4. Құрылымды қолдан. «Қыс ғажайыбы» деген мәтін жаз.
Қоршаудағы сөздерді қолдан.

Таза ауа–денсаулық кепілі. Әр адам тәулігіне бірнеше мың литр ауа жұтады.Ауа мөлдір түссіз.Ауаның пішіні жоқ. Ең алдымен ауадағы оттегі өкпеге барады, ол бүкіл ағзаға тарайды. Зиянды заттармен тыныс алған адам тез шаршайды.  Ол әр түрлі ауруларға шалдығуы мүмкін. Адам жақсы демалуы үшін оған таза ауа қажет. Теңіз жағалауында, орман ішінде таза ауа болады. Ауаға зиян келтіретін экологиялық жағдайлар болады.

Ал жер бетіндегі ауа құрамында денсаулыққа зиянды қоспалар араласып жүреді. Әсіресе  өндірістік қалаларда ауа көп ластанады. Ауаның тазалығын сақтауы үшін ірі кәсіп орындар фабрика, зауыттар, жылу орталықтарының моржаларына қондырғылар орнатылады.Бензинмен жүретін көліктер көп мөлшерде ұлы заттарды бөліп шығарады. Айналадағы ауаның тазалығын сақтауда көгалдандыруды маңызы зор.

Өсімдік ауа құрамындағы көмірқышқыл газын, зиянды заттарды, шаңды жұтып оның орнына оттегі бөліп шығарады. Әр адам жасыл өсімдіктерді отырғызуға атсалысуы керек.

Қарақат Әбілдина 1978 жылы алыстағы Жаңаарқа ауданы Байгүл қазақ ауылында дүниеге келген. Оның әкесі Түлкібай совхоз бастығы болып жұмы істеген, ал анаы Қаламқас үй жұмыындағы әйел болған. Олардың жеті баласы болған, Қарақат сегізіншісі. Қарақаттың бала кезінен музыкалық және вокалдық қабілеті болғандықтан, Күләш Байейтова атындағы дарынды балаларға арналған мектепке шақырту алған. Қарақат "Аяулым" атты алғашқы әнін өзінің жары Қыдырәлімен бірге орындады, бұл ән оларды атақты етті. Олардың төрт ұлы бар. Ең танымал әндері: Армандаған, Барым сен, Аяулым.