5. Мәтінмен танысып, «Жазуды тек таңбалар жиынтығы деп тану па?» деген тақырыпта сұхбат жүргізіңдер. Түркі
туралы тұжырымдарыңды кластерге түсіріңдер.
Петроглифтер (лат. ner-
po - «тас» және грек,
глиф - «жазу») - тақтатастар-
га, жартастарға салынған су
дай сызбалар шығыста Сарыөзеннен (Хуанхэ) басталып, Ал-
тай, Сібір, Тәңір тау, Сарыарқа, Үстірт, Орал өңірін көктей
түркілердің буындық жазуының 33 таңбасы бүгінгі күнге
өтіп, батыстағы Дон мен Дунайға дейін таралған. Осылайша
қытай, оңтүстіктегі парсылар мен батыстағы гректердің жазу
дейін жетті. Түркілердің бітік жазуының жүйесі шығыстағы
үлгісінен мүлдем басқаша. Бұл - түркі этносының әлем өрке-
(Қаржаубай Сартқожаұлы)
жа-
реттер, бейнелер.
ниетіне қомақты үлес қосқанын көрсетеді.
j
ответ:Төрт түлікке ерекше көңіл бөлген. әрі ас-ауқаты, әрі киімі, әрі көлігі, қымызы – ем, әрі жегжат-жұратымен жасайтын алыс-берісінің көзі, байлығы болғандықтан, қазақ үшін осы төрт түлік мал аса қымбатты дүние болғаны белгілі. қайда болмасын, бірін-бірі танысын-танымасын, кездесе қалған қазақ «мал-жан аман ба? » деп амандық-саулық сұрасқан. қазақтар малды тек пайдаланып қана қоймаған, олардың бабын тауып бағып-күтудің де жай-жапсарын, қасиетін, ерекшелігін жақсы білген, сынаған. төрт түлік малдың ішіндегі ең қасиеттісі түйе болып есептелген. ол қырық күн шөлге , жүк артса – көлік, жесе – ет, ал жүні киімге жараған. қазақтар түйенің жүнінен түйе жүн шекпендер киген, ол жеңіл әрі жұмсақ сырт киім болған. түйенің күштілігі, жүйріктігі, ғы сияқты түрлі қасиеттері бар, соған орай оны түрліше атайды (желмая, нар, аруана, жампоз, үлек, нарқоспақ т. асанқайғының шапқанда құстай ұшатын желмаясы естеріңізде болар. ал түйе өзінің өсу жолында бота, тайлақ, буыршын, буырлыш, науша, бұзбаша, інген, атан, бура деп аталады.
Объяснение:
«Қызыл кітап» деген сөз тіркесі ғылымға 1966 жылдан бастап енді. Осындағы «қызыл» деген сөз «қауіп төніп тұр» деген а ескерту ұғымын білдіреді. «Қызыл кітаптарға» жер бетінде жойылып кету қаупі төнген және сирек кездесетін өсімдіктер мен жануарлардың түрлері тіркеліп, ондай түрлерді сақтап қалудың және қорғаудың қажеттігі ерекше атап көрсетіледі.
Қазіргі кезде жануарлар түрлерінің азаюына, негізінен, антропогендік факторлар әсер етеді. Ондай факторларға шектен тыс аулау, тіршілік ететін орта жағдайларының өзгеруі және тб. жатады. Оларды қорғау әрбір адамның парызы. Қазақстан мен атқарушы органдар жануарлар мен өсімдіктер дүниесін қорғауды, өсімін молайтуды жүзеге асыру үшін қажетті ұйымдар құрған. Сонымен қатар, Қазақстан жерінде табиғат ағзаларын қорғау үшін қорықтар ашылған.
қорытындылай келе, Қызыл кітапқа енген жануарлар мен өсімдіктер дүниесін қорғап қана қоймай, әрбір тіршілік иесіне асқан мейірімділік көрсете білуіміз керек.