10MisisVika10

11.12.2020 15:21 •  Қазақ тiлi

4-тапсырма. Мәтінді оқып, тірек сөздерді анықтаңдар. Не туралы айтылған? Ертедегі түркілер VI гасырда өзіндік
жазу емлесі бар руна казуын дүниего алы
келді. Көне түркі жазуымен жазылған
ескерткіштің бірі – Күлтегін жазба ескорт
кіші. Ескерткіштің биіктігі - 3,5 метр,
ені - 1,4 метр, қалыңдыгы - 0,41 метр.
Тас багана бес бұрышты қалқан төрізді,
қырларында айдаһардың суреті мен қаған
бейнеленген. Ескі құлпытастағы қүпия
жазуларды түркітанушылар көпке дейін
оқи алмай келді. 1893 жылы 25 қарашада
Дания ғалымы В.Томсен Орхон жазуын
оқудың кілтін тапты. Ол жазудың көне
түркі тілінде жазылғандығын жариялады.
Күлтегін жазба ескерткіші
Ғалымның алдымен оқыған сөздері
«Төңірі» және «түрік» сөздері болды. Ке-
йін, академик В.Радлов мәтінді аударды. Осы зерттеулерден кейін
құлпытастарға қашалып жазылған жазулар Күлтегін батырдың ерлік
істері жайлы қаһармандық дастан екені белгілі болды.
«Менің Отаным Тәуелсіз Қазақстан» энциклопедиясынан
2 составьте короткий расказ из текста