4-сыныптар 3-токəдебБЖБ.doc АНЯ
20 минут назад
ceyi eperecti.
Аяқталмаған ойын
Ауылдың шеті. Қарлы төбешікке су құйылып, сыр,
касалған. Бірнеше бала сырғанақ теуіп жүр. Олардың ішінде
ағалы-інілі Ақан мен Асан да бар. Беттері қызара бертіп,
сырғанақ ойынынан жалығар емес.
Ақан мен Асан
тау басына шықты. Шананың алдына
Асан отыратын. Ол абайсызда шанадан айырылып қалды. Бос
шана төмен қарай сырғанай жөнелді. Балалар шананы
кайта әкелу
үшін
екеуі
Сөзі өтпеген Асан ашул
ашуланып, төмен түсті. Шананы
кетектеген бойы тауға емес, үйіне қарай бет алды. Ақан енді
не істерін, кіммен ойнарын білмей, тау басында қаққан
қазыктай кақшиып тұрып қалды.
Бір-бірінің тілін алғысы келмеген ағалы - інілі Асан мен
Ақанның ойыны осылай аяқталмай қалды.
М. Төрежанов
Сурактарға жауап бер:
Бүлдірген өсіп приан жердің табиғаты кандай?
2)Анкнып - сөзінің магнасын қалай түсінесің
3) Мәтін бойынша «иә» немесе «жоқ» деп жауап беретіндей бір сурак курастырып жаз.
2-тапсырма
Досы мен Рактайдың кайда барганын, ол жерде не коргенін есіне түсір діні балалардың орнын
кор. Сал сәтте сен не істер едің? Досы Рактанга карап, нені бі? Мәтінді жаластырып, мәтін
ойлармен окигалармен толықтырып айт.
1

1)Дулат Бабатайұлы (1802, Шығыс Қазақстан облысы,Аягөз ауданы Сандықтас қонысы — 1874, сонда) — көрнекті ақын. Өлеңдері ел ішінде көп тараған. Дулат шығармалары негізінен дидактикалық негізде жазылған. 1880 жылы Қазанда жарық керген «Өсиетнама» деген жинағына ақынның заманы туралы толғаулары енген.

2)Дулаттың арнау өлеңдері ішінде «Ақтанға» деген өлеңінің сипаты өзгешелеу. Жетім бала Ақтанның өмірі ақынның аяушылық сезімін қозғап, жүрегін тебірентеді. Ал Дулатты баланың болашағы көбірек толғандырады. Ол осы Ақтан баланың бойынан ел тілегін арқалап, халық басына өз еркі өзіндегі өткен дәуренін қайта оралтар ерді, батырды көргісі келеді.

3)

Құрбақа (лат. Bufonidae) – құйрықсыз қосмекенділер отрядының бір тұқымдасы. Жер шарында кең тараған (тек Антарктидада кездеспейді). 21 туысы, 300-дей түрі белгілі. Бұлардың көзінің арт жағында құлақ маңы безі жақсы дамыған, үстіңгі жақ сүйегінде тіс болмайды. Артқы аяғындағы саусақтарының ұшы жартылай жарғақпен байланысқан.

Кәдімгі құрбақаның терісі бұдырлы, мүйізді болатындықтан құрлықта тіршілік етуге бейімделген. Кәдімгі Қүрбақаның денесінің ұзындығы 20 см, орманды-далалы аймақтарды мекендейді. Жасыл құрбақаның денесінің ұзындығы 14 см-дей, орманды-далалы алқаптарда, биік тауларда да (4500 м-ге дейін) және шөлді жерлерде тіршілік етеді.