самая29

03.05.2021 16:42 •  Қазақ тiлi

4-тапсырма. Мәтінде берілген сандық мәліметтерді пайдалана отырып графиктік диаграмма сыз
Мектеп түлектеріне мамандық таңдауда бағыт-бағдар беретін нұсқаулық Қазақстанда
жоқ. Сол себептен жастар бүгінде қандай мамандықтың сұранысқа ие екенінен бейхабар.
Олар жыл сайын қай мамандықтың қажетсіз деп танылғанын, жойылып кеткенін,
заман талабына сай қандай жаңа мамандықтардың пайда болып жатқанын білмейді деуге
болады.
Енді бұл мәселе шешіледі. Алдағы бес жылда сұранысқа ие болатын жаңа 100
мамандық жайлы энциклопедия жарық көреді.
Салтанат бір жылдан бері мамандығы бойынша жұмыс таба алмай жүр. Ол жоғары оқу
орнын биология пәнінің мұғалімі мамандығы бойынша тәмамдаған.
- Өзім таңдадым. Мамандығымды жақсы көремін. Бірақ болашақта сұранысқа ие бола
ма, жоқ па, оны ойламаппын. Ауыл мектебін бітіргендіктен шығар, көп мамандық түрлері
барын білмеппін. Оқуды бітірген кезде мамандығыма сай тез жұмыс табамын деп
ойлағанмын. Бірақ, міне, бір жыл болды, әлі жұмыссызбын. Түйіндемемді аркалап канша
жерге бардым. Мектептерде бұл пән бойынша орын толык, сағат жок деп шығарып салады.
Енді басқа саладан жұмыс іздестіруді ойлап отырмын, – дейді Салтанат.
Қазақстанда жоғары оқу орындарында таңдау көп. Алайда жас түлектердің көпшілігі
тегін оқу деп жаны қалайтын мамандық бойынша оқуға түспейді. Қалаған мамандығын
меңгермеген соң, қолында дипломы болғанымен, жұмыс істеуге құлқы болмайды.
«Ұрпақ тағдыры
білім» қозғалысының жетекшісі Ерсайынның есебінше, мектеп
бітірушілердің 20-30 пайызы ғана мамандықты дұрыс таңдайды.
Тағы бір үлкен проблема: қолына диплом алғандардың 90 пайызы өз мамандығына сай
жұмыс таба алмайды.
Қазақстанда мамандықтарға талдау жасалмайды. Ал түлектер тек грантқа ие болуды
ойлайды. Ол мамандыққа сұраныс бар ма, бітірген соң жұмыс таба алады ма, оны
ойламайды. Мектептерде кәсіптік бағдар беру жағы карастырылмағандықтан,оқушылардың
колында мамандықтар туралы ақпарат жок, түк хабарсыз.
Арнайы зерттеу жүргізбедік, бірак жылда жоғары білім алған жастардың 10-20
пайызы гана өз мамандығымен жұмысқа тұратыны шындык. Калганы ақша табу үшін
курылыска, күзетке орналасады, - дейді Ерсайын