5. Сен де салмақсыздық жағдайын басыңнан өткізгендей ғарышкердің рөліне ен. «Айтыңдаршы, сол тұста мен қандай болдым?» дегеннен кейінгі абзацқа жағдаяттар қосып, оқиғаны өзіңше өрбітіп баяндап көр. Мысалы, бетімді жуа беріп едім
Мақал-мәтелдер-халқымыздың асыл қазынасы.Ол қазынаға ештене де тең келмес,ол біздің рухани байлығымыз.Қазақ халқы мақал-мәтелдерді өз ұрпақтарына балғын кезінен құлақтарына құяды.«Жақсыдан үйрен,жаманнан жирен»деп ата-аналарымыз бізге қаршадайымыздан айтпай ма,содан біз жақсы мен жаманды бір-бірінен ажырата бастаймыз. Сол сөзден біз халық алдында жүрген адамдардан үлгі ала бастаймыз.Көптеген мақал-мәтелді үйден естісек,мектепке барған соң сол мақал-мәтелдердің мән-жайын,сырын ұға бастаймыз.
Мақал-мәтелдер халықтың өмір тәжірбиесінде пайда болады.Күнделікті тұрмыста,күйбен тіршілікте мақал-мәтелдер туындап,кейіннен сол сөздер халық есінде мәңгі қалады.Мақал-мәтердер-сөз жауһары.сөз өнерінің маржаны.Ел арасында мақал сөзді көп білетін,әр сөзін мақалмен түйіндей білетін адам болса,сол адамды ел сыйлап,құрметтейді.
Мақал-мәтелдерден біз қазақ халқының тұрмыс- тіршілігі,әдет-ғұрпы туралы білеміз.Көптеген қазақ мақал-мәтелдері мал шаруалығына байланысты айтылған.Себебі қазақ халқының негізгі кәсібі-мал шаруашылығы.Мысалы «Мал жақсысы-сиыр,жер жақсысы-кебір»деген мақалда сиыр малының шаруашылыққа қолайлы,мол өнім беретінін айтса,ал
«Сиыр сипағанды білмейді»сөзінде адамдар өзіне көрсеткен көмегін қадірлей білмейтін сиыр малымен салыстырып айтады.
Жалпы қазақ мақалдары әр түрлі тақырыптарға айтылған.Отан туралы,адам туралы,өнер-білім,жан-жануар туралы және тағы көптеген тақырыптар қазақ мақал-мәтелдерінде қамталған.Қазақ мақал-мәтелдерін тұрмыста да,ел арасында да,өнерде,ғылымда да қолдана береді.
Қазіргі уақытта өкінішке орай мақал-мәтелдерді күнделікті тұрмыста қолдана бермейді.Себебі қазіргі ұрпақ мақал-мәтелді бағалай білмейді.Мақал-мәтелдер біздің ата-бабаларымыздың бізге қалдырып кеткен асыл мұрасы.Мақал-мәтелдер-нағыз философиялық ойдан туындаған сөз жауһары.
Мақал-мәтелдерде біздің ерте замандардағы тұрмыс-тіршілігіміз бейнеленген .Сондықтан асыл қазынамызды бағалай білейік.
Қазіргі күнде Қазақ хандығының 550 жылдығына орай қалың жұртшылықтың хандықтың тарихына, оның ішінде хандықтың құрылуына, алғашқы хандар – Керей мен Жәнібек хандардың тарихи болмысына деген қызығушылықтары күрт артып отыр. Осыған байланысты қолына қалам ұстағандардың бәрі хандықтың құрылу тарихымен айналысып, өз пікірлерін ұсынып, небір «жаңалықтар» аша бастады. Ғылымдағы шынайылық принцип кейінгі қатарға шегеріліп, алдыңғы қатарға әуесқойлық шығып жатыр. Сол себепті, біз төменде осы мәселемен ұзақ уақыттан бері айналысып келе жатқан маман ретінде хандықтың құрылуы жөніндегі зерттеу жұмысымызды оқырмандар назарына ұсынуды жөн көріп отырмыз. Қазақ хандығының құрылуы бір оқиғамен және бір мезетте жүзеге асқан саяси үрдіс емес, керісінше, 10 жылдан астам уақытқа созылып, өз ішінде оқиғалардың дамуына қарай бірнеше сатыға бөлінген. Бөлініп кету – хандықтың құрылуындағы алғашқы және маңызды қадам болса, Әбілқайыр хан қайтыс болғаннан кейін көп ұзамай Шығыс Дешті Қыпшақ аумағында Қазақ хандығының билігінің толық және түпкілікті орнауы - хандықтың құрылуының аяқталғанын көрсетеді.
Мақал-мәтелдер-халқымыздың асыл қазынасы.Ол қазынаға ештене де тең келмес,ол біздің рухани байлығымыз.Қазақ халқы мақал-мәтелдерді өз ұрпақтарына балғын кезінен құлақтарына құяды.«Жақсыдан үйрен,жаманнан жирен»деп ата-аналарымыз бізге қаршадайымыздан айтпай ма,содан біз жақсы мен жаманды бір-бірінен ажырата бастаймыз. Сол сөзден біз халық алдында жүрген адамдардан үлгі ала бастаймыз.Көптеген мақал-мәтелді үйден естісек,мектепке барған соң сол мақал-мәтелдердің мән-жайын,сырын ұға бастаймыз.
Мақал-мәтелдер халықтың өмір тәжірбиесінде пайда болады.Күнделікті тұрмыста,күйбен тіршілікте мақал-мәтелдер туындап,кейіннен сол сөздер халық есінде мәңгі қалады.Мақал-мәтердер-сөз жауһары.сөз өнерінің маржаны.Ел арасында мақал сөзді көп білетін,әр сөзін мақалмен түйіндей білетін адам болса,сол адамды ел сыйлап,құрметтейді.
Мақал-мәтелдерден біз қазақ халқының тұрмыс- тіршілігі,әдет-ғұрпы туралы білеміз.Көптеген қазақ мақал-мәтелдері мал шаруалығына байланысты айтылған.Себебі қазақ халқының негізгі кәсібі-мал шаруашылығы.Мысалы «Мал жақсысы-сиыр,жер жақсысы-кебір»деген мақалда сиыр малының шаруашылыққа қолайлы,мол өнім беретінін айтса,ал
«Сиыр сипағанды білмейді»сөзінде адамдар өзіне көрсеткен көмегін қадірлей білмейтін сиыр малымен салыстырып айтады.
Жалпы қазақ мақалдары әр түрлі тақырыптарға айтылған.Отан туралы,адам туралы,өнер-білім,жан-жануар туралы және тағы көптеген тақырыптар қазақ мақал-мәтелдерінде қамталған.Қазақ мақал-мәтелдерін тұрмыста да,ел арасында да,өнерде,ғылымда да қолдана береді.
Қазіргі уақытта өкінішке орай мақал-мәтелдерді күнделікті тұрмыста қолдана бермейді.Себебі қазіргі ұрпақ мақал-мәтелді бағалай білмейді.Мақал-мәтелдер біздің ата-бабаларымыздың бізге қалдырып кеткен асыл мұрасы.Мақал-мәтелдер-нағыз философиялық ойдан туындаған сөз жауһары.
Мақал-мәтелдерде біздің ерте замандардағы тұрмыс-тіршілігіміз бейнеленген .Сондықтан асыл қазынамызды бағалай білейік.
Қазіргі күнде Қазақ хандығының 550 жылдығына орай қалың жұртшылықтың хандықтың тарихына, оның ішінде хандықтың құрылуына, алғашқы хандар – Керей мен Жәнібек хандардың тарихи болмысына деген қызығушылықтары күрт артып отыр. Осыған байланысты қолына қалам ұстағандардың бәрі хандықтың құрылу тарихымен айналысып, өз пікірлерін ұсынып, небір «жаңалықтар» аша бастады. Ғылымдағы шынайылық принцип кейінгі қатарға шегеріліп, алдыңғы қатарға әуесқойлық шығып жатыр. Сол себепті, біз төменде осы мәселемен ұзақ уақыттан бері айналысып келе жатқан маман ретінде хандықтың құрылуы жөніндегі зерттеу жұмысымызды оқырмандар назарына ұсынуды жөн көріп отырмыз. Қазақ хандығының құрылуы бір оқиғамен және бір мезетте жүзеге асқан саяси үрдіс емес, керісінше, 10 жылдан астам уақытқа созылып, өз ішінде оқиғалардың дамуына қарай бірнеше сатыға бөлінген. Бөлініп кету – хандықтың құрылуындағы алғашқы және маңызды қадам болса, Әбілқайыр хан қайтыс болғаннан кейін көп ұзамай Шығыс Дешті Қыпшақ аумағында Қазақ хандығының билігінің толық және түпкілікті орнауы - хандықтың құрылуының аяқталғанын көрсетеді.
Объяснение:
осы жерде болу қажет.