4-тапсырма. Мәтінді кезектесіп оқыңдар. Қай мәтіннің жалғасы екенін анықтаңдар.
Түсіндірме сөздік
G G
Мая - үйілген
LON.
Келі - дәнді да-
қылдарды ұнтақ-
тауға арналған
ағаш құрал.
Астау - ағаштан
жасалған ыдыс.
Жаз шыға, бәріміз (әпкелерімді айтамын)
Апам есіп берген жіпті алып, тоғайға отынға
аттанатынбыз. Бір-бір арқа отын көтеріп, ең алда
Апам, содан кейін құндыздай шулаған біздер
күліп-ойнап келе жатар едік. Ол шақта қыстық
шөпті де ала жаздай арқалап тасып, қораны маяға
толтырып қоятынбыз. Қысқы соғым мен ұн ғана
әке-шешеміздің мойнында... Шынымды айтсам,
бізді, тіпті бізді ғана емес, ертеректе әкемізді,
оның іні-қарындастарын асыраған Апамның теректен ойып жасаған
келісі мен ескі астауы еді... Осы келі мен астау тіпті өкемнен де
үлкен...
Қазір Апам жоқ! Қара жер қойнына алған. Былтыр мен кигізген
атлас көйлекті ала кеткен жоқ, арулаған адамдар киіп жүр. Сексен
жыл жолдас болған жыртық астау да қаңсып қалды, өне... Апам
ала кеткен жоқ. Апам менің...
Апам менің... Сенен не қалды? Жарық астау ма? Иә, адам өмірі
це сол жарық астау секілді қаңсып қалады екен-ау...
О. Бөкей. «Апамның астауы»
Мәселе негізінен лингвистикалық. Қандай да бір сыртқы себептер бойынша талдау тілі синтетикалық тілге айналуға мәжбүр болған кезде. Яғни, егер тілдің бірінші түрі үшін бір жыл ішінде ондаған жаңа сөз болса - бұл жеткілікті, ал екіншісі үшін - ол бір ай ішінде жүздеген, ал одан да жылдам толтырылуы мүмкін. Сонымен қатар, орыс тілінде - мұндай проблемалар жоқ, өйткені орыс тілі ұзақ ғасырлар бойы жоғары жылдамдықты қарқынмен толықтырылып келеді және бәрі бұған үйренген. Мысалы, бізге сынық (немесе ұшатын тәрелке немесе ұшатын крокодил) - сұрақ емес. Атау берілді тез енеді дағдыға айналған. Еске алайық тарих про жеңіл алғандығы чупакабру. Бұл орыс сөзі. Ал канадалықтар-қиын, себебі олардың тілі - аналитикалық, қалыптасқан және сол жерде ешкім ұлды күтіп отырған жоқ.
Объяснение:
Объяснение:
Талап Сұлтанбеков — 1930 жылы Алматы облысының Ақсу ауданында мұғалімдер отбасында дүниеге келген қазақтың жазушысы. Алғашқы шығармаларын спорт тақырыбына арнаған. Талап Сұлтанбеков - тұңғыш рет қазақ тілінде "Дойбы деген не?", "Дойбы, шахмат, тоғызқұмалақ" атты көмекші кітап жазған спортшы, қазақ әдебиетінің тарихында ғылыми фантастика жанрына тұңғыш қалам тартқан жазушы. Ғылыми қиял (фантастика) жанрына қалам тартып жүрген жазушы шығармаларының тақырыбы сан алуан. Жасөспірімдерге арналған "Көшпелі алтын", "Жүрек тулайды", "Жұлдыз ат", Лұқпан Хакім", "Тізгін", "Темір еліне саяхат" әңгімелері оқушыны қиялға, арманға жетелейді. Ол өз оқырманын ғылымның табиғи сырына үңілуге, адам миы арқылы оның құдірет күшін танып білуге, тіпті оны тізгіндеп бағындыруға да болатынын айғақтайды.