5. Мәтінді оқып, негізгі ойды айт. Мәтіннің стіни се дәлелде. Түсіндірмелі салалас құрмалас сөйлемдер а.
Егемендік алған кезден бері казак елінде тура
мүлдем өзгеруде. Елдің эволюциялық дамуы біртіндеп араа
ықпал жағынан да бірінші орынға шығарды. Тәуела и
ұлтын сан жағынан да, сапа жағынан да, рухани ее со
болудың жемісі сол: қазақ ұлтының тарихи талаптар
этникалық мұраттары мен құндылықтарын шешу мені
бірінші кезекке шықты, себебі ел халқының басым көпшin-
қазақтар. Қазақстанда моноҰТТЫҚ этникалық құрамы
болашағы үшін күрескен ағартушы Ахмет Байтұрсынұлы.
ғасырдың басында ұлттың бостандығына
қалыптасуда.
Өткен
еткен екен. Тәуелсіз Қазақстанда елдегі қазақтардың а
«Алхамдулла, аз емеспіз, б миллион қазақпыз» деп шунда
салмағы 41 проценттен 65 процентке өсіп, яғни 24 процес
артқан. Саны 6,8 миллион адамнан 11 миллион дар
көтерілген. Қысқа ғана мерзімде қазақ ұлтының осын
өсімі оның тарихында болған емес. Халқымыздың деме
графиялық жаңғыруы
оған тәуелсіздік сыйлаған бак
Бұл өсімнің 824 мыңын оралман бауырлар құраса, қала
3 миллиондайы табиғи өсім. Алдағы 30-35 жылда да
демографиялық ахуал әлсірегенімен, негізінен сақта
деген болжам бар. Олай болса, 20 жылда елдегі
ұлтының үлес салмағының 65 проценттен 85 процентке
дейін артатындығы күдік тудырмайды. Алдағы уақытта
Қазақстанның этникалық бет-бейнесі түбегейлі өзгеріп, ол
моноұлттық сипат алатыны анық. Елбасы Н.Ә.Назарбаев осы
өзгерістерді есептей келе, Қазақстанды «Қазақ мемлекеті»
деп атауды ұсынды.
Халықтың табиғи, сандық өсімі ұлттық тілдің және тарихи
сананың жаңғыруымен қос-қабат жүріп отыруы керек. Саны
Өскен қазақ ұлтының өкілдері ана тілін сақтап, түгел дерлік
қазақ тілінде сөйлесе, Қазақстанның қазіргі ұлттық бейнесі
де жаңа сапалық деңгейге көтеріледі. Қазақ ұлтының бүгінгі
тарихи миссиясы – осы шараны іске асыру. Барлық қазақ ана
тілінде сөйлеп, мемлекеттік тілді қоғамдық қатынастардың
барлық саласында пайдалануға міндетті.
«Ана тілі ардың ісі». Данышпан Абайдың «Біріңді,
қазақ, бірің дос, көрмесең, істің бәрі бос» деген ұлағатын
темірқазық ретінде ұстанып, тәуелсіздік берген тарихи мүм-
кіндікті толықтай пайдалану – әр қазақ азаматының парызы.
Ал Ахмет Байтұрсынұлы «Халықтың түзелуінің үміті
жастарда» деген.
с. Борбасов
-
Шымбұлақ — Алматы маңындағы Іле Алатауы шатқалының 2510 метр биіктігінде орын тепкен тау-шаңғылық курорты. Талғар асуының бөктеріндегі бұл спорттық кешен 1954 жылдан бастап тау шаңғысы спортшыларының сүйікті орнына айналған. Алғашқыда бұл кешен кеңес тау шаңғышыларының олимпиадаға дайындық базасы ретінде құрылған. Жарыс жолының ені 25 метр, еңістігі 11-29 градустардың аралығында, сондықтан шаңғышылардың ең жақсы жылдамдық көрсетуіне қолайлы. Техникалық сипаттамасы жағынан Еуропаның ең жақсы жарыс жолдарынан кем емес, көп жағдайда (қарының сырғанақтық сапасы бойынша) олардан артық. Кешенді жаңа жөндеу бойынша жалпы ұзындығы 6 шақырымнан екі есеге ұзартылды. Ал ені ең негізгі бөліктерінде 10-20 есеге кеңейтілген. Тау шаңғы трассаларының бойына қар зеңбіректері орнатылған, аспалы жолдардың болат арқандары жаңартылған. Алдағы күндері шаңғы жолдарын Қарлытау мұздығына дейін ұзарту көзделген. Осы шаралар іске асқаннан кейін шаңғы трассасының ұзындығы бойынша Шымбұлақ әлемдік жетекші курорттарымен теңесетін болды.
Ерғабыл әкесі Сапабекті қатты күтеді. Тіпті олар үйге келген кезде Ерғабыл жаңа қаз тұрған балаша тәлтіректей жүгiредi. Ол баласын, немересі, келінін қатты сағынады. Бірақ барлығы ол ойлағандай болмайды. Келіні жеңдері ашық, шұбар көйлек киген, шашын қидырған топ-томпақ келіншек шығады. Ал немересі болса атасы мен әжесін мүлде танымайды да. Ерғабыл өз немересі ауылда өз қолына алып қалғысы келеді. Оған Сапабек оның орыс мектебінде оқитынын сылтауратып, баласын қалдырғаны келмейді. Келіні болса ол үйде бөтен адамдай жүреді. Ол өз баласына осы үшін қатты ренжиді. Тіпті көңілі қалды деседе болады.
Сол үшін айтқым келетіні әр бала өз ата-анасын қиын жағдайда немесе бөлек қалдырып кетуге болмайды.