4-тапсырма. Түсіндірме сөздікті пайдаланып, берілген сөздерді топтастырыңдар. Патсайы, асадал, сауын айту, түмен, жебе, болыс, кежебе, қызыл әскер, сауыт, айбалта, ханзада, адырна, би, торсық, найза, дүрия, ұрын, бару, саптаяқ, жаушы, старшын, батырақ, қалқан, сүңгі, шәйі.

Менің түсінігімдегі ұстаз – рухы таза, ой-өрісі биік, ұлты мен Отанының болашағы үшін тер төгіп, шыдамдылық пен та­бандылықтың үлгісін көрсетуші, өз бойындағы асыл қасиеттері мен білімін болашақ ұрпақтың бақыты мен кәдесіне жаратып, қоғамды өрге өркендетуші, жа­ңа­шылдықтың бастаушысы, жү­ре­гі – жылы, көңілі – дарқан адам. Осыншама оқу жылымда қаншама ұстаздармен кездесіп, солардан білім алып, солардың қолында әлі күнге дейін оқып келемін. Әр оқушыға өз ұстазы артық. Әр оқушының өзінің көңіліне жақын тартатын өз ұстазы болады. Біз оқып жүрген ұстаздарды қарап отырсақ, әрқайсысының оқыту стратегиясы әр түрлі. Ұстаз білгенін үйрету ғана емес, сонымен қатар, тұла бойы тұнған өнеге, ақ тілеулі ана тәрізді барлық адам­ның бойынан жақсылық іздейтін ізгі ниет иесі. Шәкірті өзінен оз­ған ұстаз – еңбегі ақталған ұстаз. Өйткені, өмірдің заңы даму, ілгерілеу, озу. Өзінен озған шәкірт тәрбиелейтін шебер ұстаз үз­дік­сіз ізденісте болып, қоғам сұ­ра­нысына сай білімді, шығарма­шыл, өзін-өзі дамытып, жетілдіре алатын болуы қажет деп ой­лай­мын. Біздің дана қазақ халқымызда

«Ұстаздан шәкірт озар» деген сөз бар.

интернационалдануының ең жаңа сатысы. Әлемдік экономиканың жаһандануының жалпы жұрт қабылдаған анықтамасы жоқ. Қазіргі әлемдік экономика ұлттық экономикалардың барған сайын біте қайнасуымен сипатталады. 19 ғасырдың аяғында басталған интернационалдану жаңа сатыға аяқ басып, бірыңғай жаҺандық әлемдік шаруашылық қалыптасты. 1980 – 90 жылдары өндіріс аялары мен салалары бойынша дағдылы мамандануға ғана емес, сонымен қатар компоненттерді, тораптарды, бөлшектерді әлемдік нарыққа шығарып, жеткізуге де маманданған мүлде жаңа халықаралық еңбек бөлінісі қалыптасты. Шаруашылық жүргізуші субъектілер технологилық үдерістердің жекелеген салаларына мамандана бастады. Мұның өзі интернационалданудың одан әрі дамуына негіз болды. Осы жылдары байланыс құралдары мен ақпараттық желілер жетілдіріліп, солардың негізінде қаржы аясы Әлемдік экономиканың жаһандануының жаңа деңгейіне өтуіне мүмкіндік алды. Мұның өзі инвестициялау мен несиелендіру саласында жаңа мүмкіндіктер туғызды, сондай-ақ сауданың бұрын болып көрмеген деңгейде дамуына алып келді. Ұлттық шекаралардың мәні күрт төмендеді. Бұрын сыртқы факторлар деп есептелетін елдің экономикалық дамуы ұлтаралық бизнес үшін ғана емес, сонымен бірге ұлттық кәсіпкерлік үшін де бейне бір ішкі факторларға айналып қалды. Бұл құбылыс интернационалдану деп аталды. Әлемдік экономиканың жаһандануы елдерді өздерінің басқару атқарымдарының бір бөлігін халықаралық ұйымдарға, ең алдымен Дүниежүжілік сауда ұйымына беруге мәжбүрлеп отыр. Бұл ұйым өз қызметін айтарлықтай кеңейтіп, тауарлар мен көрсетілетін қызметтердің халықаралық саудасының нормалары мен ережелерін бұрын болып көрмеген дәрежеде сәйкестендіруге әрекет жасауда. Қазіргі уақытта ғалымдар осы үдерістің мәні мен нысандарын талдап, оның ауқымына, тереңдігі мен салдарларына түрліше баға беруде. Алайда жаҺандық экономиканың аса маңызды белгілері қазірдің өзінде