4-тапсырма. Мәтінмен танысып, мазмұнын айтыңдар, Қазіргі қазақ спортының дамуына «Көкпар», «Қыз қуу», «Белбеу
тартыс», «Арқан тартыс», «Күрес» сынды ұлттық ойындар ықпал
етті. Еліміздің көк байрағын желбіретіп, әнұранымызды өзге ұлт
өкілдеріне тындатқан спортшыларымыздың
есімдерін біліп, олардын
аттарын келер ұрпаққа жеткізу әр азаматтың борышы. Қандай
спорт түрі болмасын
халкымыз кайсарлығымен, жігерлілігімен
көзге түсіп, сан сайыс та жеңіс тұғырынан көрініп жүр.
6-тапсырма. Қосымша дереккөздерді пайдаланып, мәтінде берілген
қазақтың ұлттық ойындарының біріне анықтама жазыңдар ​

Таулар сыры.

"Талай да талай шыңды астым, 

Тастағы гүлмен мұңдастым. 

Қарағайлармен құрдаспын, 

Қайыңдармен сырласпын. 

Тайсалмай өзім тауда өстім, 

Таласар, қане, бар ма ешкім?!" деп ақиық ақын Мұқағали Мақатаев жырлағандай мен Қазығұрт тауының етегінде туып - өстім.

Таулардың, шынымен де, бір беймәлім сыры бар сияқты. Осынау асқар тау, тау басынан сылдырап аққан су, жайқала өскен жасыл желек, жарқыраған күн мен көк аспан - мұның бәрі туған жерімнің әсем табиғатының тек бір көрінісі ғана.

Тауда бір рет болған адам оны мәңгілік жүрегінде сақтап қалады. Таудан қуат алып, оның алыбы мен сұлулығына тәнті болары сөзсіз.

Тау етегінде орналасқан ауылымыздың табиғаты да ерекше. Жылдың қай мезгілі болмасын тауға шығып, шынығып, қуат алғанды ұнатамын. Таудан сылдырап аққан мұздай суды ішіп, шөлімді бір қандырамын.

Мен тұратын қала өте көркем табиғатпен қоршалған. Көптеген табиғи ескерткіштер мен қорықтар айналасында. Егер жаяу қол жетімсіз болса, онда оларға екі сағаттан артық емес. Егер менің қалада электричкаға отырып, 4 станцияны жүріп өтсеңіз, онда менің еліміздің ең үлкен тау биіктігіне әкелетін станцияға шығуға болады. Мен бірінші рет Говерланы көргенде, мен оның ұлы және монументалдылығынан үлкен әсерде болдым,оған қарап, өзінің тең еместігін сезінесің және қанша қысқа адам ғасырын түсінесің.Ал егер бұрын 2 станцияға шығсаңыз, жасыл тостаған және ілгіш жолдары бар тамаша жерге барасың. Олардың бір-екі километрден өткен соң, сіздің алдыңызда жылдам тау сарқырамасы ашылады, оның жанында кристалды таза су бар көптеген жер асты кілттері бар.Сондай-ақ, оның көк және ежелгі аңыздарымен танымал атақты көл жақын орналасқан.Бұл жерлерде жабайы жануарлар өмір сүреді және олардың көпшілігі зиянсыз емес. Жергілікті фаунаның қауіпсіз өкілдері-бұл еліктер, түрлі құстар мен ұсақ кеміргіштер. Ал жыртқыштардан түлкі, жабайы қабандар мен қасқырлар бар. Жыртқыштар мекендейтін жерлерге тек аңшыларға ғана және аңшылық маусымы басталғаннан кейін ғана жүруге рұқсат етіледі.Менің туған өлкемнің табиғаты өзінің алуан түрлілігімен және сұлулығымен таң қалдырады.