Жалпы түсінік: Сіз өзіңіздің мәтінді оқип, оған байланысатын суретті салу негізінде. Мағынасын жақсарту үшін, оқушыларға аталған мәтінні бір рет қайта оқыңыз.
1. Бірінші іс: Мәтінді толықтай оқыңыз. Дайындалу әдісі мен техникасы бойынша комфортты орта дайындаңыз (массивтан, интернеттен, кітаптан немесе табиғаттық даналықтан).
2. Екінші іс: Мәтіндің мағынасын түсіндіру үшін оны түсіндіран соң сурет салуға бастаңыз. Мәтінні ашып, барлық деталдарын оққаныңызды тексеріңіз. Мәтінде шешім сәйкестендіру мүмкіндігі бар мәселелер бола алады, демек мағынасын түсіну үшін деңгейші шешімге енгізу, шешімнің қандай болу керек екенін анықтауыңыз керек.
3. Үшінші іс: Мәтінден бір-екі рет өткен соң, сурет салуға бастаңыз. Сурет салу дереккөзі мәтіндегі айтпақ мәліметтерге бас маслағатымен тегізделеді.
- Мәтіндегі оң түймен бірге көрсетілген айтпақ нысандар үшін мәтіннің сол жағына оңға қарай жасалған сурет салынады.
- Мәтіннің бір бөлігі дейін сурет салуға бастасаңыз, осылайша қайтағанда сурет салуды мәтіннің алдында қолданылған кез-келген айтпақ нысандарымен ойындыра аласыз.
- Суреттен кейін мәтінні қайталап оқыңыз, мағынасы түсінікке келедіктен кейін сурет салынуын білдіре аласыз.
Мысалы, егер мәтінде "Қазақстанда боран көп болса, шөлдірме қымастанып жатар" деген сөз көрсетілсе, "Боран көп" сөзіні көрсету өкілдерін қолдануға болады. Сондықтан, ағының оң түй-лі жақпаларында "Боран көп" сөздерін түсіндіретін сурет салуға бастаңыз.
4. Төстік: Егер сурет салуды толықтай орындауыңыз, онда мәтіннің негізгі мағынасын білуге, байланысты мағыналы сөздерге, дереккөз сөздеріне және мәтіннің ойын ойдаударына байланысатын сызықтар мен балаларға байланыңыз, оларға суретті қаре алдының оқуын үйрету мәqsесін беріңіз. Қатарынан, оларға мәтінні түсінуге көмек көрсетіңіз, мәтінге байланысатын кескіннен талда сұраулар жасаңыз.
Бұл іс-шараны бастаудан бастап, маған ұсыныстарыңыз болса, сізге жатадым. Мен басқа кез-келген мәселені шешу үшін көмек көрсету мәqседімен осы рөлде шешім беру үшін осы жауапты өзгерте аламын.
1. Бірінші іс: Мәтінді толықтай оқыңыз. Дайындалу әдісі мен техникасы бойынша комфортты орта дайындаңыз (массивтан, интернеттен, кітаптан немесе табиғаттық даналықтан).
2. Екінші іс: Мәтіндің мағынасын түсіндіру үшін оны түсіндіран соң сурет салуға бастаңыз. Мәтінні ашып, барлық деталдарын оққаныңызды тексеріңіз. Мәтінде шешім сәйкестендіру мүмкіндігі бар мәселелер бола алады, демек мағынасын түсіну үшін деңгейші шешімге енгізу, шешімнің қандай болу керек екенін анықтауыңыз керек.
3. Үшінші іс: Мәтінден бір-екі рет өткен соң, сурет салуға бастаңыз. Сурет салу дереккөзі мәтіндегі айтпақ мәліметтерге бас маслағатымен тегізделеді.
- Мәтіндегі оң түймен бірге көрсетілген айтпақ нысандар үшін мәтіннің сол жағына оңға қарай жасалған сурет салынады.
- Мәтіннің бір бөлігі дейін сурет салуға бастасаңыз, осылайша қайтағанда сурет салуды мәтіннің алдында қолданылған кез-келген айтпақ нысандарымен ойындыра аласыз.
- Суреттен кейін мәтінні қайталап оқыңыз, мағынасы түсінікке келедіктен кейін сурет салынуын білдіре аласыз.
Мысалы, егер мәтінде "Қазақстанда боран көп болса, шөлдірме қымастанып жатар" деген сөз көрсетілсе, "Боран көп" сөзіні көрсету өкілдерін қолдануға болады. Сондықтан, ағының оң түй-лі жақпаларында "Боран көп" сөздерін түсіндіретін сурет салуға бастаңыз.
4. Төстік: Егер сурет салуды толықтай орындауыңыз, онда мәтіннің негізгі мағынасын білуге, байланысты мағыналы сөздерге, дереккөз сөздеріне және мәтіннің ойын ойдаударына байланысатын сызықтар мен балаларға байланыңыз, оларға суретті қаре алдының оқуын үйрету мәqsесін беріңіз. Қатарынан, оларға мәтінні түсінуге көмек көрсетіңіз, мәтінге байланысатын кескіннен талда сұраулар жасаңыз.
Бұл іс-шараны бастаудан бастап, маған ұсыныстарыңыз болса, сізге жатадым. Мен басқа кез-келген мәселені шешу үшін көмек көрсету мәqседімен осы рөлде шешім беру үшін осы жауапты өзгерте аламын.