4. Сөйлемдерге шылаулардың тиістісін қосып, байланыстырып жазыңдар. Шылаулар
қатысқан (сондықтан, сол себепті) 2-3 сөйлеммен қорытындылаңдар.
Erep
Күн көзін бұлт шалса, қыс қарлы, жаз жаңбырлы болады. Күн батарда көк-
жиек қызыл шапақ шашса, ауа райы жылынады. Ай шалқалап туса, ауа райы
жайсыз болады. Күн көзі мұнартып шықса, ыстық көтеріледі. Жаз найзағайлы
болса, қыс жұмсақ өтеді. Қазан айында күн күркіресе, қыс қысқа болады.
-Өтінемін маған су берші
-Күте тұрыңыз,әжетай,қазір суды алғаннан кейін сізге беремін
Ол оған су берді.Бұл әйел оған сыйлық берді де, былай айтты
Сен басқалар сияқты емессің,өте мейірімді екенсің сол үшін саған сыйлық беремін.Бұдан былай сен сөйлеген кезде ауызыңнан маржан тастар шығатын болады. Кейін ол сөйлеген кезде ауызынан әрқашан маржан тастар шықатын болды. Ал үлкен әпкесі құдықтан су алуға барған кезде,алдынан осы әйел шығады.Әйел одан су сұрайды:
Үлкен қыз оған былай жауап береді
Одан да сіз маған жақындамағыз, мен сізге ешқандай су бермеймін дейді
Сен өзіңнің кіші сіңіліңді жақсы көрген емессің.Ендігәрі сен сөйлеген кезде аузыңнан бақалар шығатын болады дейді әйел
Ол оны қарғайды. Бұдан кейін оны барлығы бақа деп атап кеткен.
Денсаулық – адам өміріндегі баға жетпейтін ең бағалы дүние. Адамның денсаулығы – қоғам байлығы. Әрбір адам өз денсаулығының мықты болу жолдарын қарастыру керек. Дені сау адамның көңіл-күйі көтеріңкі болып, еңбекке әрқашан құлшына кіріседі. Халқымыз «Дені саудың – жаны сау» деп орынды айтқан.
Денсаулық – зор байлық!Денсаулық табиғаттың ең қымбат сыйы.Денсаулықтың мықты болуы адамның өзіне байланысты. Дегенмен оған қоршаған ортаның, жұтқан ауаның, ішкен-жеген тамақтың, судың құрамының лас болуы да айтарлықтай ықпал етеді. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының мәліметіне жүгінетін болсақ, адам денсаулығының 40% экологияға, 40% өзінің өмір сүру дағдысына байланысты болса, 18-20% ғана дәрігерлік-медициналық көмекке тәуелді екен. Денсаулық сақтаудың алдыналуға болады. Ол үшін дұрыс тамақтануға, уақытында демалуға, дене қимылымен айналысуға көп көңіл бөлу қажет. Әсіресе жасы ұлғайған адамдарға майлы тамақтарды көп жеуге болмайды. Оның орнына сүт, көкөніс тамақтарын пайдаланған дұрыс. Денсаулық сақтауда дұрыс тамақтанудың маңызы зор. Ет, балық, ұн, сүт тағамдарының әрқайсысының орны бөлек. Сонымен қатар жеміс-жидектерді көбірек жеген жөн. Олардың құрамында адам денсаулығына қажетті дәрумендер өте көп. Шамадан тыс көп тамақтану да ағзамызға зиян. Ал, спортпен айналысу — денсаулықты жақсартады. Спорттың ең қарапайым түрі — жүгіру. Күн сайын таңертең үйдің маңайында, саябақта жарты сағатгай жүгіруе болады. Егер жүгіруге дәрігер рұқсат етпесе, таңғы таза ауада серуендеуге болады. Әр түрлі жаттығулар жасауға болады.