Мен туратын көше өте əдемі. Жол жиектеріне ағаштар мен турлі өсімдіктер отырғызылған. Жол тегіс асфальтпен тоселген. Аулада балаларға арналған ойын аланы бар. Көшенін бойымен тік журе келе сол жаққа бурылғанда Зоопарк орналасқан. Біздін көшеде куні-туні көліктердін шулы дыбыстары естіледі. Көше улкен болғандықтан, көліктер көп журеді жəне жол кептелісі жиі орын алады. Ал менін қулағым бул шуға əбден уйренісіп кеткен. Себебі мен бул көшеде турғаныма бірталай жыл болды жəне бул көше менін ен суйікті көшем.
1. Негізгі және туынды түбір үстеулер көбінесе айтылуынша жазылады. Мысалы: ертең, кешке, бұрын, кейін, сонда, әрі, бері, төмен, бірге, әрең, талай т. б.
2. Сөздердің бірігуінен жасалған күрделі үстеулердің көпшілігі айтылуынша яғни сыңарларының дыбысталуынша өзгеріске түскен күйінде жазылады. Мысалы: бүгін, биыл, қыстыгүні, жаздыгүні, ендігәрі, анағұрлым т. б. сөздер осылай айтылуынша жазылады. Бұлар: бұл + күн, бұл + йыл, қыстың + куні, жаздың + куні, ендігіден + әрі, ана + құрылым деген сөздерден біріккен.
Ал таңертең (тәңертең емес), бірқыдыру (бірғыдыру емес), әлдекімше (әлдегімше емес) сияқты күрделі үстеулердің сынарлары түбір тұлғасын сақтап жазылады.
106
3. Сөздердің қайталануынан я қосарлануынан жасалған күрделі үстеулер дефис (-) арқылы жазылады. Мысалы: тез-тез (киді), бірте-бірте (жүріп кетті), жол-жөнекей (соқты), қолма-қол (берді), емін-еркін (отырды), күні-туні (істеді) т. б.
4. Сөздердің тіркесуінен құралған күрделі үстеулердің әрбір сынары бөлек жазылады. Мысалы: таң сәріде (тұрды), күні бойы (дайындалды), қаннен қаперсіз (отыр), ала жаздай (ән салып) т. б
Үстеудің емлесі
1. Негізгі және туынды түбір үстеулер көбінесе айтылуынша жазылады. Мысалы: ертең, кешке, бұрын, кейін, сонда, әрі, бері, төмен, бірге, әрең, талай т. б.
2. Сөздердің бірігуінен жасалған күрделі үстеулердің көпшілігі айтылуынша яғни сыңарларының дыбысталуынша өзгеріске түскен күйінде жазылады. Мысалы: бүгін, биыл, қыстыгүні, жаздыгүні, ендігәрі, анағұрлым т. б. сөздер осылай айтылуынша жазылады. Бұлар: бұл + күн, бұл + йыл, қыстың + куні, жаздың + куні, ендігіден + әрі, ана + құрылым деген сөздерден біріккен.
Ал таңертең (тәңертең емес), бірқыдыру (бірғыдыру емес), әлдекімше (әлдегімше емес) сияқты күрделі үстеулердің сынарлары түбір тұлғасын сақтап жазылады.
106
3. Сөздердің қайталануынан я қосарлануынан жасалған күрделі үстеулер дефис (-) арқылы жазылады. Мысалы: тез-тез (киді), бірте-бірте (жүріп кетті), жол-жөнекей (соқты), қолма-қол (берді), емін-еркін (отырды), күні-туні (істеді) т. б.
4. Сөздердің тіркесуінен құралған күрделі үстеулердің әрбір сынары бөлек жазылады. Мысалы: таң сәріде (тұрды), күні бойы (дайындалды), қаннен қаперсіз (отыр), ала жаздай (ән салып) т. б