№4.4-тоқсан.5-сынып. 1-тапсырма.Мәтін үзінділерін түсініп окыныз.Мәтіннен негізгі және қосымша
акпараттарды аныктаныз(1,2 мәтiн берiлген) 1.Жердiн тартылыс күші адамнын омырткасын басып, сығып тұрады, сондықтан ғарышка
ұшкан ғарышкердiн бойы шамамен 5,08 см-ге ұзарады. Жер орбитасында ғарыш саласынын дамуына байланысты түрлi калдык темірлер ұшып жүрген көрінеді. Мамандардын есептеуінше, салмағы бірнеше граммнан 15 тоннаға дейінгі 370 000-нан астам заттар сағатына 9,8 мың шақырым жылдамдыкпен Жерді айналып ушуда. Сонымен бірге, олар кейде бір-бірімен соқтығысып, кішкене бөлшектерге шашырап кетіп жатыр. 2. Шолпан-Күнді сағат жүрiсiне қарама-қарсы бағытта айналатын жалғыз ғаламшар Буган бiрнеше жорамал бар. Соның бірі. Ғалымдардың пікірінше, бұрын Шолпанның бетiне iрi астероидтар соқтығысып, оны кейiн карай айналдырып жіберген.
Осы мәтіннің қосымша ақпаратын айтып жіберіңіздерші
Қасқыр-жыртқыш аң.Жыртқыш жануарлар ауыл малына соқтықпай тұра алмайды.Қасқырлар қойға шапқанда апақ-сапақта яғни кешкі қарбалыста не алакеуімде яғни таң алдында шабатын көрінеді.Олар адамнан сезімтал,ұрымтал тұсты дәл сезетін көрінеді.Адамдардың оған көнбеске шарасы жоқ.Қасқырларды өлтіргенмен мәселе шешілмейді.Сондықтан не істеу керек?Кейде бөлтіріктейтін ұрғашы қасқыр ауыл маңынан,қой бағатын ауыл мен өзені бар маңға інін қазатын көрінеді.Қашан бөлтіріктері жетілгенше ауыл малына басқа қасқырларды тиістірмейтін көрінеді.Ауыл адамдарыда бөлтіріктерге тимей,бейбітшілік сақтаған.Бұндай жағдай әрине үнемі орын ала бермейді.Қасқырлар қазірде азайып барады.Оның қызыл қасқыр деген түрі қызыл кітапқа енген.1995жылы 14 қасқырды Иеллоустон ұлттық қорығына жіберіп бақылаған.Бұл қорықта бұғылар көп болған.Қасқырлар мекендеген жерге бұғылар жоламаған яғни ол жерлерде бұғылар жеп құртқан ағаштар көктеп қалың нуға айналған.Қорықта қасқырлар өсімдік әлемінің жоғалуына жол бермеген.Сондықтанда табиғатта қасқырдың пайдасы бар көрінеді.Қасқырларды қорықта өсірген дұрыс болар деп ойлаймын.Ежелден қазақтар өздерін: Көкбөрінің ұрпағымыз,- деп келген.Қасқыр қайсар,қайтпайтын,аңдардың ішіндегі бір-біріне ең адал аң.
Қоғамдық қатынастар - белгілі қоғам немесе қоғам қалыптасу қатынастарының барлық түрлерінін жиынтығы. Қоғамдық қатынастар саяси, экономикалық қатынастармен бірреттік болмай, олармен тек пен түр ретінде қатынасады. Осындай қатынастардың жалпы жүйесінде өзіне белгіленген ролін ойнайды. Қатынастар жүйесінде қоғамдық экономикалық қатынастар, басқа қоғамдық қатынастардың сипаты мен мазмұнына қарай басым роль атқарады. Экономикалық қатынастармен қатар әлеуметтік, идеологиялық, саяси қатынастар да бар.
Объяснение:
Көмектестім деген ойдамын