4-тапсырма Мәтінді тыңда. Түсініп оқы. Жоспар құр/составь план по тексту Су - қалыпты жағдайларда сутегі мен тұрақтылығын сақтайтын қарапайым
химиялық қосылыс Ол қатты, сұйық және газ сияқты күйде болатын бірден бір минерал, Су түссіз, иісоз, дәмсіз сұйықтық, Су - қабаты 5 метрден асқанда көгілдір түсті болып
Жер 77,5% ын суалып жатыр. Суҳорына муситеніз, кол, жерасты сулары жатады. Суатмосферада бұлт, тұман, бу, жаңбыр түрінде болады. Субуға айналады. Будан булт пайда болады, Ол жаңбыр, қар, бұршақ болып жерге жауады.
Мұздықтар мен айсбергтер де суболып есептеледі. Адам, осімдік пен жануарлар денесінің
бір судан тұрады, Сусыз тіршілік жоң, Бүкіл жан иесі сусыз өмір сүре алмайды. Жер бетіндегі биологиялық 43% ың оттегінің 50%-ын пен теңіздер береді.
Жер бетінде ішетін суаз, Ол күн сайын азайып барады. Сондықтан суға қамқорлыңлен қарау
керек Ол ом рімізде маңызды рөл атқарады.
• Мәтіннен сан есімдерді тауып, сан есімнің қай түрі екенін айт.

Сәлем досым!!

Алыстағы досыңа ат берсең де жарасар- үиіне минип барасың деп,

Жақындағы досыңа хат берсең де жарасар- ұмытса есине алсын деп дегендей саған хат жазуының себебі осында жатыр. Достық адамға бұрынғыдан бетер қажет. Себебі, Достық бұл ешнәрсемен бағаланбайтың құндылық. Сенім адалдық пен жарқын көңіл достықты берик ететін үзілмейтин сым тәрізді. Дос болмас сыртта жүріп мақтамаса , бірйн бірі жамандықтан сақтамаса. Нағыз достық өзінді шабыттандырады, өмірде кездесетін түрли сәтсіздіктерге мойымауға , басына түскен қиыншылықты бирге көтеруге жәрдемдеседі. Осы сияқты Сенин де бойынан биршама нағыз досқа тән қасиеттерді аңғардым. Сен өте ақылды, ақпейіл әрі көркем мінезді жансың. Сендей дос барына көңілім риза.

Баяғы бір заманда бай мен кедей көрші өмір сүріпті. Олардың араздығы сондай, бірін-бірі көргісі келмейді екен. Байдың үйі кең, әдемі болыпты. Іші толған – алтын мен күміс. Ал кедейдің үйі ағаштан жасалған, төбесін бұтамен жапқан қора екен. Алтын мен күміс түгілі, нанын әзер тауып жепті. Егін егіп, оны суарып, күтіп, орып, өз күнін өзі көріпті. Бір жылы көктемде алапат, су тасқыны болады. Бай алтынын көтеріп ағаштың ағаштың басына шығып кетеді. Ал кедей болса, бір көмеш нанын қойнына салып, ол да ағаштың басына көтеріледі. Су тасқыны он бес күнге созылады. Бір күні қарны ашқан бай кедейге: - Әй, кедей, сен мына бір кесек алтынды ал да, маған бір үзім нан бер, - дейді. - Жоқ, алтының өзіңе, нан бере алмаймын, - деп жауап береді кедей. Екінші күні бай кедейден тағы тағы да нан сұрайды. - Алтынымның жартысын берейін, - дейді ол бұл жолы. - Жоқ, бере алмаймын, - деп бұл жолы да кедей келіспейді. Ақыры, аштан өліп бара жатқан соң шыдамай, бай бір үзім нанға барлық алтынын айырбастайтынын айтады. Кедей бәрібір көнбейді. Бойынан күші кеткен бай басы айналып, суға құлап кетеді. Ал, келесі күні су тоқтап, кедей ағаштың басынан түседі. Халықтың: «Алтын, күміс - тас екен, арпа, бидай – ас екен» дейтіні осыған орай айтылған екен.