан көзсіз қалып жатқандар да бар.Көптеген көліктердің кесірінен ауа ластанып, ғаламшарымыз құрдымға кетуде.Сондықтан,техниканың пайдасы мен зиянын саралап біліп жүргеніміз жөн.

Роботы в нашей жизни.

Чтобы создать робот нужны знания в математике, физике, программировании, электронике. Лично я думаю , что слово «робот» близко к слову «работать» т.е. совершать действия. Роботов моделируют по образу и подобию живых организмов: птиц, медуз, скатов, рыб, насекомых, рыб.

Очень интересны домашние роботы Мы привыкли к ним и почти их не замечаем. Их действия опираются на определённые программы, например, микроволновая печь, кухонный комбайн, посудомоечная машина, стиральная машина, телевизор, пылесос. Возможность нажать кнопку, задать набор действий делает эти машины актуальными на каждый день.

Что интересного в роботах? Очень важно, что они могут работать в экстремальных условиях. Например, под водой, исследуют планеты Солнечной системы в космосе, на производстве делают сложные сборки различных деталей, собирают электронные микро схемы. В науке множество роботов исследователей. Интересны роботы луноход, марсоход, телескоп Хаббл, ИСЗ, космические станции. Эти устройства - роботы используют пультовое управление и радиосигналы. После взрыва на Фукусиме очистку ядерного мусора выполнял специальный робот. Можно сделать вывод, что главное назначение роботов – это замена тяжелого ручного труда. Но самое замечательное то, что человек придумал все эти механизмы.

С древних времён были учёные- физики, инженеры, конструкторы- механики, такие как, Архимед, Леонардо да Винчи , Жаке - Дро, Филон Византийский, Герон Александрийский и благодаря им созданы современные механизмы.

Сложный дорогостоящий робот может сломаться, а механизмы замечательны. Только нужно понять их красоту и логику действий, например, рычаги, наклонная плоскость, с которых были построены знаменитые египетские пирамиды. Есть механизмы в доме: ножницы, весы, детские качели, задвижки, открывашки и закрывашки, все они вышли из древнего мировоззрения, когда человек научился применять палку - копалку. Пружинки, валики, оси, блоки обеспечивают движение сложных механизмов. Заслуживает уважение краноподобное орудие Архимеда. Этот механизм- робот поднимал и опрокидывал вражеские корабли из воды.

Очень увлекательны роботы в детских игрушках. Сами дети с желанием играют с такими игрушками. Есть роботы - динозавры, машинки с дистанционным управлением, птицы и животные, человечки- трансформеры. Они могут двигаться, как настоящие издают звуки. Конструкторы Лего учат детей сборке моделей, развивают творчество и воображение. Дети учатся понимать, что сложное состоит из что есть алгоритмичность в создании и управлении роботов.

Можно сделать вывод, что роботы выполняют много функций в различных сферах деятельности людей. На современный момент многие интересуются робототехникой. Изучают, создают, применяют их в своей деятельности. Конечно же, эти машины активны, многофункциональны. Такое введение даст новые специальности, новые профессии, новый толчок в развитии НТР.